Odpowiedź prawnika: Delegacja zleceniobiorcy
W przypadku zleceniobiorców zarówno wypłacone wynagrodzenie, jak również otrzymany przez zleceniobiorcę zwrot kosztów podróży stanowi jego przychód, zgodnie z definicją zawartą w ustawie: „przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze" (art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Spełniają zatem definicję przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście (zgodnie z art. 13 pkt. 8 ustawy).
Zwolnienia od poboru składek ZUS wprowadza Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jednak zwolnienia ze składek ZUS określone w powyższym Rozporządzeniu dotyczą pracowników w rozumieniu kodeksu pracy. Zleceniobiorca nie jest oczywiście pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy. Z tego powodu nie dotyczą go zwolnienia określone w powyższym rozporządzeniu.
Dlatego od całej kwoty zwrotu kosztów podróży służbowej wypłaconej zleceniobiorcy (w tym od diety) należy odprowadzić składki ZUS: emerytalną, rentową (obowiązkowe), ubezpieczenie wypadkowe (jeśli praca jest wykonywana w siedzibie zleceniodawcy) oraz obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Oczywiście w przypadku obliczenia zaliczki na podatek dochodowy można potrącić składkę zdrowotną do wysokości 7,75%, przy czym składka zdrowotna będzie liczona od całego wynagrodzenia zleceniobiorcy razem z wypłaconymi kosztami podróży (i dietą).
Oczywiście technicznie rozliczenie podróży może nastąpić na rachunku wystawionym przez zleceniobiorcę (nie musi to być odrębny dokument), dla jasności rozliczenia powinno być dokonane odrębnie od zasadniczego wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia.
Powyższe dotyczy sytuacji, gdy koszty są ponoszone przez zleceniobiorcę, a na podstawie umowy zlecenia zwracane później zleceniobiorcy przez zleceniodawcę. Jeśli koszty byłyby ponoszone bezpośrednio przez zleceniodawcę, a nie wypłacane zleceniobiorcy, to o ile są tylko związane z uzyskiwaniem przychodów przez zleceniodawcę, mogłyby być bezpośrednio kosztem zleceniodawcy i - jako niewypłacane zleceniobiorcy - nie podlegałyby opodatkowaniu i szusowaniu po stronie zleceniobiorcy.
