Minimalna stawka godzinowa 2024 - Dla kogo i ile wynosi?

Co to jest minimalna stawka godzinowa?

Minimalna stawka godzinowa to najniższe wynagrodzenie, jakie pracodawca może wypłacić pracownikowi za godzinę jego pracy. Minimalna stawka godzinowa dotyczy pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenia.

Pojęcie minimalnej stawki godzinowej pojawiło się w polsce w 2017 roku, wraz z wejściem w życie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.  Do 2017 roku obowiązywało jedynie minimalne wynagrodzenie za pracę, które dotyczyło pracowników zatrudnionych na umowie o pracę. 

Głównym celem wprowadzenia minialnej stawki godzinowej było :

• ograniczenie nadużywania umów cywilno prawnych 
• ochrona osób najniżej wynagradzanych

Kogo obejmuje minimalna stawka godzinowa?

Przewidziano ją dla osób przyjmujących zlecenie lub świadczących usługi na podstawie ww. umów. Gwarancją otrzymywania stawki objęte zostały osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które prowadzą działalność jednoosobowo i osobiście wykonują zadania wynikające z umowy. Minimalna stawka godzinowa ma więc zastosowanie do osób samozatrudnionych wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce lub w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej bądź państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Umowa zlecenia a minimalna stawka godzinowa

Minimalna stawka godzinowa dotyczy:

• umowy zlecenia (art. 734 Kodeksy Cywilnego)
• umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepis (art. 750 Kodeksu Cywilnego) 

Obowiązek zapewnienia minimalnej stawki godzinowej nie dotyczy wszystkich umów zlecenia lub umów o świadczenie usług.

Obowiązek zapewnienia minimalnej stawki godzinowej nie ma zastosowania do umów zawieranych między osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.  

Dodatkowo, z obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej wyłączone są umowy, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego, a mianowicie:

• umowy, w których miejsce i czas wykonania zlecenia lub świadczenia usług określa przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi, a wynagrodzenie stanowi wyłącznie prowizja. W tym przypadku wyłączenie ze stosowania obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej jest możliwe tylko wówczas, gdy wszystkie trzy warunki zostaną spełnione łącznie.
• umowy o świadczenie usług dotyczące sprawowanej osobiście w sposób ciągły całodobowej opieki nad osobami lub grupą osób.

Wysokość minimalnej stawki godzinowej 2024

W 2024 wysokość minimalnej stawki godzinowej wzrośnie dwa razy.

Minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2024 wyniesie 27,70 zł brutto

Minimalna stawka godzinowa od 1 lipca 2024 wyniesie 28,10 zł brutto

Zgodnie z szacunkiem, liczba osób objętych podwyższeniem minimalnego wynagrodzenia za pracę wyniesie 3,6 mln.

Minimalna stawka godzinowa przed 2024 

W 2017, kiedy minimalna stawka godzinowa została wprowadzana wynosiła 13 zł brutto. Od tamtej pory rok rocznie jest podwyższana:

• 2017 - 1 stycznia - 31 grudnia 13 zł brutto
• 2018 - 1 stycznia - 31 grudnia 13,70 zł brutto
• 2019 - 1 stycznia - 31 grudnia 14,70 zł brutto
• 2020 - 1 stycznia - 31 grudnia 17,00 zł brutto
• 2021 - 1 stycznia - 31 grudnia 18,30 zł brutto
• 2022 - 1 stycznia - 30 czerwca 19,70 zł brutto
• 2022 - 1 lipca - 31 grudnia 23,50 zł brutto
• 2023 - 1 stycznia - 30 czerwca 22,80 zł brutto
• 2023 - 1 lipca - 31 grudnia 23,50 zł brutto

Kiedy spełniony zostanie wymóg stosowania minimalnej stawki godzinowej?

Żeby zastosowanie znalazła minimalna stawka godzinowa płacy, strony nie muszą w umowie określać wynagrodzenia w stawce godzinowej. Wynagrodzenie może być w umowie określone dowolnie, np. w stawce miesięcznej. Istotne jest, aby faktycznie wypłacone wynagrodzenie, w przeliczeniu na godzinę wykonanej pracy, nie było niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa obowiązująca w danym roku. 

Co do zasady, kwestia ustalania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług powinna być określona w umowie zawartej przez strony. W przypadku braku takich ustaleń to zleceniobiorca będzie zobowiązany do przedłożenia w formie pisemnej, elektronicznej bądź dokumentowej informacji o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług.

Minimalna stawka godzinowa - pytania

Czy minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zawartych ustnie?

Minimalna stawka godzinowa ma także zastosowanie do umów zawartych w formie ustnej. W takim przypadku, zleceniodawca, przed rozpoczęciem wykonania zlecenia lub świadczenia usług, powinien potwierdzić zleceniobiorcy ustalenia co do sposobu potwierdzania liczby godzin. 

Czy za nieprzestrzeganie minimalnej stawki godzinowej grożą jakieś sankcje?

Zleceniodawca, który nie przestrzega minimalnej stawki godzinowej, podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. 

Czy minimalna stawka godzinowa podlega ochronie? 

Gwarancja minimalnej wysokości wynagrodzenia przy umowach cywilnoprawnych, podobnie jak wynagrodzenie za pracę, podlega szczególnej ochronie:

• wypłata musi nastąpić w formie pieniężnej oraz w regularnych odstępach czasu (w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc – co najmniej raz w miesiącu), według reguły określonej w art. 112 Kodeksu cywilnego,
• obowiązuje zakaz zrzeczenia się prawa do tego wynagrodzenia oraz przeniesienia go na inną osobę,
• wynagrodzenie podlega ochronie przed egzekucją na zasadach określonych w art. 833 Kodeksu postępowania cywilnego.

Kogo obejmie minimalna stawka godzinowa, gdy zlecenie przyjęło kilka osób?

Jeśli kilka osób przyjmie zlecenie lub zobowiąże się świadczyć usługi wspólnie, to minimalną gwarancją wynagrodzenia objęta będzie każda z tych osób. 

Od kiedy obowiązuje minimalna stawka godzinowa?

Ustawowy obowiązek dotyczący zapewnienia minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

Podstawa prawna:

• ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę - w brzmieniu nadanym przez ustawę o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw z 22 lipca 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 1265).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz. U. poz. 1952).
  

A.J.
Zespół e-prawnik.pl