Odpowiedź prawnika: Jakie formalności należy dochować w celu wystąpienia o separację?
Przygotowana dla Pani opinia oparta została przede wszystkim na przepisach:
- ustawy z dnia 17 listopada 1964r. kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014r. nr
101 - .t.);
- ustawa z dnia 25 lutego 1964r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012r. nr 788
– j.t.).
Celem niniejszej opinii jest analiza przedstawionych okoliczności faktycznych, w tym
w szczególności wyjaśnienie, jakich formalności należy dochować w celu wystąpienia o
separację.
Zgodnie z art. 61 (1) k.r.o.: „ § 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład
pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację.
§ 2. Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji jest dopuszczalne,
jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo
jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia
społecznego.
§ 3. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec
separację na podstawie zgodnego żądania małżonków.”
Istnieją dwie możliwości orzeczenia separacji. Pierwszą jest możliwość orzeczenia
separacji w tzw. postępowaniu nieprocesowym na zgodny wniosek małżonków, którzy nie
mają wspólnych małoletnich dzieci. W takim przypadku sąd prowadzący postępowanie
ogranicza się jedynie do zbadania, czy rozkład pożycia ma cechy zupełności i czy orzeczenie
separacji nie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a zatem postępowanie
dowodowe ograniczy się jedynie do przesłuchania stron. Zasadniczo więc jeżeli wniosek jest składany
przez oboje małżonków sprawa może być rozpozna właśnie w postępowaniu
nieprocesowym. W takim przypadku oprócz wniosku o orzeczenie separacji w dwóch
egzemplarzach należy złożyć skrócony odpis małżeństwa w oryginale. Najczęściej sąd chce
również by dołączyć zaświadczenia o zarobkach z okresu ostatnich 6 miesięcy.
Opłata sądowa w takim przypadku wynosi 100 zł.
Jeżeli orzeczenia separacji domaga się jeden z małżonków wówczas sprawa
rozpoznawana będzie w postępowaniu procesowym. Również należy złożyć pozew w dwóch
egzemplarzach, skrócony odpis aktu małżeństwa oraz zaświadczenie o zarobkach. Opłata
wynosi 600 zł. Oprócz tego jeżeli z małżeństwa pochodzą małoletnie dzieci, do pozwu należy
dołączyć skrócone odpisy aktu urodzenia dzieci. Jeżeli sporne jest roszczenie alimentacyjne
wówczas konieczne może okazać się przedstawienie dokumentów obrazujących kosztu
utrzymania małoletnich dzieci oraz możliwości zarobkowe i majątkowe małżonków.
Zarówno wniosek, jak i pozew składa się w sądzie okręgowym właściwym dla
ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków, jeżeli chociaż jedno z małżonków
nadal tam mieszka. Jeżeli nie można na tej podstawie ustalić sądu właściwego, wówczas
wniosek, lub pozew należy złożyć do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego.
