Obowiązek utrzymania budynku w odpowiednim stanie

Pytanie:

"W mojej miejscowości jest wiele opuszczonych budynków, których stan techniczny zagraża bezpieczeństwu osób poruszających się w ich obrębie. Składane zarówno przez osoby prywatne, jak i przez Urząd Miejski do Powiatowego Nadzoru Budowlanego wnioski o nakazanie rozbiórki budynków nie odnoszą skutku, ponieważ w przedmiotowych sprawach nie jest uregulowane postępowanie spadkowe. Nie są też do końca znani wszyscy spadkobiercy testamentowi i ustawowi. Powiatowy Nadzór Budowlany odmawia również gminie wydania decyzji zastępczej upoważniającej urząd do uporządkowania terenu. Czy ustawa z dnia 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach upoważnia gminy, w przypadku bezczynności Powiatowego Nadzoru Budowlanego, do uporządkowania takich terenów i ewentualnego obciążenia przedmiotowych nieruchomości hipoteką przymusową z tytułu poniesionych kosztów? Kto poniesie odpowiedzialność w przypadku zawalenia się takich obiektów i doznania uszczerbku na zdrowiu przez osoby postronne?"

Odpowiedź prawnika: Obowiązek utrzymania budynku w odpowiednim stanie

Ustawa z dnia 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie daje podstaw do żądania usunięcia zagrożenia dla otoczenia stwarzanego przez budynki znajdujące się w złym stanie technicznym.

Kwestię utrzymania budynków we właściwym stanie technicznym, obowiązek przeprowadzenia koniecznych remontów oraz wyburzenie budynku uregulowane jest ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Zgodnie z art. 61 Prawa budowlanego na właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego ciąży obowiązek utrzymania go w stanie technicznym określonym we właściwych przepisach. Jeżeli obiekt budowlany jest w nieodpowiednim stanie technicznym, zagraża życiu i zdrowiu ludzi lub bezpieczeństwu mienia, a także powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia, właściwy organ obowiązany jest wydać decyzję nakazującą usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania obowiązku. Jeżeli natomiast budynek znajduje się w takim stanie, że nie nadaje się do remontu lub odbudowy, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia.

W myśl przepisów prawa budowlanego, do podstawowych obowiązków organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego należy nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego, a w szczególności warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia przy utrzymywaniu obiektów budowlanych. Czynności kontrolne, związane z wykonywaniem uprawnień organów nadzoru budowlanego, przeprowadza się w obecności właściciela lub zarządcy obiektu, a w lokalu mieszkalnym - w obecności pełnoletniego domownika i przedstawiciela administracji lub zarządcy budynku. W razie nieobecności tych osób, w uzasadnionych przypadkach, czynności kontrolne mogą być dokonywane w obecności przywołanego pełnoletniego świadka. Zatem działania kontrolne przedmiotowej nieruchomości może i powinien podjąć Powiatowy Nadzór budowlany.

W przypadku trudności z ustaleniem właściciela lub zarządcy obiektu albo też miejsca ich pobytu zastosowanie znajdzie przepis art. 69 Prawa budowlanego, zgodnie z którym w razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, właściwy organ zapewni, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających. Policja i Straż Pożarna także są upoważnione do podjęcia takich środków.

Ponadto w przypadkach bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi związanych z budową, utrzymaniem lub rozbiórką obiektów budowlanych starosta, wójt, burmistrz i prezydent miasta mogą wydać właściwemu powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego polecenie podjęcia działań zmierzających do usunięcia tego zagrożenia. Starosta, wójt, burmistrz i prezydent miasta ponoszą wyłączną odpowiedzialność za treść tego polecenia. Polecenie przekazane ustnie wymaga potwierdzenia na piśmie. Polecenie podlega niezwłocznemu wykonaniu. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego natychmiast przedkłada sprawę wojewódzkiemu inspektorowi nadzoru budowlanego, jeżeli nie jest w stanie wykonać polecenia albo jeżeli polecenie narusza prawo. Polecenie naruszające prawo jest nieważne. O nieważności polecenia rozstrzyga wojewoda (art. 89c prawa budowlanego).

Zasadą prawa cywilnego jest, że za szkodę wyrządzoną przez zawalenie się budowli lub oderwanie się jej części odpowiedzialny jest samoistny posiadacz budowli, chyba że zawalenie się budowli lub oderwanie się jej części nie wynikło ani z braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani z wady w budowie. W rozpatrywanej sytuacji, wobec nieuregulowania praw spadkobiorców, nie można ustalić samoistnego posiadacza nieruchomości. Domniemywa się, że właścicielem nieruchomości jest osoba wpisana do księgi wieczystej. W przypadku śmierci właściciela, prawa i obowiązki przenoszone są na spadkobierców. Ewentualne roszczenia odszkodowawcze należało by więc kierować do spadkobierców. Pozwany spadkobiorca, może żądać zawieszenia postępowania do czasu złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku.

W myśl orzecznictwa Sądu Najwyższego istnienie możliwość odpowiedzialności także innych osób, jeżeli pomiędzy zaniedbaniem tej osoby, a oderwaniem się część budowli zachodzi związek przyczynowo skutkowy (SN w wyroku z dnia 18 lutego 1981 r., IV CR 605/80). W pewnych sytuacjach można rozważać odpowiedzialność organu nadzoru budowlanego, jeżeli zaniedbał on swoich obowiązków, zależy to jednak od konkretnych okoliczności.


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Stanislaw Truszko 2015-04-01 16:32:35

    W trakcie prowadzenia robot remontowo budowlanych w celu uzyskania wiekszej pow. dzialki zrezygnowalem z budowy wczesniej projektowanej oficyny po granicy z sasiadem.Sasiad pobudował po tejze granicy budynek nie docieplajac w nalezyty sposob sciany,liczac ze pobudowanie mojego budynku o tych samych wymiarach rozwiaze problem ocieplenia.W zwiazku z rezygnacja z budowy oficyny i niektórymi zmianami w innej czescibudynku musiałem wystapic o wydanie nowego pozwolenia na budowe.I tu zaczał sie mój problem.Sasiad napisał zastrzezenie do Urzedu Miasta a ten odmówił m i wydania pozwolenia na budowe,pod warunkiem doieplenia sciany sasiadowiCzy urzad postapil słusznie w stosunku do mnie.Dziekuje serdecznin.Jesli trzeba wniesc opłate za udzielenie informacji prosze o podanie nr. konta na email.Dziekuje i pozdrawiam


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika