Odpowiedź prawnika: Opodatkowanie dochodu z pracy za granicą
Osoby fizyczne (nie tylko obywatele), których miejscem zamieszkania jest terytorium Polski, podlegają w naszym kraju obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na kraj, w którym uzyskały przychody. Jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy, który został określony w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nałożenie przez ustawodawcę takiego obowiązku oznacza, że każdy podatnik mający w Polsce miejsce zamieszkania zobowiązany jest uwzględnić w rozliczeniu podatkowym zarówno przychody uzyskane w kraju, jak i za granicą. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają dochody zarówno w Polsce jak i w Wielkiej Brytanii. Tak jednak nie jest do końca o czym niżej.
Przepisy prawa podatkowego nie definiują określenia "miejsce zamieszkania", aby wyjaśnić jego znaczenie należy posłużyć się definicją zawartą w art. 25 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tą definicją miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.
Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy dotyczące nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1) stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska. W przypadku dochodów z pracy znajdują zastosowanie dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:
-
wyłączenie z progresją,
-
odliczenie proporcjonalne (Wielka Brytania).
Metoda odliczenia podatku zapłaconego za granicą
(zwana inaczej metodą zaliczenia, potrącenia lub kredytu podatkowego) polega na tym, że w Polsce podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku obliczonego od łącznych dochodów uzyskanych w roku podatkowym, ale tylko do wysokości podatku przypadającego na dochód uzyskany za granicą. Pani jednak nie osiąga dochodów w Polsce.Taką właśnie umowa została zawarta z Wielka Brytanią. W art. 15 owej umowy czytamy, że w odniesieniu do Pani sytuacji wynagrodzenia za pracę, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (Polsce) osiąga z pracy najemnej, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie (Anglia).
Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie. Bez względu na powyższe postanowienia wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie [Polska] osiąga z pracy najemnej wykonywanej na terenie drugiego Umawiającego się Państwa [Anglia], mogą być opodatkowane tylko w pierwszym Państwie [Polska], jeżeli:
-
odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas danego roku podatkowego i
-
wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, i [Tylko firma z siedzibą w Anglii]
-
wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie. [Firma z Anglii nie może mieć oddziału w Polsce].
Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.
Właśnie do Pani sytuacji będzie miało zastosowanie to uregulowanie. Zatem Pani dochody będą opodatkowane tylko w Anglii mimo posiadania bądź polskiego bądź brytyjskiego obywatelstwa i zamieszkiwania w Polsce.Podatnicy, którzy mają miejsce zamieszkania w Polsce i w 2004 r. osiągnęli dochody w kraju i za granicą, mają obowiązek złożyć zeznanie roczne, wykazując w nim wszystkie swoje dochody (krajowe i zagraniczne).
Natomiast w przypadku podatników osiągających dochody tylko za granicą, obowiązek złożenia zeznania rocznego zależy od przyjętej w umowie metody zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu.
W sytuacji gdy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nakazuje stosować metodę odliczenia podatku, dochód uzyskany za granicą podlega zsumowaniu z dochodem uzyskanym w kraju, a podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku należnego w Polsce od całości dochodów. Jeśli umowa międzynarodowa przewiduje metodę odliczenia podatku, a zagraniczne dochody przewyższają dochody zwolnione z opodatkowania (o dochodach zwolnionych z opodatkowania piszemy w dalszej część artykułu), to zawsze istnieje obowiązek złożenia zeznanie rocznego, nawet w przypadku gdy są to jedyne dochody podatnika. Dochody uzyskane za granicą rozlicza się na formularzu PIT-36.
