Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zgodnie z dyspozycja art. 151 kodeksu pracy, pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Tak więc o tym, czy świadczona praca jest pracą w godzinach nadliczbowych decydują obowiązujące pracownika normy czasu pracy, systemy i rozkład czasu pracy. Z tego też względu możliwa jest sytuacja, w której z pracą w godzinach nadliczbowych możemy mieć do czynienia także wtedy, gdy pracownik przebywa na delegacji służbowej. Za pracę w godzinach nadliczbowych może zostać uznana wyłącznie praca, która z obiektywnych względów nie może zostać wykonana w obowiązującym pracownika czasie pracy. Z kolei nie może zostać uznana za pracę w godzinach nadliczbowych praca, którą pracownik dobrowolnie świadczy „po godzinach”, jeżeli mógł ją wykonać w obowiązującym go czasie pracy. Nie można natomiast uznać za pracę w godzinach nadliczbowych przebywanie pracownika w hotelu w okolicznościach przedstawionych w pytaniu. Odpoczynek w hotelu po wykonanej pracy świadczonej podczas delegacji służbowej nie może zostać uznany za pracę w godzinach nadliczbowych, gdyż bak mu podstawowej przesłanki – świadczenia pracy. Potencjalne pozostawanie dyspozycji pracodawcy nie jest wystarczające do uznania tej okoliczności za pracę w godzinach nadliczbowych. W jednym z orzeczeń Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, zgodnie z którym przepisy prawa pracy„nie uzależniają przyznania wynagrodzenia za pracę ponadwymiarową, za pracę wykonywaną w czasie delegacji służbowej od warunku, aby praca w tych godzinach została wyraźnie zlecona pracownikowi przez przełożonego”. Wykazanie świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych może zostać utrudnione ze względu na okoliczności faktyczne. Wydaje się, iż jednym ze sposobów udowodnienia wykonania pracy w godzinach nadliczbowych podczas delegacji, może być bieżące informowanie pracodawcy o takiej okoliczności. Udowodnieniu wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych mogą służyć również wszelkie okoliczności faktyczne, które mogą świadczyć o takim zdarzeniu. Co do zasady pracownik może domagać spełnienia zaległych roszczeń, o ile nie uległy one przedawnieniu. Roszczenia pracownika z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych należą do roszczeń ze stosunku pracy. Co do zasady roszczenia tego rodzaju przedawniają się z upływem 3 lat od dnia ich wymagalności.