Odpowiedź prawnika: Stawka podatku akcyzowego na samochód
Zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy o podatku akcyzowym, nabyciem wewnątrzwspólnotowym jest przemieszczenie wyrobów akcyzowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju. Zatem w przypadku sprowadzenia pojazdu z USA przez Niemcy mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem samochodu.
Jak stanowi art. 80 wskazanej wyżej ustawy, akcyzie podlegają samochody osobowe niezarejestrowane na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Podatnikami akcyzy od samochodów są m.in. podmioty dokonujące nabycia wewnątrzwspólnotowego. Obowiązek podatkowy w akcyzie od samochodów powstaje w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego - z chwilą nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel, nie później jednak niż z chwilą jego rejestracji na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym - w podanym przypadku chodzi więc o moment zakupu samochodu na swoją własność.
Zgodnie z ogólnymi zasadami, stawkę podatku akcyzowego ustala się na dzień powstania obowiązku podatkowego (według przepisów obowiązujących w dniu powstania obowiązku podatkowego), a więc w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu będzie to stawka podatku obowiązująca w dacie nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel - najczęściej data zakupu pojazdu), a nie przykładowo w dniu jego wprowadzenia na obszar Unii Europejskiej.
Uprzednio paragraf 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 lutego 2004 r. nr 87, poz. 825, ze zm.), jak również załączniki 1 i 2 do niego przewidywały, że w przypadku samochodów nowych lub mających mniej niż dwa lata stawka akcyzy wynosi 13,6% lub 3,1% w zależności od pojemności silnika, natomiast w przypadku samochodów starszych niż dwa lata stawka ta, ustalana zgodnie ze wzorem zamieszczonym w § 7 ust. 2 rozporządzenia, zmienia się wraz z wiekiem samochodu i może dochodzić do 65% podstawy opodatkowania. Przepis ten został zmieniony z dniem 1 grudnia 2006 r. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 10 listopada 2006 r. (Dz. U. 2006 r., Nr 210, poz. 1551). Jeżeli jednak obowiązek podatkowy w akcyzie powstał przed dniem wejścia w życie powyższego rozporządzenia, to zgodnie z § 2 tego rozporzadzenia zmieniającego stosuje się dotychczasowe stawki akcyzy (z reguły niekorzystne dla podatników sprowadzających używane samochody z innych krajów UE).
Z niedawnego orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (w sprawie C‑313/05) dotyczącego polskiej akcyzy na samochody wynika jednak, iż chociaż sama akcyza na samochody osobowe nie była jako taka sprzeczna z prawem wspólnotowym, to jednak w niektórych przypadkach (sprowadzania z państw Unii samochodów dwuletnich i starszych) akcyza była pobierana niezgodnie z prawem wspólnotowym (w sposób dyskryminujący podobne towary wspólnotowego, względem takich samych towarów krajowych). W tym zakresie zatem polskie przepisy nie powinny być stosowane, zaś akcyza pobrana na ich podstawie powinna podlegać zwrotowi (chodzi tylko o różnicę między akcyzą pobraną od samochodu sprowadzonego z UE a akcyzą, jaka byłaby pobrana od takiego samego samochodu krajowego). Na podstawie art. 240 § 1 pkt 11 Ordynacji podatkowej - zgodnie z którym w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ma wpływ na treść wydanej decyzji - podatnik może ewentualnie wnosić o wznowienie postępowania podatkowego i zwrot części nienależnie pobranej akcyzy.
Więcej na temat ww. orzeczenia ETS będzie można przeczytać w naszym dziale "orzecznictwo" od 8 lutego 2007 r.
