Ustalanie prawa do zachowku

Pytanie:

Odpowiedź prawnika: Ustalanie prawa do zachowku

Od zasady zaliczania darowizn do spadku przy ustalaniu prawa do zachowku istnieje kilka wyjątków. Pierwszy z nich stanowi, że doliczeniu do spadku nie podlegają drobne darowizny zwyczajowo przyjęte w danych stosunkach. Chodzi tu darowizny o niewielkiej wartości wręczane z różnych okazji (np. prezenty imieninowe), przy czym dokonywanie oceny powinno odbywać się przy uwzględnieniu sytuacji majątkowej stron umowy darowizny. Nadto doliczeniu nie podlegają darowizny na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku dokonane przed więcej niż dziesięcioma laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, co jednocześnie oznacza, że na poczet zachowku nie dolicza się darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty na rzecz osób nie będących spadkobiercami ani uprawnionymi do zachowku (art. 994 § 1 kc). "A contrario" należy przyjąć, iż podlegają zaliczeniu darowizny uczynione na rzecz spadkobierców lub uprawnionych do zachowku bez względu na datę ich dokonania. Kolejny wyjątek stanowi, że przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego.