17.8.2021
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Jesteś spadkobiercą lub ktoś z najbliższej rodziny ofiaruje Ci coś za darmo? Sprawdź, kiedy nie będziesz musiał z tego tytułu płacić podatku.
Na czym polega zwolnienie w tzw. grupie 0?
Przewidziane w art. 4a zwolnienie jest to najszersze w ustawie o podatku od spadków i darowizn zwolnienie dla członków najbliższej rodziny nieodpłatnego nabycia rzeczy i praw majątkowych.
Poniżej przedstawione zasady stosuje się do nieodpłatnego nabycia rzeczy lub praw majątkowych od członków najbliższej rodziny, które nastąpiło po 2015 roku.

Co jest objęte zwolnieniem od opodatkowania?
Zwolnieniem objęto nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych. Ponieważ przepis nie ogranicza zwolnienia do wybranych sposobów nabycia, zwolnieniem objęto wszystkie sposoby wymienione w ustawie o podatku od spadków i darowizn, z wyjątkiem nabycia majątku w drodze zasiedzenia, które zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego ma charakter pierwotny.
Co istotne, zwolnienie to nie ma ograniczenia kwotowego ani ograniczenia co do rodzaju i ilości nabytych rzeczy i praw majątkowych.
Kto może skorzystać z tego zwolnienia podatkowego?
Zwolnienie to stosuje się, jeśli w chwili nabycia nabywca posiadał:
- obywatelstwo polskie,
- obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej,
- obywatelstwo jednego z państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Islandia, Norwegia, Lichtenstein),
- bądź też miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium powyższego państwa.
Zwolnieniem objęto prawie wszystkie osoby wchodzące do pierwszej grupy podatkowej, poza zięciem, synową i teściami.
Zwolnienie dotyczy więc następujących członków najbliższej rodziny:
- małżonka,
- zstępnych (tj. dzieci, wnuki, prawnuki itd.),
- wstępnych (tj. rodziców, dziadków, pradziadków itd.),
- pasierba,
- rodzeństwo,
- ojczyma,
- macochę.
Za rodziców w rozumieniu tej ustawy uważa się przy tym również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych (adoptowanych) i ich zstępnych.
Warunek zgłoszenia nabycia
W celu skorzystania ze zwolnienia należy dokonać zgłoszenia nabycia własności rzeczy i praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
W sytuacji, gdy dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest notarialny akt poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe, powyżej wskazany termin 6 miesięcy do zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego należy liczyć od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia bądź wydania europejskiego poświadczenia spadkowego.
Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie ustawowego terminu 6 miesięcy, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.
Wymóg zgłoszenia nie obejmuje przypadków nabycia, jeżeli:
- wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty 9.637 zł
lub - nabycie następuje na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego lub oświadczenie woli jednej ze stron zostało złożone w formie aktu notarialnego.
Zgłoszenie nabycia dokonuje się poprzez złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego formularza SD-Z2. Formularz ten dotyczy wszystkich przypadków nieodpłatnego nabycia przez osoby objęte zwolnieniem w kręgu najbliższej rodziny.
Warunek udokumentowania
Dodatkowe warunki do zwolnienia należy spełnić w przypadku, gdy przedmiotem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza kwotę 9.637 zł. Otrzymanie środków powinno być udokumentowane dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek inny niż płatniczy, w banku bądź spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK) lub przekazem pocztowym.
Jakie są konsekwencje niespełnienia warunków do skorzystania ze zwolnienia podatkowego?
Jako że wszyscy nabywcy z tzw. grupy 0 mieszczą się także w I grupie podatkowej, w przypadku niewypełnienia ww. wymogów wskazanych wyżej, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (tj. z najwyższą kwotą wolną od opodatkowania i najniższymi stawkami), o ile oczywiście nie korzysta z innego zwolnienia.
Zob. też:
- Podatek od darowizny - Jaki podatek należy zapłacić od darowizny?
- Podatek od spadku - Co jest opodatkowane? Jak ustalić wysokość opodatkowania?
- Podatek od spadku – kto płaci a kto jest zwolniony?
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U.z 2018 r., poz. 644, z późn. zm.);
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060, z późn. zm.).

Potrzebujesz porady prawnej?
Zwolnienia z podatku od spadków i darowizn
Zasadniczo podatek się należy Co do zasady podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy (w tym nieruchomości) znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych (np. użytkowania wieczystego, służebności gruntowej, (...)
W podatku od spadku i darowizn dla ustalenia obowiązującego stanu prawnego w pierwszej kolejności należy ustalić, kiedy nastąpiło nabycie (tj. śmierć osoby, po której nabywamy określone rzeczy). Poniższe wyjaśnienia odnoszą się do nabycia tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, (...)
Zmiany w podatku od spadków i darowizn na 2007 rok oraz zwolnienia dla bliskich
Ustawa z 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wchodzi w życie w zasadzie z dniem 1 stycznia 2007 roku. Jakie spadki i darowizny dla bliskich nie będą już opodatkowane? Zwolnienie dla najbliższych Nowelizacja (...)
Z początkiem 2007 roku wchodzi w życie wiele istotnych zmian w ustawach podatkowych. Posłom nie udało się jednak uchwalić nowelizacji ustawy o VAT, która -według zamysłów projektodawców - miała zacząć obowiązywać również od 1 stycznia 2007 roku. Jak zmienia się Ordynacja podatkowa? Duża (...)
Podatek od darowizny - Jaki podatek należy zapłacić od darowizny?
Kto podlega podatkowi od darowizny? Podlegają mu osoby otrzymujące darowiznę, której wysokość przekracza kwotę wolną od podatku. Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio (...)
Kto może odzyskać zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dla najbliższych?
Do Sejmu trafił poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jak obecnie uregulowane jest zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dla najbliższych?Od 1 stycznia 2007 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące zwolnień podatkowych (...)
Opodatkowanie darowizny przeznaczonej na cele mieszkaniowe - opinia prawna
Stan faktyczny Moi rodzice chcą podarować mojej siostrze (swojej córce) kwotę wystarczająca na zakup działki i budowę niewielkiego domu. Jakie obciążenia podatkowe są związane z darowizną pieniężną? Jaki podatek musiałaby ona zapłacić, gdyby rodzice kupili działkę i wybudowali dom (...)
Podarować tak, żeby nie płacić podatku - opinia prawna
Stan faktycznyMoja mama jest jedynym właścicielem (bez współwłasności małżeńskiej) nieruchomości niezabudowanej o wartości ok. 86.000 PLN, intencją Mamy jest "przekazanie" nieruchomości Synowi (wyłącznie Synowi bez ustawowej współwłasności małżeńskiej), darowizna (...)
Jak zmniejszyć koszty podziału wspólnego majątku - opinia prawna
Stan faktyczny Planujemy złożyć pozew o rozwód bez orzekania o winie stron. W zakresie majątku myślimy o tym, że strony dokonają pomiędzy sobą faktycznego podziału majątku dorobkowego, poza postępowaniem sądowym (chyba, że podział majątku w sądzie przyniesie znaczną minimalizację (...)
Co się bardziej opłaca darowizna czy pożyczka? - opinia prawna
Stan faktyczny Rodzice chcą mi podarować 200 000 zł, które przeznaczę na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup swojego pierwszego mieszkania. Jakie grożą mi konsekwencję jeśli nie zgłoszę tej darowizny do urzędu skarbowego? Pracuję od ok. 7 lat i moje zarobki wynoszą ok. 90 tys. rocznie, (...)
Czy najbliższa rodzina nie będzie już płaciła podatku od spadków i darowizn?
Dnia 27 czerwca 2006 r. wpłynął do sejmu rządowy projekt o zmianie ustawy o podatku od spadku i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Projekt przewiduje ochronę interesów majątkowych członków najbliższej rodziny, zgodność przepisów z prawem UE, realizację zasady (...)
Łatwiej o zwolnienie od podatku od spadków i darowizn
Na czym polegają zmiany w podatku od spadków i darowizn?Dzięki nowelizacji przepisów od początku 2009 roku, zamiast jednego, sześć miesięcy będą miały osoby nabywające rzeczy lub prawa majątkowe, do zgłoszenia tego faktu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dla zachowania (...)
Dowód na bycie spadkobiercą – opinia prawna
Stan faktyczny Moja babcia wykupiła od Gminy mieszkanie na raty. Przed śmiercią zdążyła spłacić połowę należności. To mieszkanie przeszło w spadku na jej dwóch synów: mojego ojca i mojego wujka, którzy nie spłacali zaległości. W mieszkaniu tym mieszkał i był zameldowany tylko mój (...)
KIG pozytywnie o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn
Przedstawiony przez Komisję „Przyjazne Państwo" projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który zakłada zniesienie obowiązku zgłoszenia nabycia majątku jako bezwzględnego warunku korzystania ze zwolnienia z podatku, został pozytywnie oceniony przez Krajową (...)
Zwolnienie z podatku od dziedziczonego przedsiębiorstwa
25 listopada 2018 r. zacznie obowiązywać nowe zwolnienie z podatku od spadków i darowizn. Dotyczy ono nabycia własności przedsiębiorstwa osoby fizycznej lub udziału w nim w drodze dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego. Kto skorzysta ze zwolnienia z podatku dla spadkobierców (...)
Podatek od spadku - Co jest opodatkowane? Jak ustalić wysokość opodatkowania?
Fakt dziedziczenia bądź otrzymania zachowku przynosi ze sobą nie tylko potencjalne korzyści w postaci przedmiotów spadkowych, ale także szereg obowiązków. Wśród nich oczywiście jednymi z ważniejszych są obowiązki podatkowe. Czy każdy z nas pamięta, iż w przypadku, gdy (...)
Jak uniknąć podwójnego opodatkowania spadku - opinia prawna
Stan faktyczny Otrzymałem spadek po ciotce - obywatelce polskiej i kanadyjskiej zmarłej w Kanadzie. Wykonawcami testamentu są powiernicy, którzy na opłacenie podatku dochodowego w Kanadzie zatrzymali kwotę 15.000 CAD deklarując, że w ciągu 6 miesięcy prześlą mi certyfikat wniesienia opłaty. Czy (...)
Podatek dochodowy od osób prawnych
Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zwana dalej „ustawą". Jakie są wyłączenia z opodatkowania? Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie (...)
Podatkowe preferencje w związku z nawałnicami
Materiały budowlane dla poszkodowanych w nawałnicach bez VAT Darowizny materiałów budowlanych na rzecz poszkodowanych w wyniku nawałnic w sierpniu 2017 r. są opodatkowane 0% stawką VAT. Chodzi o materiały przekazywane od 12 sierpnia do 30 listopada 2017 r. Sprawdź, kiedy można skorzystać (...)
Darowizna od ojczyma - opinia prawna
Stan faktyczny Moja matka wyszła po rozwodzie za mąż po raz drugi. Zawsze uważałem jej męża za ojczyma, ale nie jestem pewien, czy zostałem formalnie przysposobiony. Jej mąż (mama nie żyje) także tego nie pamięta i raczej wątpi w formalne przysposobienie. Jedynym dokumentem, który (...)