17.1.2005
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
W roku 2000 nasza firma, jako spółka cywilna, nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do dwóch lokali użytkowych. W chwili obecnej Spółdzielnia domaga się uzupełnienia wpłaty przynajmniej od jednego ze wspólników - dziewięciu udziałów członkowskich (900 zł.), strasząc przy tym, że brak wpłaty tejże kwoty pociągnie za sobą decyzję wykluczenia z członkostwa w Spółdzielni, a następnie utratę prawa własności do lokali użytkowych. Czy w świetle wyroku TK z 30.03.2004 r. nadal jesteśmy zmuszeni do wpłaty udziału członkowskiego? Czy w naszym przypadku, w chwili obecnej, musimy zostać członkiem Spółdzielni, uzupełniając wkład członkowski? Czy Spółdzielnia, po wykluczeniu nas z członkostwa, w przyszłości będzie miała prawo pozbawić nas prawa własności do tych lokali użytkowych?
Opinia prawna
Trybunał Konstytucyjny (w skrócie: TK) wyrokiem z dnia 30 marca 2004r. (Sygn. akt K 32/03, Dz. U. z 2004r., nr 63, poz. 591) orzekł o niezgodności z konstytucją następujących przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.):
-
art. 4 ust. 8 zdania pierwszego w zakresie, w jakim nakłada na członków spółdzielni mieszkaniowej obowiązek wyczerpania drogi postępowania wewnątrzspółdzielczego przed wystąpieniem na drogę postępowania sądowego („Członkowie spółdzielni mogą kwestionować zasadność zmiany wysokości opłat w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym, o którym mowa w art. 32 i art. 33 § 2 ustawy - Prawo spółdzielcze, a po jego wyczerpaniu - na drodze sądowej.”),
-
art. 172 ust. 2 („Skuteczność zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zależy od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni.”),
-
art. 178 ust. 1 („Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wygasa z upływem 6 miesięcy od dnia ustania członkostwa z innych przyczyn niż śmierć członka, chyba że członek przed upływem tego terminu dokona zbycia prawa, a jeden z nabywców złoży deklarację członkowską. W tym wypadku prawo wygasa, gdy odmowa przyjęcia tej osoby na członka spółdzielni stanie się ostateczna, a od dnia ustania członkostwa upłynęło 6 miesięcy. Nabywca może, w ciągu 3 miesięcy od dnia doręczenia mu zawiadomienia o ostatecznej odmowie spółdzielni, wystąpić do sądu o nakazanie przyjęcia go w poczet członków spółdzielni.”),
-
art. 39 ust. 1 w zakresie, w jakim uzależniając realizację roszczenia od istnienia stosunku członkostwa wyłącza osoby, które nabyły to roszczenie wobec spółdzielni na podstawie poprzednio obowiązującego przepisu („Na pisemne żądanie członka będącego najemcą lokalu użytkowego, w tym garażu, a także najemcy pracowni wykorzystywanej przez twórcę do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki, który poniósł w pełnym zakresie koszty budowy tego lokalu, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tą osobą umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez nią:
-
spłaty przypadającego na jego lokal uzupełnienia wkładu z tytułu modernizacji budynku, w rozumieniu art. 6[1] ust. 5;
-
spłaty przypadających na jego lokal zobowiązań spółdzielni z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie kosztów remontów nieruchomości, w której znajduje się lokal;
-
spłaty zadłużenia z tytułu świadczeń wynikających z umowy najmu”).
-
Orzeczenie nie zawiera terminu utraty mocy obowiązującej powyższych przepisów. Przyjąć zatem należy, że utraciły moc z momentem ogłoszenia wyroku w Dzienniku Polskim, czyli w dniu 15 kwietnia 2004r. (art. 71 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym - Dz. U. z 1997r., nr 102, poz. 643 ze zm.).
Z analizy przedstawionego przez Pana stanu faktycznego wynika, że spółka cywilna nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokali użytkowych. Obecnie spółdzielnia domaga się od wspólników spółki uzupełnienia wpłaty udziałów członkowskich.
Należy zauważyć, że wyrok TK dotyczy jedynie problematyki związania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu z członkostwem w spółdzielni. TK zakwestionował uregulowania dotyczące tej problematyki, choć podkreślił, że nie wyklucza możliwości istnienia takiego ograniczonego prawa rzeczowego, które byłoby związane ze stosunkiem członkostwa w spółdzielni. Stwierdził jednak, iż obecna regulacja wprowadza nierówność podmiotów, którym przysługują zbliżone prawa (TK uznał spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu za bardzo zbliżone do prawa odrębnej własności lokalu).
Potrzebujesz porady prawnej?
W jaki sposób powstaje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu należy do ograniczonych praw rzeczowych. Oznacza to tyle, iż po pierwsze prawo to obciąża cudzą rzecz, w tym wypadku cudzą nieruchomość, a po drugie, że uprawniony posiada jedynie takie uprawnienia w stosunku do "swojej" rzeczy, jakie (...)
Czy Twoje własnościowe prawo do lokalu może przekształcić się w inne?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Oznacza to tyle, iż z jednej strony obciąża nieruchomość stanowiącą własność lub współwłasność spółdzielni, z drugiej natomiast, daje uprawnionemu możliwość korzystania i rozporządzania (...)
Jak podzielić spółdzielcze prawa do lokalu między (byłych) małżonków?
Jak zmieniały się przepisy dotycząca praw spółdzielczych?Regulacja dotycząca praw spółdzielczych ulegała w ostatnich latach ciągłym zmianom i większość orzecznictwa dotyczy sytuacji otrzymywania takich praw w dr małżonkowie, wspólność majątkowa małżeńska, spółdzielcze (...)
Kiedy wygasa spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i jakie są tego następstwa?
W odróżnieniu od spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, które jest prawem osobistym i wygasa wraz ze śmiercią członka spółdzielni, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Oznacza to tyle, iż prawo to nie jest związane (...)
Jakie są różnice między spółdzielczym lokatorskim a spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu?
Spółdzielcze formy zamieszkiwania lokali stanowią jeden z najbardziej popularnych sposobów posiadania mieszkania w Polsce. Co do zasady (doznającej wyjątku w przypadku własnościowego prawa do lokalu) posiadanie takiego prawa związane jest z przynależnością do spółdzielni (...)
Czy możesz przekształcić swoje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu w inne?
Nie ulega wątpliwości, że zakup własnościowego mieszkania jest inwestycją bardzo kosztowną. Z drugiej strony każdy człowiek musi posiadać jakiś lokal, w którym będzie mieszkał. Należy to do pewnego minimum egzystencjalnego. Osoba, której po prostu nie stać na nabycie własnościowego (...)
Nabycie własności mieszkania od spółdzielni a podatek dochodowy
W związku z pojawiającymi się wątpliwościami w sprawie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych przy dokonywaniu przekształceń własnościowych mieszkań spółdzielczych stosownie do postanowień ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w celu (...)
Czy Twoje lokatorskie prawo do lokalu może wygasnąć?
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje na skutek zawarcia przez spółdzielnię z jej członkiem umowy o ustanowienie takiego prawa, którą zazwyczaj poprzedza zawarcie między tymi samymi podmiotami umowy o wybudowanie lokalu. Na mocy umowy o ustanowienie (...)
W jaki sposób powstaje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego?
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu jest jedną z możliwych prawnych konstrukcji, które pozwalają zajmować lokal należący do spółdzielni mieszkaniowej. Spośród wszystkich innych form spółdzielczych praw do lokalu, spółdzielcze lokatorskie prawo (...)
Spółdzielcze prawa do lokali powstają w drodze umowy zawieranej między spółdzielnią a jej członkami. Na mocy tych umów spółdzielnia zobowiązuje się do oddania członkowi lokalu do używania, natomiast członek spółdzielni zobowiązuje się do wniesienia (...)
W jaki sposób powstaje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu należy do ograniczonych praw rzeczowych. Oznacza to tyle, iż po pierwsze prawo to obciąża cudzą rzecz, w tym wypadku cudzą nieruchomość, a po drugie, że uprawniony posiada jedynie takie uprawnienia w stosunku do "swojej" rzeczy, jakie (...)
Czy Twoje własnościowe prawo do lokalu może przekształcić się w inne?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Oznacza to tyle, iż z jednej strony obciąża nieruchomość stanowiącą własność lub współwłasność spółdzielni, z drugiej natomiast, daje uprawnionemu możliwość korzystania i rozporządzania (...)
Jak podzielić spółdzielcze prawa do lokalu między (byłych) małżonków?
Jak zmieniały się przepisy dotycząca praw spółdzielczych?Regulacja dotycząca praw spółdzielczych ulegała w ostatnich latach ciągłym zmianom i większość orzecznictwa dotyczy sytuacji otrzymywania takich praw w dr małżonkowie, wspólność majątkowa małżeńska, spółdzielcze (...)
Kiedy wygasa spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i jakie są tego następstwa?
W odróżnieniu od spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, które jest prawem osobistym i wygasa wraz ze śmiercią członka spółdzielni, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Oznacza to tyle, iż prawo to nie jest związane (...)
Jakie są różnice między spółdzielczym lokatorskim a spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu?
Spółdzielcze formy zamieszkiwania lokali stanowią jeden z najbardziej popularnych sposobów posiadania mieszkania w Polsce. Co do zasady (doznającej wyjątku w przypadku własnościowego prawa do lokalu) posiadanie takiego prawa związane jest z przynależnością do spółdzielni (...)
Czy możesz przekształcić swoje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu w inne?
Nie ulega wątpliwości, że zakup własnościowego mieszkania jest inwestycją bardzo kosztowną. Z drugiej strony każdy człowiek musi posiadać jakiś lokal, w którym będzie mieszkał. Należy to do pewnego minimum egzystencjalnego. Osoba, której po prostu nie stać na nabycie własnościowego (...)
Nabycie własności mieszkania od spółdzielni a podatek dochodowy
W związku z pojawiającymi się wątpliwościami w sprawie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych przy dokonywaniu przekształceń własnościowych mieszkań spółdzielczych stosownie do postanowień ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w celu (...)
Czy Twoje lokatorskie prawo do lokalu może wygasnąć?
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje na skutek zawarcia przez spółdzielnię z jej członkiem umowy o ustanowienie takiego prawa, którą zazwyczaj poprzedza zawarcie między tymi samymi podmiotami umowy o wybudowanie lokalu. Na mocy umowy o ustanowienie (...)
W jaki sposób powstaje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego?
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu jest jedną z możliwych prawnych konstrukcji, które pozwalają zajmować lokal należący do spółdzielni mieszkaniowej. Spośród wszystkich innych form spółdzielczych praw do lokalu, spółdzielcze lokatorskie prawo (...)
Spółdzielcze prawa do lokali powstają w drodze umowy zawieranej między spółdzielnią a jej członkami. Na mocy tych umów spółdzielnia zobowiązuje się do oddania członkowi lokalu do używania, natomiast członek spółdzielni zobowiązuje się do wniesienia (...)
Kiedy członek spółdzielni udostępnia swój lokal?
Niezależnie od formy władania lokalem w spółdzielni mieszkaniowej – czy jest to spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, czy jest to spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, czy też odrębna spółdzielnia, mieszkaniowa, członek, udostępnia, udostępnianie, (...)
