Instytucje doradzające rolnikom, czyli o tym jak powstanie Centrum Doradztwa Rolniczego
Na 84. posiedzeniu Sejmu została uchwalona ustawa o jednostkach doradztwa rolniczego, czyli w praktyce została powołana do życia instytucja o charakterze centralnym z ośrodkami wojewódzkimi, której zadaniem będzie szeroko pojęte wspieranie polskiego rolnictwa. Wspieranie, które polegać będzie przede wszystkim na informowaniu i edukowaniu. Bo żeby z czegoś chcieć skorzystać, rolnik musi wiedzieć, że taka pomoc jest w ogóle możliwa. Na czym ma polegać to doradztwo, o tym w niniejszej poradzie...
Jaka instytucja ma wspierać doradczo rolników?
Opisywana ustawa powołuje jako jednostkę doradztwa rolniczego Centrum Doradztwa Rolniczego (z siedzibą w Brwinowie) oraz wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego, których terytorialny zasięg działania obejmuje obszar województwa.
Ustawa nadała jednostkom doradztwa osobowość prawną, są one państwowymi jednostkami organizacyjnymi posiadającymi osobowość prawną, prowadzącymi doradztwo rolnicze obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mające na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.
Istotne jest zastrzeżenie, iż jednostki doradztwa rolniczego nie odpowiadają za zobowiązania Skarbu Państwa, a Skarb Państwa nie odpowiada za zobowiązania jednostek doradztwa rolniczego.
Jaka jest struktura organizacyjna jednostek doradztwa rolniczego?
Centrum Doradztwa podlega ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi, który nadaje, w drodze zarządzenia, statut Centrum Doradztwa. Natomiast ośrodek (wojewódzki) doradztwa podlega właściwemu miejscowo wojewodzie, który mu nadaje, w drodze zarządzenia statut.
Co należy do zadań Centrum Doradztwa?
Centrum Doradztwa wykonuje szereg zadań z zakresu doradztwa rolniczego -przygotowuje i wprowadza jednolite sposoby działania ośrodków doradztwa w zakresie realizowanych przez nie zadań, przygotowuje i przekazuje ośrodkom doradztwa materiały informacyjne i szkoleniowe, w tym dotyczące pomocy w zakresie działalności gospodarstw rolnych i produkcji rolniczej finansowanej lub współfinansowanej ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej lub innych instytucji krajowych lub zagranicznych, prowadzi szkolenia dla pracowników ośrodków doradztwa w zakresie metodyki i zadań doradztwa rolniczego, ze szczególnym uwzględnieniem integracji z Unią Europejską oraz realizujących zadania wynikające z przepisów odrębnych, prowadzi doskonalenie nauczycieli szkół rolniczych w zakresie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, itp.
Natomiast ośrodki doradztwa w ramach zadań z zakresu doradztwa rolniczego prowadzą szkolenia dla rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich (w szczególności w zakresie stosowania nowoczesnych metod agrotechnicznych, hodowli oraz przetwórstwa rolno-spożywczego, rozwiązywania problemów technologicznych i organizacyjno-ekonomicznych gospodarstw rolnych, rachunkowości w gospodarstwach rolnych, rolnictwa ekologicznego, rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, unowocześniania wiejskiego gospodarstwa domowego, ubiegania się o przyznanie pomocy finansowanej lub współfinansowanej ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej lub innych instytucji krajowych lub zagranicznych.
Zakres działań jednostki doradztwa może zostać rozszerzony. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może, w drodze rozporządzenia, nałożyć na nią obowiązek realizacji dodatkowych zadań.
Ośrodki doradztwa poza tym w ramach zadań z zakresu doradztwa prowadzą także działalność informacyjną wspierającą rozwój produkcji rolniczej, działalność w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich, udzielają pomocy rolnikom i innym mieszkańcom obszarów wiejskich w zakresie sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania pomocy, upowszechniają metody produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznych dla środowiska, upowszechniają rozwój agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzą promocję wsi jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku itp.
Wszystkie te powyższe działania jednostki doradztwa rolniczego realizują nieodpłatnie. Taka jest zasada. Ustawa jednak pozwala na odpłatne świadczenie usług przez jednostki doradztwa w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych i dokumentacji niezbędnej w rachunkowości w gospodarstwach rolnych, czy też prowadzenia działalności promocyjnej gospodarstw rolnych, w szczególności agroturystycznych lub ekologicznych. Odpłatność jest przewidziana także dla kursów przygotowujących do uzyskania tytułów kwalifikacyjnych w zawodach przydatnych do prowadzenia działalności rolniczej. Odpłatne mają być także usługi jednostek w działalności wydawniczej, poligraficznej, laboratoryjnej, hotelarskiej i gastronomicznej,gospodarki pasiecznej. Co do zasady bowiem jednostki nie prowadzą działalności gospodarczej. Wysokość wynagrodzenia za wykonywanie tego typu usług określa cennik zatwierdzany, na wniosek dyrektora jednostki doradztwa rolniczego, przez organ, któremu ta jednostka podlega. Zatwierdzony cennik podaje się do wiadomości w siedzibie jednostki doradztwa rolniczego i w jej komórkach organizacyjnych.
