Jakie szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego obowiązują również małego podatnika?
Ustawodawca określił wiele szczególnych momentów powstania obowiązku podatkowego, uzależnionych np. od terminu płatności czy chwili wykonania usługi. Dotyczą one bez wyjątku wszystkich podatników rozliczających podatek VAT na zasadach ogólnych. Ponieważ jednak w metodzie kasowej powstanie obowiązku podatkowego zostało w zasadzie uzależnione od otrzymania zapłaty, mogłaby powstać wątpliwość, czy te szczególne momenty obowiązują również małego podatnika, stosującego tę metodę (art. 21 ust. 6 ustawy o VAT).
W ustawie o VAT wymienione więc wyraźnie katalog szczególnych momentów powstania obowiązku podatkowego, które obowiązują również małego podatnika, rozliczającego się metodą kasową. W razie wykonania przez takiego podatnika którejś z tych czynności obowiązek podatkowy będzie dla tej czynności powstawał na zasadach dla niej określonych, a nie zgodnie z metodą kasową.
Poniżej omówiono wszystkie szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego oraz terminy powstania tego obowiązku, do których podatnik stosujący metodę kasową musi się zastosować:
- w przypadku zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT albo rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej - obowiązek podatkowy powstaje w dniu, w którym powinien być sporządzony spis z natury, nie później jednak niż 14. dnia, licząc od dnia rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności,
- w eksporcie towarów - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą potwierdzenia przez urząd celny określony w przepisach celnych wywozu towaru poza terytorium Wspólnoty,
- w imporcie towarów - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem punktów 4 i 5,
- w przypadku objęcia towarów procedurą celną: uszlachetniania czynnego w systemie ceł zwrotnych, odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, przetwarzania pod kontrolą celną - obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą,
- w przypadku, gdy import towarów objęty jest procedurą celną: składu celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń, tranzytu, a od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze i nie powstaje jednocześnie dług celny - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat,
- w przypadku otrzymania części należności w eksporcie towarów, jeszcze przed wydaniem towaru (przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty) - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części, jeżeli wywóz towarów nastąpi w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania części należności,
- w przypadku dokonywania dostawy towarów za pośrednictwem automatów - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wyjęcia pieniędzy lub żetonów z automatów, nie później jednak niż w ostatnim dniu miesiąca,
- w przypadku świadczeniu usług telekomunikacyjnych - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sprzedaży żetonów, kart telefonicznych lub innych jednostek uprawniających do korzystania z usług telekomunikacyjnych w systemie przedpłaconym, w przypadku gdy usługa jest realizowana przy użyciu odpowiednio żetonów, kart lub innych jednostek,
- w przypadku importu usług – obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 1, 4, 5, 11, 13 pkt 1 lit. b i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz ust. 14-16 ustawy o VAT,
- w przypadku dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca – obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 1-4, 11, 13 pkt 1 lit. a, pkt 3 i 5 oraz ust. 16-17 ustawy o VAT0,
- w przypadku dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze należnych na podstawie odrębnych przepisów – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika (w przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części),
- w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów - obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. Jeśli jednak przed tym terminem mały podatnik wystawił fakturę, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Jeżeli przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy mały podatnik otrzymał całość lub część ceny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny,
- w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów - obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia; jeśli jednak przed tym terminem podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury (zapis ten stosuje się również odpowiednio do faktur wystawianych przez podatnika podatku od wartości dodanej potwierdzających otrzymanie przez niego od podatnika całości lub części należności przed dokonaniem dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju).
Niestety w praktyce część podatników rozliczających się metodą kasową zapomina o stosowaniu powyższych szczególnych momentów powstawania obowiązku podatkowego. Wynika to przede wszystkim z niewłaściwej interpretacji przepisu art. 21 ust. 6, który jest nieczytelny dla zwykłego podatnika. Powyższe potwierdza przykładowo poniższe treści pism organów podatkowych:
- „W przedmiotowym wniosku zwraca się Pan z zapytaniem dotyczącym rozliczania podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Z wniosku wynika, iż jest Pan „małym podatnikiem”, który wybrał tzw. „metodę kasową” rozliczania podatku VAT.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 r. Nr 54 poz. 535), mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później niż 90 dnia, licząc od dnia wydania towaru, lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2, 5 i 6, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej „metodą kasową”. Uregulowanie należności w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
W myśl ust. 6 wyż. cyt. artykułu, przepis ust. 1 nie narusza przepisów art. 14 ust. 6, art. 19 ust. 6-9, 12 i 17-21 oraz art. 20.
Przepis art. 20 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług reguluje kwestie związane z powstaniem obowiązku podatkowego przy wykonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Zatem pomimo wyboru rozliczania podatku od towarów i usług według metody kasowej, mały podatnik rozlicza podatek na zasadach określonych w art. 20 cyt. ustawy o VAT”. - Pismo Trzeciego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy z dnia 21 lipca 2004 r. (sygn. PP2-443-58/04).
Potrzebujesz porady prawnej?
Czy opłaca się wybór metody kwartalnego rozliczenia VAT?
Zalety i wady wyboru metody kwartalnego rozliczenia W praktyce metoda kwartalnego systemu rozliczeń bez stosowania metody kasowej ma znacznie więcej zwolenników niż metoda kasowa. Co prawda obowiązek podatkowy nie powstaje w tej metodzie na szczególnych zasadach, ale termin (...)
Podatek należny u podatnika stosującego kwartalne rozliczenie
Brak szczególnych regulacji dla podatnika rozliczającego się kwartalnie Dla małego podatnika, który rozlicza się za okresy kwartalne bez stosowania metody kasowej nie ma żadnych szczególnych regulacji odnoszących się do momentu powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek (...)
Rozliczanie podatku VAT od usług medialnych
Regulacje polskie a prawo Unii Europejskiej Wielu podatników nie zdaje sobie sprawy, że ustawodawca wprowadził szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego oraz szczególne momenty określające termin na odliczenie podatku naliczonego. Podatnicy kojarzą zwykle powstanie (...)
Prowadzący działalność gospodarczą na mniejszą skalę, którzy chcą skorzystać z „małego ZUS” i zapłacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne od 1 stycznia 2019 r., powinni przeczytać poniższe informacje. Zgłoś się do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia (...)
„Mały ZUS plus” od 1 lutego 2020 r.
Prowadzisz działalność gospodarczą na mniejszą skalę? Chcesz skorzystać z „małego ZUS plus” i zapłacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne od 1 lutego 2020 r.? Przeczytaj ten artykuł. Od lutego wchodzi w życie Mały ZUS Plus Od 1 lutego 2020 r. będą obowiązywać nowe (...)
Prawo do odliczenia podatku naliczonego u podatnika stosującego metodę kasową
Komu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego i w jakiej wysokości? Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. (...)
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em
Pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – warunki dla dostawcy i nabywcy Wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów ma miejsce, gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Przepisy (...)
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT
Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, obowiązek podatkowy to wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Jakie są zasady ogólne (...)
Oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych
Objaśnienia podatkowe Objaśnienia podatkowe MF z 30 grudnia 2022 r. dotyczą oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (dalej:zaliczka lub zaliczki), które obliczają i pobierają płatnicy tego podatku. Poniżej (...)
Sposoby powstawania zobowiązań podatkowych
Ogólnie mówiąc, zobowiązanie podatkowe podatnika może powstać albo z mocy prawa, albo przez doręczenie decyzji organu podatkowego. Czym są w ogóle zobowiązania podatkowe? Jakie są sposoby powstawania zobowiązań podatkowych? Zobowiązania podatkowe - co to takiego? Zgodnie (...)
Kasy fiskalne - o czym warto pamiętać?
Którzy podatnicy mają obowiązek stosowania kas fiskalnych? Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług (VAT), w zasadzie wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (...)
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy u podatnika VAT stosującego metodę kasową?
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy na zasadach ogólnych? Istota metody kasowej sprowadza się do szczególnego momentu określenia obowiązku podatkowego. Obowiązek ten w metodzie kasowej (poza pewnymi wyjątkami) powstaje w inny sposób niż dla pozostałych podatników. Co (...)
Jak zmienić sposób płacenia podatków i prowadzenia księgowości?
Jeśli prowadzisz firmę, jednym z twoich obowiązków jest terminowe opłacanie podatków i prowadzenie księgowości. Jeżeli wybrałeś daną formę opodatkowania i zasady płacenia zaliczek nie oznacza to, że nie możesz tego zmienić. Dowiedz się, jak dokonać zmiany formy opodatkowania (...)
Kto jest \"małym podatnikiem\" VAT?
Czym mały podatnik wyróżnia się od pozostałych podatników VAT? Definicję podatnika podatku VAT zawiera art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”. Zgodnie z tym przepisem, podatnikami są osoby (...)
Rozliczenia podatkowe transakcji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego
Objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów Pojawiły się objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z dnia 1 grudnia 2017 r., które dotyczą kwestii rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz (...)
14 kwietnia 2020 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe z dnia dot. nowej preferencji w podatku dochodowym od osób fizycznych dla młodych osób. Przeczytaj najważniejsze tezy, jakie z nich wynikają. ##baner## Istota ulgi dla młodych Objaśnienia dotyczą stosowania (...)
Znajomość praw i obowiązków podatnika ułatwia wywiązywanie się ze zobowiązań podatkowych oraz dostarcza informacji, czego podatnik może oczekiwać i domagać się ze strony organu podatkowego. Poniżej znajduje się opis podstawowych praw i obowiązków podatnika. Podstawowe prawa (...)
Deklaracje VAT i informacje podsumowujące
Jakie deklaracje VAT trzeba składać? Składanie deklaracji podatkowych jest podstawowym obowiązkiem każdego podatnika. Przepisy o podatku VAT wyróżniają kilka rodzajów deklaracji dla celów rozliczenia tego podatku. Podstawową jest deklaracja VAT-7, którą składają (...)
Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich
Przeczytaj ważne informacje na temat prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich. Opodatkowanie akcyzą Podstawowym aktem prawnym dotyczącym podatku akcyzowego w Polsce jest ustawa o podatku akcyzowym, która (...)
Formy opodatkowania podatkiem dochodowym działalności gospodarczej
Dostępne formy opodatkowania podatkiem dochodowym W zależności od tego, czy rejestruje się działalność w CEIDG (jednoosobowa działalność albo spółka cywilna), czy w KRS (spółka, fundacja, spółdzielnia), opodatkowanie podatkiem dochodowym może się znacząco różnić. Osoby (...)