12.2.2014
Zespół
e-prawnik.pl
Co to znaczy, że powstał obowiązek podatkowy?
Oznacza to, że miało miejsce wydarzenie, z którym przepisy prawa podatkowego wiążą powstanie obowiązku podatkowego. Jest to szczególnego rodzaju moment, w którym pomyślana tylko (potencjalna) czynność podlegająca opodatkowaniu staje się czynnością zaistniałą i rodzi skutki podatkowe.
Czy powstanie obowiązku podatkowego jest tożsame z obowiązkiem zapłaty podatku?
Nie. Aczkolwiek powstanie obowiązku podatkowego ma fundamentalne znaczenie dla terminu zapłaty podatku, to zawsze przepisy przewidują pewien czas na zapłacenie podatku. Na gruncie VAT obowiązek zapłaty ustalany jest na dwa sposoby.
- Po pierwsze, w przypadku podatników składających regularnie (za okresy miesięczne lub kwartalne) deklaracje podatkowe powstanie obowiązku podatkowego w danym okresie rozliczeniowym oznacza obowiązek zapłaty podatku w ramach rozliczenia za ten miesiąc.
Przykład: Podatnik rozlicza się za okresy miesięczne. W związku z tym, iż obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów powstał w maju, podatek związany z tą dostawą powinien być rozliczony w deklaracji składanej za maj, a więc do 25 czerwca. Nie ma przy tym znaczenia czy obowiązek podatkowy kiedy w maju (na początku miesiąca, w środku, na końcu) obowiązek ten powstał.
- Po drugie natomiast, w niektórych przypadkach termin zapłaty został określony jako dzień następujący po ściśle określonym czasie od powstania obowiązku podatkowego (np. po 14 dniach). Dotyczy to przede wszystkim podatników, którzy nie są obowiązani do regularnego składania deklaracji.
Kiedy na gruncie VAT powstaje obowiązek podatkowy?
Zasadą jest, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Od tej zasady przepisy ustawy VAT przewidują szereg wyjątków. Do tego roku podstawowym wyjątkiem było powstawanie obowiązku podatkowego, z chwilą wystawienia faktury. Od 1 stycznia br. przepis stanowiący ten wyjątek został uchylony i obowiązek podatkowy powstaje w chwili wystawienia faktury jedynie w szczegółowych, nielicznych przypadkach. Można więc powiedzieć, że dziś powstanie obowiązku z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi jest faktyczną zasadą, która będzie znajdować zastosowanie w zdecydowanej większości przypadków występujących w obrocie. Należy przy tym pamiętać o interpretacji pojęć dostawy i świadczenia, również w kontekście pewnej autonomii pojęć z zakresu prawa podatkowego na tle innych dziedzin prawa.
Szczególna sytuacja ma miejsce, jeśli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część należności (przedpłatę, zaliczkę, zadatek czy ratę). Obowiązek podatkowy powstaje w takim przypadku z chwilą otrzymania tej należności, w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Pewne wyjątki od wskazanych zasad przewidziano przy usługach. Uregulowano szczególne przypadki kiedy uznaje się usługi częściowe lub ciągłe za wykonane. Na tej podstawie obowiązek podatkowy może powstawać z chwilą upływu terminu płatności lub otrzymania całości lub części zapłaty.
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy imporcie i eksporcie towarów?
Obowiązek podatkowy w imporcie towarów powstaje na ogół z chwilą powstania długu celnego (a więc najczęściej z chwilą dopuszczenia importowanego towaru do obrotu). Od tego roku przestał obowiązywać szczególny przepis dotyczący eksporu. Zatem, co do zasady, obowiązek podatkowy w eksporcie będzie powstawał na zasadach ogólnych.
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych?
Odpowiedź na to pytanie należy rozpocząć od uwagi, iż obowiązek podatkowy przy transakcjach wspólnotowych określony został na zasadzie symetrii - w związku z tym, iż zawsze wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów u jednego z podatników unijnych odpowiada wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów u drugiego podatnika przepisy są tak skonstruowane, by obowiązek podatkowy powstał jednocześnie u obu podatników (u jednego - z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, u drugiego - z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów).
Obowiązek ten najczęściej powstaje z chwilą wystawienia faktury przez dostawcę towaru będącego przedmiotem transakcji wewnątrzwspólnotowej. Należy zauważyć, że w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów chodzi o fakturę wystawianą przez unijnego podatnika dostarczającego towar polskiemu podatnikowi. Jeśli jednak faktura, o której mowa powyżej, nie zostanie wystawiona do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów, obowiązek podatkowy powstaje z nadejściem tego terminu. Szczególna sytuacja ma miejsce, jeśli przed dokonaniem dostawy dostawca otrzyma od nabywcy całość lub część ceny - obowiązek podatkowy powstaje w takiej sytuacji z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny.
Potrzebujesz porady prawnej?
Od 2023 r. będzie można tworzyć grupy VAT. Poznaj najistotniejsze kwestie dotyczące rozliczeń w grupie VAT, podatku naliczonego i odliczenia proporcjonalnego w VAT. Przedstawione one zostały na podstawie objaśnień MF. ##baner## Rozliczenia w grupie VAT Z chwilą uzyskania statusu podatnika grupa (...)
Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności
23 grudnia 2019 r. Minister Finanasów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności. Sprawdź, co z nich wynika. ##baner## Przedmiotowe przepisy podatkowe W dniu 1 listopada 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 (...)
Rozliczenia podatkowe transakcji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego
Objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów Pojawiły się objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z dnia 1 grudnia 2017 r., które dotyczą kwestii rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz (...)
Transakcje transgraniczne w grupach VAT
Poznaj zasady rozliczeń transakcji transgranicznych grup VAT. Grupy VAT będą mogły być tworzone od 2023 r. ##baner## Transakcje wewnątrzwspólnotowe W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, tj. WDT (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów) oraz WNT (wewnątrzwspólnotowe (...)
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em
Pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – warunki dla dostawcy i nabywcy Wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów ma miejsce, gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Przepisy (...)
Odwrotne obciążenie VAT przy świadczeniu usług budowlanych
17 marca i 3 lipca 2017 r. 2017 r. i Ministerstwo Finansów objaśniło zasady stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych od 1 stycznia 2017 r. Dlaczego warto poznać objaśnienia resortu finansów (...)
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców od 2018 roku
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców Podatnicy VAT, którzy składają deklaracje VAT-7 lub VAT-7K, od 1 stycznia 2018 r. będą mieć obowiązek prowadzenia elektronicznej ewidencji VAT. Swój rejestr sprzedaży i zakupów VAT będą przesyłać do resortu finansów (...)
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT
Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, obowiązek podatkowy to wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Jakie są zasady ogólne (...)
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy u podatnika VAT stosującego metodę kasową?
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy na zasadach ogólnych? Istota metody kasowej sprowadza się do szczególnego momentu określenia obowiązku podatkowego. Obowiązek ten w metodzie kasowej (poza pewnymi wyjątkami) powstaje w inny sposób niż dla pozostałych podatników. Co (...)
Jakie są szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego dla małego podatnika?
Jakie szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego obowiązują również małego podatnika? Ustawodawca określił wiele szczególnych momentów powstania obowiązku podatkowego, uzależnionych np. od terminu płatności czy chwili wykonania usługi. Dotyczą one (...)
Rozliczenie z urzędem skarbowym – złożenie deklaracji PIT i zapłata podatk - to podstawowe obowiązki podatkowe przedsiębiorcy. Jaką deklarację PIT wybrać, jak przygotować i podpisać deklaracje podatkowe: PIT, CIT, VAT. Deklaracje papierowe czy elektroniczne Kiedy można złożyć deklarację (...)
Rozliczanie obrotu wewnątrzwspólnotowego w VAT
1 maja 2004 r. zniesiono granice celne między Polską a pozostałymi krajami Unii Europejskiej. Od tej daty wymiana towarowa między naszym krajem a innymi państwami członkowskimi nie odbywa się na zasadzie eksportu i importu, ale jest wewnątrzwspólnotową dostawą towarów (WDT) oraz wewnątrzwspólnotowym (...)
Minister Finansów wydał objaśnienia dotyczące regulacji odnoszących się do tworzenia i funkcjonowania nowego rodzaju podatnika, jakim jest grupa VAT (GV). Celem objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne (...)
Jak dokonać korekty podatku naliczonego?
Ogólne zasady dokonywania korekty podatku naliczonego Ustawa o podatku VAT określa terminy, w których podatnik ma prawo do odliczenia podatku z otrzymanych faktur i innych dokumentów. Prawo do tego odliczenia powstaje (art. 86 ust. 10 ustawy o VAT): w (...)
Formy opodatkowania podatkiem dochodowym działalności gospodarczej
Dostępne formy opodatkowania podatkiem dochodowym W zależności od tego, czy rejestruje się działalność w CEIDG (jednoosobowa działalność albo spółka cywilna), czy w KRS (spółka, fundacja, spółdzielnia), opodatkowanie podatkiem dochodowym może się znacząco różnić. Osoby (...)
Rozliczanie podatku VAT od usług medialnych
Regulacje polskie a prawo Unii Europejskiej Wielu podatników nie zdaje sobie sprawy, że ustawodawca wprowadził szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego oraz szczególne momenty określające termin na odliczenie podatku naliczonego. Podatnicy kojarzą zwykle powstanie (...)
Transakcje grupy VAT w okresach przejściowych
Ten artykuł ma na cel wyjaśnienie zagadnień finalizacji transakcji w okresach przejściowych występujących w sytuacji tworzenia i kończenia funkcjonowania grupy VAT. Od 2023 r. będzie można bowiem tworzyć grupy VAT. Przedstawione one zostały na podstawie objaśnień MF. ##baner## Transakcje (...)
Deklaracje VAT i informacje podsumowujące
Jakie deklaracje VAT trzeba składać? Składanie deklaracji podatkowych jest podstawowym obowiązkiem każdego podatnika. Przepisy o podatku VAT wyróżniają kilka rodzajów deklaracji dla celów rozliczenia tego podatku. Podstawową jest deklaracja VAT-7, którą składają (...)
Sposoby powstawania zobowiązań podatkowych
Ogólnie mówiąc, zobowiązanie podatkowe podatnika może powstać albo z mocy prawa, albo przez doręczenie decyzji organu podatkowego. Czym są w ogóle zobowiązania podatkowe? Jakie są sposoby powstawania zobowiązań podatkowych? Zobowiązania podatkowe - co to takiego? Zgodnie (...)
Czy opłaca się wybór metody kwartalnego rozliczenia VAT?
Zalety i wady wyboru metody kwartalnego rozliczenia W praktyce metoda kwartalnego systemu rozliczeń bez stosowania metody kasowej ma znacznie więcej zwolenników niż metoda kasowa. Co prawda obowiązek podatkowy nie powstaje w tej metodzie na szczególnych zasadach, ale termin (...)
