Rząd przyjął propozycję zmian, które mają wprowadzić solidarną odpowiedzialność podatkową nabywcy w trzech branżach, związanej z określonymi wyrobami ze stali, paliwami i złotem. Po wprowadzonych do projektu modyfikacjach nie ma wątpliwości, że do odpowiedzialności solidarnej nie zostanie pociągnięty przeciętny nabywca paliwa.
Rząd zajmował się dziś projektem nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z planowanymi zmianami przedsiębiorcy, którzy nabywają towary wymienione w projektowanym załączniku do ustawy (nr 13), takie jak różnego rodzaju rury i przewody rurowe ze stali, paliwo i złoto nieobrobione, muszą się szykować na możliwość obciążenia ich za zaległości podatkowe sprzedawcy.

Każdy odpowiada za nabycie w swojej części
Odpowiedzialność solidarna w omawianym przypadku oznacza, że fiskus może domagać się zapłacenia całej należności podatkowej lub jej części zarówno od sprzedawcy, jak też i nabywcy łącznie lub osobno. Jeżeli podatek zostanie uregulowany przez jedną ze stron, np. nabywcę, wtedy druga strona, czyli sprzedawca, jest z niego zwolniona, gdyż zobowiązanie wygasa. Odpowiedzialność ta dotyczyć ma tej części podatku, która proporcjonalnie przypada na dostawę dokonaną na rzecz tego podatnika.
W chwili obecnej projekt zakłada, że odpowiedzialność byłaby możliwa po łącznym wystąpieniu dwóch okoliczności. Po pierwsze, jeżeli wartość nabytych od jednego podmiotu dokonującego dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 13 (bez kwoty podatku) przekroczyła w danym miesiącu 50 tys. zł.
Po drugie, taka odpowiedzialność ma wystąpić wtedy, gdy w momencie dostawy towarów nabywca wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cały podatek przypadający na dostawę tych towarów lub jej części nie został lub nie zostanie wpłacony. Za uzasadnione podstawy projekt uznaje okoliczności towarzyszące dostawie lub warunki, na jakich została ona dokonana, jeśli odbiegały one od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie tymi towarami - w szczególności gdy cena za dostarczane towary była bez uzasadnienia ekonomicznego niższa od wartości rynkowej.
Odpowiedzialność czasem byłaby wyłączona
W obecnym brzmieniu projekt zawiera więcej okoliczności, w których odpowiedzialność zostałaby wyłączona. Wprowadzona została m. in. możliwość wpłacania przez dostawcę kaucji, co skutkowałoby uznaniem go za podmiot „zaufany” (listę takich podmiotów w formie elektronicznej ma prowadzić Minister Finansów). W przypadku zawarcia transakcji z takim przedsiębiorcą nabywca nie musiałby już martwić się o ewentualną odpowiedzialność za jego zaległości podatkowe. Usunięty został także zapis, który tworzył znaczne zagrożenie - dokonujący zakupu przedsiębiorca, by uchronić się przed odpowiedzialnością, miał wykazać, że nie wiązało się to z niewpłaceniem podatku „przypadającego na dostawę tych towarów, na jakimkolwiek etapie ich obrotu.”
Ochrona czy zagrożenie
Wprowadzone modyfikacje dają większe bezpieczeństwo dla nabywcy, wciąż jednak stanowią zagrożenie dla uczciwych przedsiębiorców (chociaż z założenia mają stanowić ochronę). Po pierwsze, w dobie gospodarki wolnorynkowej cena jest jednym z istotnych czynników konkurencyjności firm i przedsiębiorcy niejednokrotnie podejmują działania, które pozwolą im zaoferować produkty po niższych cenach niż konkurencja. W obecnym brzmieniu projektu zostało co prawda dodane, że o odpowiedzialności będzie można mówić wtedy, gdy cena będzie niższa bez uzasadnienia ekonomicznego, nie jest jednak pewne, czy dodany fragment, faktycznie ochroni firmy.
Bezsilne państwa
Chociaż wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej nie budzi wątpliwości co do zgodności z Konstytucją RP czy dyrektywą unijną dotyczącą VAT-u, to wskazuje na pewnego rodzaju bezsilność organów państwowych w walce z oszustami - z wykrywaniem przestępstw, ich ściganiem, a także egzekucją zaniżonych wartości podatku. Taka odpowiedzialność jest coraz częściej wykorzystywana także w innych państwach (m. in. w Słowenii, Portugalii, Francji, Rumunii).
Jeżeli więc tak wiele państw przerzuca odpowiedzialność za ściąganie podatków na przedsiębiorców, choć właściwie należy to do ich kompetencji, powstaje pytanie, czy sama konstrukcja tego podatku jest właściwa lub czy organy ścigania nadążają za pomysłowością nieuczciwych podatników.
Zmiany wprowadzone do projektu:
Podwyższeniu (do 50 tys. zł) uległ limit obrotów powyżej którego podatnicy dokonujący obrotu towarami wymienionymi w załączniku nr 13 np. siatki i ogrodzenia z drutu z żeliwa, złoto nieobrobione, paliwa, nie będą mieli prawa do składania deklaracji za okresy kwartalne;
Niezależnie od podwyższenia limitu, wyłączone ze stosowania w tym zakresie projektowanych regulacji zostały dostawy benzyny, olejów napędowych, gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych w dwóch przypadkach. Po pierwsze gdy jest dokonywana na stacjach do standardowych zbiorników pojazdów. Po drugie, gdy dostawy tej dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych.
Wprowadzono rozwiązania, które wyłączają stosowanie odpowiedzialności podatkowej jeżeli nabycie benzyny, oleju napędowego czy gazu jest dokonywane na stacjach do standardowych zbiorników pojazdów oraz w sytuacji gdy dostawy dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych.
Odpowiedzialność podatkowa zostałaby wyłączona także w przypadku:
- jeżeli powstanie zaległości podatkowej nie wiązało się z uczestnictwem podmiotu dokonującego dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 13, w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej lub jeżeli na dzień dokonania dostawy towarów łącznie były spełnione następujące warunki:
a) podmiot dokonujący dostawy towarów z załącznika był wymieniony w wykazie podmiotów, które dokonują dostawy towarów wymienionych w załączniku, które złożyły kaucję gwarancyjną, prowadzonym przez ministra finansów
b) wysokość kaucji gwarancyjnej odpowiadać będzie co najmniej jednej piątek kwoty podatku należnego przypadającego na dostawy towarów dokonane w danym miesiącu na rzecz danego podatnika lub kaucja ta wynosiła co najmniej 3 mln zł.
- podatnik nie będzie odpowiadać za zaległości podatkowe także w przypadku gdy wykaże, że szczególne okoliczności towarzyszące dostawie towarów lub szczególne warunki na jakich została ona dokonana były uzasadnione zwykłą praktyką handlową, w szczególności przyznanym zwyczajowym rabatem. Organ podatkowy nie będzie mógł orzec o odpowiedzialności solidarnej nabywcy jeśli od daty dokonania dostawy towarów upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym ta dostawa miała miejsce;
Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Potrzebujesz porady prawnej?
Rękojmia za wady towaru poza sprzedażą konsumencką
Rękojmia za wady towaru w sprzedaży konsumenckiej kształtuje się w sposób odmienny od rękojmi regulowanej przepisami kodeksu cywilnego. Poniższe zasady dotyczą sprzedaży: dokonywanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która (...)
Split Payment, na czym polega mechanizm podzielonej płatności
1 lipca 2018 r. wchodzi w życie dobrowolny mechanizm podzielonej płatności dla przedsiębiorców. Jego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa transakcji realizowanych przez przedsiębiorców i dalsze uszczelnianie systemu VAT. Od 1 lipca br. można więc stosować mechanizm (...)
Warunki techniczne jakie musi spełniać projekt budowlany
Pozwolenie na budowę Aby uzyskać pozwolenie na budowę konieczne jest złożenie wniosku o pozwolenie na budowę. Składa się go do organu architektonieczno-budowlanego, którym jest starostwo powiatowe lub gmina. Wniosek powinien zawierać następujące dokumenty: akt (...)
Odpowiedzialność sprzedawcy za utracone korzyści - opinia prawna
Stan faktyczny Czy sprzedawca jest odpowiedzialny za utracone zyski, korzyści spowodowane sprzedażą wadliwego towaru? Czy wymiana towaru na wolny od wad lub zwrot pieniędzy nie jest wystarczający do spełnienia roszczeń? Jakie są terminy dotyczące składania reklamacji? Co należy uczynić, aby (...)
Zwrot kwot wydanych na zakup kas online
11 lipca br. Minister Finansów wydał objaśnienia objaśnienia podatkowe dotyczące zasad odliczania (zwrotu) od podatku należnego kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących on-line. w niniejszej poradzie przedstawiono najważniejsze ich tezy. Objaśnienia te mają za zadanie przedstawienie (...)
Pokazy garnków - jak zrezygnować z zakupu?
Pomimo ostrzeżeń, które pojawiają się w sieci i lokalnych dziennikach nadal sporo osób decyduje się na zawarcie z dystrybutorami garnków niekorzystnych umów. Być może pod wpływem chwili, stosowania wyszukanych technik marketingowych, a niekiedy także na skutek podstępu, (...)
Od 1 listopada MPP obowiązkowy dla wybranych transakcji
Od 1 listopada 2019 r. mechanizm podzielonej płatności (MPP) będzie obowiązkowy dla faktur powyżej 15 tys. zł brutto, które dotyczą tzw. towarów i usług wrażliwych (np. paliwa, stal, węgiel, smartfony i tablety czy usługi budowlane). Wprowadzenie obowiązkowego MPP ma zapobiegać (...)
Czy istnieje możliwość dochodzenia zwrotu tzw. opłat półkowych?
Sieci handlowe narzucają sprzedawcom produktów do sieci dodatkowe opłaty. Pojawia się pytanie, czy te „dodatkowe koszty wejścia na rynek” można odzyskać. Zgodnie bowiem z art. 15 ust 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jednolity opublikowany w Dz. U. z (...)
Uproszczenia dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym
Nowa ustawa usprawnia procedury, likwiduje zbędne obciążenia biurokratyczne i wprowadza rozwiązania, które ułatwią prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Nowelizacja, tzw. pakiet MŚP, stanowi kolejny etap realizacji rządowej „Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”. (...)
W podatku od spadku i darowizn dla ustalenia obowiązującego stanu prawnego w pierwszej kolejności należy ustalić, kiedy nastąpiło nabycie (tj. śmierć osoby, po której nabywamy określone rzeczy). Poniższe wyjaśnienia odnoszą się do nabycia tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, (...)
Pomoc de minimis - Co to jest i jak na tym skorzystać?
Zasada niedopuszczalności pomocy publicznej wyrażona w Traktacie wprowadzającym Wspólnotę Europejska, czyli w akcie prawnym uznanym za aktualną konstytucję zjednoczonej Europy, wynika z ogólnego kapitalistycznego założenia, że wszelka interwencja Państwa w gry wolnego rynku (...)
Na czym polega należyta staranność? Należyta staranność w VAT to wskazanie najważniejszych okoliczności, które będą brać pod uwagę urzędnicy skarbowi w ocenie działalności przedsiębiorców przy rozliczeniach VAT. Została przedstawiona w formie dokumentu pn. „Metodyka (...)
Wydanie mieszkania przez developera a rękojmia - opinia prawna
Stan faktyczny Jak przedstawia się rękojmia budownictwie, terminy biegu rękojmi? Czy według kodeksu cywilnego termin wydania mieszkania (czy jest jakieś orzecznictwo), termin wydania przez PINB decyzji o użytkowaniu przesuwa prawo rękojmi? Developer wydawał mieszkania w lipcu 2002, a decyzja (...)
Nadchodzą ważne zmiany dla przedsiębiorców!
Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw wejdzie w życie 20 września 2008 r., z wyjątkiem nowych przepisów o Ewidencji Działalności Gospodarczej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (...)
Kolejne ułatwienia i oszczędności dla przedsiębiorców? Status "małego podatnika” w PIT i CIT uzyskają firmy o sprzedaży do 2 mln euro rocznie (obecnie jest to 1,2 mln euro); wartość pracy małżonka będzie można wliczyć w koszt uzyskania przychodu; jednorazowo będzie można (...)
Rewolucja w przepisach e-commerce - problem dla sprzedawców
Nowe przepisy wejdą w życie dnia 13 czerwca 2014 r. Do tego dnia bowiem, we wszystkich krajach UE powinny zostać implementowane przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE. Ostateczny kształt przepisów nie jest jeszcze znany, gdyż ustawa o prawach konsumenta nie została (...)
Jak przygotować się do przedświątecznych zakupów?
Jakie zakupy przedświąteczne się szykują?Tydzień poprzedzający Święta Wielkiej Nocy to nie tylko Wielki Tydzień, ale także okres wzmożonych zakupów przedświątecznych. W tej kwestii nic się nie zmienia i nawet panujący od dłuższego czasu kryzys gospodarczy nie wpływa (...)
Podatek od sprzedaży na Allegro. Zobacz, kiedy musisz zapłacić
Nie każdy wie, iż obowiązek opłacenia podatku za transakcję na Allegro spoczywa nie tylko na firmach, ale też niekiedy na osobach prywatnych, które sprzedają lub dokonują zakupu. Sprawdź, kiedy trzeba zapłacić podatek. Kupujący też zapłaci Jedyną sytuacją, w której to kupujący (...)
Konsekwencje podatkowe może ponieść tylko jeden wspólnik
Członkowie zarządu spółki odpowiadają za jej zobowiązania podatkowe. Gdy np. dwóch spośród trzech zniknie wraz z całym swym majątkiem, to ten, który pozostał, odpowie za wszystkie długi. Prawo na to pozwala, a urząd skarbowy wyegzekwuje wszystkie pieniądze od tego, kogo uda mu się odnaleźć. (...)
PFRON Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) jest funduszem celowym działającym na mocy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych którego środki przeznaczane są na rehabilitację (...)