Nowa ustawa o zwolnieniach grupowych - cz. II
Kiedy wypowiedzenie a kiedy rozwiązanie?
Pracodawca w ramach zwolnień grupowych może dokonać wypowiedzenia umów o pracę nie wcześniej, niż po dokonaniu prez niego zawiadomienia urzędu pracy, w którym informuje UP o zakresie planowanych zwolnień i o porozumieniu zawartym ze zwiazkami zawodowymi, a gdy takie porozumienie nie zostało zawarte - o regulaminie zwolnień grupowych.
W przypadku gdy zawiadomienie urzędu pracy nie jest obowiązkowe - wypowiedzenia mogą być dokonane nie wcześniej niż po zawarciu porozumienia lub ustaleniu regulaminu zwolnień.
Natomiast rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia urzędu pracy o o zakresie planowanych zwolnień. W przypadku gdy zawiadomienie takie nie jest konieczne, rozwiązanie stosunku pracy nie może nastąpić wcześniej niż po upływie 30 dni od zawarcia porozumienia ze związkami zawodowymi albo od dnia ustalenia regulaminu zwolnień grupowych.
Upadłość lub likwidacja zakładu pracy.
Jeżeli zwolnienia grupowe są wynikiem upadłości lub likwidacji zakładu pracy, zastosowanie znajdują art. 41 [1] par. 1, 177 par. 4 i 5 oraz art. 196 par. 2 Kodeksu pracy.
Art. 41 [1] k.p. zezwala w sytuacji, w której następuje likwidacja lub ogłoszona została upadłość zakładu pracy, na nie stosowanie przepisów dotyczących trybu wypowiadania umowy o pracę zawartej na czas nie określony (art. 38 k.p.), przepisów o ochronie przedemerytalnej pracowników oraz przepisów o zakazie wypowiadania umowy o prace w czasie urlopu lub innej usprawiedliwonej nieobecności pracownika w pracy. Zastosowanie znajduje również przepis, który zezwala na rozwiązanie umowy o pracę pracownicy w ciąży lub w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim.
Przepis ten stanowi powtórzenie uregulowań kodeksu pracy odnośnie rozwiązywania stosunku pracy w razie upadłości lub likwidacji zakładu pracy i prawdę mówiąc wprowadza niepotrzebne zamieszanie.
Prawo do odprawy
W związku z rozwiązaniem stosunku pracy pracownikom, zwalnianym w ramach zwolnienia grupowego, przysługuje odprawa pieniężna. Niezależnie od odprawy pracownikom przysługuje także wynagrodzenie za okres wypowiedzenia, jeżeli rozwiązanie z nimi stosunku pracy następuje w wyniku dokonanego przez pracodawcę wypowiedzenia.
Wysokość odprawy zależy od zakładowego stażu pracownika, czyli od okresu, który przepracował u pracodawcy, który danego pracownika zwalania w ramach zwolnień grupowych.
Jej wysokość wynosi:
- równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika, jeżeli pracownik ten był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- równowartość dwumiesięcznego wynagrodzenia pracownika, jeżeli pracownik ten był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
- równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika, jeżeli pracownik ten był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Wysokość odprawy nie może przekraczać kwoty, stanowiącej równowartość 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Ponowne zatrudnienie.
Jeżeli pracodawca, który wcześniej przeprowadził zwolnienia grupowe w swoim zakładzie pracy, ma zamiar zatrudnić pracowników w tej grupie zawodowej, w której wcześniej dokonał zwolnień grupowych, zobowiązany jest zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach zwolnień grupowych, jeżeli pracownik ten zgłosił zamiar podjęcia pracy u tego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiazania z nim stosunku pracy.
Ponowne zatrudnienie pracownika, który zgłosił zamiar zatrudnienia powinien nastąpić w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego.
Zwolnienia indywidualne.
Warunkiem uznania za zwolnienie grupowe jest objęcie nim co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników
- 10 % pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100 pracowników, jednakże nie więcej niż 300 pracowników
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników
Ustawa przewiduje jednak możliwość zastosowania niektórych przepisów ustawy do zwolnień mniejszej liczby pracowników, jeżeli przyczyna zwolnienia nie dotyczyła pracownika i stanowiła wyłączną przyczynę rozwiązania z nim stosunku pracy.
Możliwość zastosowania przepisów ustawy o zwolnieniach grupowych do zwolnień indywidualnych uzależniona jest jednak od ogólnej liczby pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy. Będzie to możliwe, jeżeli pracodawca zatrudnia co najmniej 20 osób.
Zastosowanie znajdą przepisy wyłączające niektóre przepisy kodeksu pracy w trakcie zwolnień grupowych oraz przepis nakładający obowiązek wypłaty odpraw zwalnianym pracownikom.
Jeżeli pracodawca indywidualnie rozwiązuje stosunki pracy z pracownikami, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie pzed wypowiedzeniem (kobiety w ciąży, członkowie władz związkowych), dopuszczalne wobec nich jest wypowiedzenie im stosunku pracy, jeżeli zakładowa organizacja związkowa nie zgłosi swego sprzeciwu w ciągu 14 dni od zawiadomieniu jej o planowanym zwolnieniu.
Ustawy o zwolnieniach grupowych nie stosunje sie do pracowników, których stosunek pracy powstał na podstawie powołania.
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?