Obowiązki pracodawców w zakresie świadczeń rodzinnych

Dnia 1 maja 2004r. wejdzie w życie ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Z punktu widzenia pracodawcy bardzo istotne są przewidziane w ustawie rozwiązania dotyczące podmiotów zobowiązanych do wypłacania świadczeń rodzinnych. Generalnie, nowe przepisy przewidują, że obowiązek ten zostanie przekazany wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Nie nastąpi to jednak w pełni już od 1 maja. Przewidziano okres przejściowy, w którym zadania te powoli będą przekazywane przez dotychczasowych płatników, czyli pracodawców, organom gminy.

Kto będzie wypłacał świadczenia rodzinne?

Obowiązek wypłacania świadczeń rodzinnych będzie przekazywany wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta w dwóch etapach. W okresie od 1 maja 2004 r. do 31 października 2004 r. świadczenia nadal będą wypłacane przez pracodawców, którzy w dniu 31 marca 2004 r. zatrudniali co najmniej 5 pracowników. Świadczenia trafiać będą do pracowników danego przedsiębiorcy, również w okresie przebywania na bezpłatnym urlopie.

W drugim etapie - tj. w okresie od 1 września 2004 r. do 31 sierpnia 2006 r. - wyłączona zostanie dalsza grupa przedsiębiorców. Zobowiązanymi do wypłaty świadczeń rodzinnych będą już tylko pracodawcy zatrudniający w dniu 31 lipca 2005 r. przynajmniej 20 pracowników. Świadczenia od pracodawcy trafią do pracowników oraz osób zatrudnionych na umowę zlecenia lub agencji. Świadczenia dla pozostałych osób wypłacał będzie wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Natomiast od 1 września 2006 r. przejmie ten obowiązek od pracodawców w całości.

Świadczenia rodzinne wypłacane przez pracodawcę.

Pracodawca w okresie przejściowym nie będzie zmuszony do wypłacania wszystkich świadczeń rodzinnych. Obowiązek został ograniczony do:

• zasiłku pielęgnacyjnego,
• zasiłku rodzinnego oraz dodatków do tego zasiłku z tytułu:
  1. urodzenia dziecka,
  2. kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
  3. rozpoczęcia roku szkolnego,
  4. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania,

Pracodawca nie będzie zobowiązany do wypłaty dodatków z tytułu:

• opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu okresu jego pobierania,
• samotnego wychowywania dziecka,
• świadczenia pielęgnacyjnego.

W wypadku, gdy do pracodawcy wystąpi osoba uprawniona z tytułu wymienionych powyżej wyłączonych świadczeń, nie będzie on musiał ustalać czy prawo to danej osobie przysługuje. Nie będzie też musiał wypłacać takiego świadczenia. Wypłata świadczeń rodzinnych w takim wypadku należy do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Zmiana pracodawcy.

Możliwe jest, że osoba uprawniona zmieni miejsce pracy. Pojawia się wówczas pytanie, kto w tym momencie jest zobowiązany do wypłacania świadczenia rodzinnego. Ustawa przewiduje dwa przypadki i dwa sposoby ich rozwiązania:

• Pierwszy przypadek to sytuacja, gdy pracownik pobierał świadczenie u pierwszego pracodawcy i zmienił miejsce pracy. W takim wypadku obowiązek wypłaty świadczeń przechodzi w pełni na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Nie ma tutaj znaczenia, że nowy pracodawca zgodnie z przepisami jest zobowiązany do wypłaty świadczenia.
• Drugi przypadek to sytuacja, gdy pracownik nie pobierał u pierwszego pracodawcy świadczenia rodzinnego. W takim wypadku obowiązek wypłaty świadczeń nie przechodzi na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta tylko na nowego pracodawcę pod warunkiem, że zgodnie z przepisami ustawy ciąży na nim obowiązek wypłaty tych świadczeń.

Ze zmianą pracodawcy wiąże się konieczność przekazania dokumentów dotyczących pracownika. Dotychczasowy pracodawca będzie zobowiązany do przekazania nowemu płatnikowi (którym będzie nowy pracodawca lub odpowiedni organ gminy) oryginałów dokumentów, na podstawie których ustalał prawo do tych świadczeń. Wniosek o zasiłek wraz z poświadczonymi kopiami przekazanych oryginałów pozostanie u dotychczasowego pracodawcy.

Należy jeszcze wspomnieć, że gdy pracodawca na podstawie orzeczenia lekarskiego, przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 231 k.p.), to nie jest to traktowane jak zmiana podmiotu zobowiązanego do wypłaty świadczeń rodzinnych.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. 2003r. Nr 228, poz. 2255 z późn. zm.).

Zespół
e-prawnik.pl