31.7.2003
Zespół
e-prawnik.pl
Ustawa z dnia 28 października 2002 roku o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary określa zasady odpowiedzialności za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe oraz zasady tej odpowiedzialności.
Ustawa zawiera definicję podmiotu zbiorowego, którym jest osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, z wyłączeniem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków oraz organów państwowych i samorządu terytorialnego, jak również spółka handlowa z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub związku takich jednostek, spółka kapitałowa w organizacji, podmiot w stanie likwidacji oraz przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną, a także zagraniczna jednostka organizacyjna.
Podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony, którym jest zachowanie osoby fizycznej, jeżeli zachowanie to przyniosło lub mogło przynieść podmiotowi zbiorowemu korzyść, działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywaniu kontroli wewnętrznej albo przy przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnienia tego obowiązku, dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków powyższych, działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby fizycznej działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, będącej przedsiębiorcą. Podmiot zbiorowy podlega również odpowiedzialności, jeżeli popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego przez osobę wyżej wskazaną, zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem skazującym, nakazem karnym, prawomocnym orzeczeniem o zezwoleniu na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności lub prawomocnym orzeczeniem warunkowo umarzającym postępowania albo prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu postępowania z powodu okoliczności wyłączających ściganie sprawcy. Podmiot ten podlega także odpowiedzialności w razie stwierdzenia co najmniej braku należytej staranności w wyborze osoby fizycznej dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osobę fizyczną działającą w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej lub osoby fizycznej działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za wiedzą lub zgodą osoby fizycznej działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej, lub co najmniej braku należytego nadzoru nad tą osobą albo gdy organizacja działalności tego podmiotu nie zapewnia uniknięcia popełnienia czynu zabronionego, a mogło je zapewnić zachowanie należytej, wymaganej w danych okolicznościach ostrożności przez osobę będącą przedsiębiorcą lub osobą fizyczną działającą w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej.
Odpowiedzialność albo brak odpowiedzialności podmioty zbiorowego na zasadach określonych w omawianej ustawie nie wyłącza odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę, odpowiedzialności administracyjnej ani indywidualnej odpowiedzialności prawnej sprawcy czynu zabronionego.
Za czyn określony w ustawie orzeka się wobec podmiotu zbiorowego karę pieniężną w wysokości do 10% przychodu określonego według przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym wydanie orzeczenia. Jeżeli przychód jest niższy niż 1 000 000 zł, karę pieniężną orzeka się w wysokości do 10% wydatków poniesionych w roku poprzedzającym wydanie orzeczenia. Orzeczona kara pieniężna nie może być niższa niż 5 000 zł.
Wobec podmiotu zbiorowego orzeka się przepadek:
a)przedmiotów pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego lub które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego
b)korzyści majątkowej pochodzącej chociażby pośrednio z czynu zabronionego
c)równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego.
Przepadku nie orzeka się, jeżeli przedmiot, korzyść majątkowa lub ich równowartość podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi.
Wobec podmiotu zbiorowego można orzec w latach, na okres od 1 roku do lat 5:
a)zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń
b)zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi
c)zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których Rzeczypospolita Polska jest członkiem
d)zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne
e)zakaz prowadzenia określonej działalności podstawowej lub ubocznej, zakazu tego nie orzeka się jeżeli jego orzeczenie mogłoby doprowadzić do upadłości albo likwidacji podmiotu zbiorowego lub zwolnień, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy
f)podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Orzekając karę pieniężną, zakazy lub podanie wyroku do publicznej wiadomości, sąd uwzględnia w szczególności rozmiary korzyści uzyskanej przez podmiot zbiorowy, a także społeczne następstwa ukarania.
Potrzebujesz porady prawnej?
Zmiany w odpowiedzialności podmiotów zbiorowych
5 października 2005 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Sprawdźmy więc, co się zmieniło. Skąd się wzięła odpowiedzialność podmiotów zbiorowych? Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych jest nowym (...)
Zmiany w odpowiedzialności podmiotów zbiorowych
30 czerwca br. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Co się zmieniło? Skąd się wzięła odpowiedzialność podmiotów zbiorowych? Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych jest nowym rozwiązaniem w polskim (...)
Mniej represyjna odpowiedzialność podmiotów zbiorowych?
Po co nowelizacja? Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, który jest obecnie przedmiotem prac komisji sejmowych, dotyczy ograniczenia represyjności ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności (...)
Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych częściowo niekonstytucyjna
Dnia 25 października 2004 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. W wyroku (...)
Ochrona przed nieuczciwymi firmami
Rząd przyjął 8 stycznia, przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, projekt ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Trafił on do Sejmu. Projekt zakłada zwiększenie skuteczności wymierzenia sankcji podmiotom zbiorowym (osobom prawnym), zwłaszcza w przypadku zwalczania poważnej (...)
Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych
W dniu 28 listopada 2003 r. wchodzi w życie ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. z 2002r. Nr 197 poz. 1661). Ustawa ta określa zasady odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary jako przestępstwa lub przestępstwa (...)
Oszukańcze firmy będą zwalczane
Koniec bezradności państwa Państwo polskie nie może być dłużej bezradne wobec firm, którzy dopuszczają się nadużyć, łapówkarstwa albo masowo oszukują klientów. Dlatego w Ministerstwie Sprawiedliwości powstał projekt nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów (...)
Skuteczniejsze dochodzenie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych
Firmy poniosą odpowiedzialność za przestępstwa i szkody Skuteczne pociągnięcie do odpowiedzialności karnej firm, które np. - jak to stało się niedawno w Gdańsku - spowodowały skażenie środowiska, oraz dotkliwe kary finansowe dla wielkich korporacji, jeśli te ukrywają istotne (...)
Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych
Rada Ministrów przyjęła projekt dotyczący uregulowania odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych. Projekt ten pozostaje w zgodzie z założeniami Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich.Adresatem norm projektowanej ustawy mają być podmioty zbiorowe tzn. osoby prawne (...)
Projekt zmian w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary
Na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Dlaczego pojawiła się propozycja zmian? Zmiana ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych (...)
Celem projektowanej regulacji jest stworzenie możliwości rozstrzygnięcia wielu podobnych spraw różnych podmiotów w jednym postępowaniu sądowym oraz ułatwienie dostępu do sądu w sytuacjach, w których dochodzenie roszczenia w takim postępowaniu jest korzystniejsze dla zainteresowanego niż (...)
Konsumenci uzyskają ochronę przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi
Czego dotyczy nowa ustawa? Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, która wchodzi w życie 21 grudnia 2007 r., określa nieuczciwe praktyki rynkowe w działalności gospodarczej i zawodowej oraz zasady przeciwdziałania tym praktykom w interesie konsumentów (...)
Ostrożniej z pozwami zbiorowymi
piątek, 24 kwietnia br. odbędzie się w Sejmie I czytanie rządowego projektu ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. PKPP Lewiatan ocenia, iż wprowadzenie do naszego systemu prawnego tzw. pozwów zbiorowych może przynieść pożytek i konsumentom, i przedsiębiorcom, pod warunkiem (...)
Nowelizacja ustawy o IPN podpisana
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o IPN, ale skieruje ją do TK. „Postanowiłem podpisać nowelę ustawy o IPN i kieruję ją do TK” - "Zdecydowałem się podpisać nowelizację ustawy o IPN - przepisy art. 55a wejdą w życie; jednocześnie zdecydowałem, że skieruję tę ustawę (...)
Raport nt. parabanków. Tak reklamują się w Polsce
Najtańsi na rynku. Bez zgody współmałżonka. Ekspresowa wypłata. Minimum formalności - takim hasłem jeden z parabanków zachęcał do pożyczania pieniędzy. Jak pokazuje analiza UOKiK, reklamy tych instytucji nie zawsze są wiarygodne. Urząd sprawdził 37 przedsiębiorców. Dwie trzecie skontrolowanych (...)
Apelujemy o rozwagę podczas prac nad pozwami zbiorowymi
PKPP Lewiatan z dużym niepokojem obserwuje fakt, iż temat pozwów zbiorowych, których uregulowanie przewiduje projekt ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, w chwili obecnej stał się przedmiotem politycznej dyskusji nierozerwalnie (...)
18 maja wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do wykonywania działalności usługowej w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych. Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (...)
Przepisy ustawy o IPN niezgodne z Konstytucją
Zwrot „ukraińscy nacjonaliści” z ustawy o IPN, która wprowadziła karalność zaprzeczania ich zbrodni, jest niekonstytucyjny jako nieokreślony. W dniu 17 stycznia 2019 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją regulacji prawnych zawartych w zakwestionowanych (...)
Większa ochrona interesów klientów podmiotów rynku finansowego
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o rozpatrywaniu reklamacji i sporów klientów podmiotów rynku finansowego oraz o Funduszu Edukacji Finansowej. Projekt zwiększy efektywność ochrony interesów klientów podmiotów rynku finansowego poprzez (...)
Czym zajmuje się Rada Europy? Rada Europy powstała w 1949 roku. Jest to międzyrządowa organizacja, która stawia sobie za cel: osiągnięcie większej jedności między państwami członkowskimi, ochronę i upowszechnianie praw człowieka, pluralizmu demokratycznego i rządów (...)
