W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna. Odprawa pośmiertna jest przejawem tzw. ryzyka socjalnego pracodawcy. Odprawa pośmiertna należy do typu wypłat, które nie są związane z wykonywaniem pracy przez pracownika. Pracodawca wypłaca ją rodzinie zmarłego pracownika (jeżeli śmierć pracownika nastąpiła w czasie trwania stosunku pracy). Istotne staje się zatem ustalenie, czy w momencie śmierci danego pracownika umowa o pracę trwała, czy też wcześniej wygasła lub uległa rozwiązaniu. Powstał problem, czy sąd powszechny, który rozpoznaje sprawę o wypłacenie odprawy pośmiertnej będzie właściwy do ustalenia, czy dana umowa o pracę istniała.
Sąd Najwyższy uznał, że:
Sąd powszechny, będący właściwy do rozpoznania sprawy o odprawę pośmiertną, jest władny dokonać samodzielnego ustalenia co do tego, czy w chwili śmierci pracownika umowa o pracę trwała, czy też przedtem uległa rozwiązaniu lub wygaśnięciu.
Wyrok SN z dnia 2 lipca 1976 r. (I PR 112/76; OSNC 1977/1/16).