Pozbawienie wolności a prowadzenie dochodzenia

Sąd Najwyższy stwierdził, iż każde pozbawienie wolności - w tym również zatrzymanie - z wyjątkiem zatrzymania lub tymczasowego aresztowania wobec sprawcy ujętego na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem wyłącza, zgodnie z art. 325c pkt 1 k.p.k., możliwość prowadzenia postępowania przygotowawczego w formie dochodzenia.

Sformułowanie treści normy zawartej w art. 325c pkt 1 k.p.k. nie powinno nasuwać, żadnych wątpliwości. Punktem wyjścia w procesie wykładni powinna być analiza kontekstu językowego danego przepisu; jeżeli przepis jednoznacznie formułuje normę postępowania, to tak właśnie należy ów przepis rozumieć. Pierwszeństwo językowych reguł wykładni jest wręcz podstawowym warunkiem funkcjonowania prawa w państwie prawnym. W tym miejscu na marginesie należy stwierdzić, iż zgodnie z utrwalonym poglądem doktryny, jak i Sądu Najwyższego, pozbawieniem wolności w rozumieniu art. 325c k.p.k. jest każde, wynikające z decyzji właściwego organu, uniemożliwienie osobie swobodnego poruszania się przez poddanie nadzorowi straży, polegające zazwyczaj ponadto na umieszczeniu jej w miejscu odosobnienia. Pozbawieniem wolności jest zatrzymanie, tymczasowe aresztowanie, odbywanie zasadniczej lub zastępczej kary pozbawienia wolności, zasadniczego lub zastępczego aresztu, kary porządkowej aresztowania, zamknięcie w zakładzie zamkniętym tytułem środka zabezpieczającego, pobyt w zakładzie leczniczym w celu przeprowadzenia obserwacji psychiatrycznej. Nie ma zatem znaczenia podstawa prawna pozbawienia wolności, a istotny jest sam fakt, iż osoba jest pozbawiona wolności. Zatrzymanie wyłącza możliwość prowadzenia dochodzenia nie tylko wtedy, gdy ma charakter procesowy, ale i tzw. zatrzymanie porządkowe, np. zatrzymanie w izbie wytrzeźwień, zatrzymanie przez policję ze względów porządkowych.

Zespół
e-prawnik.pl