21.11.2006

Zespół
e-prawnik.pl

Sposób skorzystania z prawa do odmowy składania zeznań

Sąd Najwyższy miał rozstrzygnąć zagadnienie prawne związane z pytaniem czy prawo świadka do odmowy zeznań (art. 182 § 1 k.p.k.) może być zrealizowane w formie jego oświadczenia na piśmie, przesłanego sądowi przed rozprawą?

Sąd Najwyższy uchwalił udzielić następującej odpowiedzi: Skorzystanie przez świadka z prawa odmowy zeznań (art. 182 § 1 K.p.k.) może nastąpić także przez złożenie oświadczenia (art. 186 § 1 K.p.k.) na piśmie.

Porady prawne

W toku postępowania sądowego skorzystanie przez świadka z przysługującego mu prawa odmowy zeznań powinno nastąpić poprzez złożenie stosownego oświadczenia do protokołu rozprawy. Jeżeli natomiast świadek, któremu doręczono wezwanie na rozprawę nie może stawić się z powodu nie dających się usunąć przeszkód, może skorzystać z prawa do odmowy zeznań poprzez nadesłanie pisemnego oświadczenia, o ile był pouczony o takim prawie, a autentyczność oświadczenia i swoboda wyrażenia woli nie budzą wątpliwości. Nie może z kolei ulegać wątpliwości, że to przyczynia się nie tylko do zmniejszenia kosztów postępowania, ale także do jego większej sprawności, umożliwiając wcześniejsze jego zakończenie w każdym stadium, a w wypadku zwłaszcza świadka - pokrzywdzonego oszczędza mu możliwych przykrości związanych z tą czynnością. W pełni też uzasadniony jest pogląd, i chyba nie budzący wątpliwości, że instytucja odmowy zeznań ustanowiona została jeżeli nie wyłącznie, to na pewno przede wszystkim w interesie świadka, który może, choć oczywiście nie musi z niej skorzystać. Jeżeli chce z tego prawa korzystać, to swoje oświadczenie woli musi przekazać organowi uprawnionemu do uzyskania od niego zeznań i powinno to nastąpić w sposób jak najmniej uciążliwy dla świadka. Organ procesowy, informując w wezwaniu do stawienia się i złożenia zeznań o prawie świadka do odmowy zeznań, nie zmusza go do złożenia oświadczenia, jedynie powiadamia go o obowiązku stawienia się i złożenia zeznań, którego alternatywą jest skorzystanie z prawa odmowy zeznań, przez przekazanie stosownego oświadczenia woli. Jeżeli świadek takiego oświadczenia pisemnego nie złoży, to, co oczywiste, ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania albo oświadczenie, tym razem ustne, że odmawia składania zeznań. Co więcej, zwracano uwagę na to, że wymóg złożenia takiego oświadczenia na rozprawie to wynik nie służącego niczemu formalizmu, a ponieważ skorzystanie z prawa odmowy zeznań nie jest dowodem, to przyjęcie pozasądowego oświadczenia nie stanowi naruszenia zasady bezpośredniości.

Uchwała Sądu Najwyższego Izba Karna z dnia 26 października 2006 r., sygn. akt I KZP 22/06

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Kogo możesz powołać na świadka w swojej sprawie?

Kogo możesz powołać na świadka w swojej sprawie?

  W postępowaniu cywilnym przed sądem możesz i musisz zarazem często przytaczać dowody na swoje twierdzenia. I nie ma tu znaczenia, czy jest to postępowanie procesowe (np. spierasz się o zapłatę z jakiegoś tytułu), czy nieprocesowe (np. gdy chodzi o zniesienie współwłasności). (...)

Kto może odmówić składania zeznań w postępowaniu karnym?

Kto może odmówić składania zeznań w postępowaniu karnym?

W polskim procesie karnym dowód ze świadków jest najczęstszym sposobem dochodzenia do prawdy. Gdy dostajemy wezwanie z sądu, by stawić się w roli świadka, mamy obowiązek udać się do sądu we wskazanym terminie i zgodnie z prawdą przekazać to, co jest nam wiadome. Są jednak sytuacje, (...)

Prawo do odmowy składania zeznań w procesie karnym - opinia prawna

Prawo do odmowy składania zeznań w procesie karnym - opinia prawna

Stan faktyczny  Kilka miesięcy temu zostałem pobity i obrabowany przez dwóch sprawców (zabrano mi telefon komórkowy i wszystkie banknoty z portfela, razem ok. 500 zł). Świadkiem tego były dwie dziewczyny, które zresztą próbowały ich powstrzymać. (...)

Jakie prawa i obowiązki ma świadek w postępowaniu karnym?

Jakie prawa i obowiązki ma świadek w postępowaniu karnym?

Podstawowe informacje o statusie świadka w postępowaniu karnym Jeżeli zostałeś wezwany w charakterze świadka, masz obowiązek stawić się i złożyć zeznania (zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu postępowania karnego - k.p.k.). Zeznania świadka mogą być kluczowe w sprawie i pomóc sądowi (...)

Liczne zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Liczne zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Ustawodawca wprowadził szereg zmian do ustawy systemowej, emerytalnej i zasiłkowej. Część z nich już obowiązuje – od 18 września, a kolejne wejdą w życie 1 stycznia  i 1 kwietnia 2022 r. oraz 1 stycznia 2023 r. Zmiany te mają różny charakter – od bardzo istotnych i (...)

Jakie prawa ma przesłuchiwany świadek w postępowaniu karnym?

Jakie prawa ma przesłuchiwany świadek w postępowaniu karnym?

  W przypadku przesłuchania świadkowi przysługują pewne uprawnienia, dzięki którym może on chronić swoje interesy czy swoich bliskich. Samo przesłuchanie jest sytuacją niewątpliwie stresującą, a ten fakt jest często wykorzystywany przez prowadzących przesłuchanie (...)

Wyjaśnienia dotyczące wakacji kredytowych

Wyjaśnienia dotyczące wakacji kredytowych

W związku z pytaniami kierowanymi do Rzecznika Finansowego przez przedstawicieli prasy, jak równie za pośrednictwem infolinii oraz skrzynki mailowej uruchomionej w Biurze Rzecznika Finansowego przestawił on odpowiedzi na najczęściej poruszane kwestie dotyczące „wakacji kredytowych”. Jeśli (...)

Wsparcie odbiorców energii elektrycznej w 2023

Wsparcie odbiorców energii elektrycznej w 2023

Dowiedz się, na jakie wsparcie mogą liczyć odbiorcy energii elektrycznej w 2023 r., na podstawie ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (...)

Zatrudnianie cudzoziemców w 2018 r.

Zatrudnianie cudzoziemców w 2018 r.

Podstawowe zasady zatrudniania cudzoziemców (oprócz obywateli państw UE, EOG i Szwajcarii) od 1 stycznia 2018 r. dla pracodawców Co się zmieniło? Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi: zawężenie do prac, które nie będą objęte zezwoleniem (...)

Transakcje transgraniczne w grupach VAT

Transakcje transgraniczne w grupach VAT

Poznaj zasady rozliczeń transakcji transgranicznych grup VAT. Grupy VAT będą mogły być tworzone od 2023 r. ##baner## Transakcje wewnątrzwspólnotowe W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, tj. WDT (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów) oraz WNT (wewnątrzwspólnotowe (...)

Małoletni także może odmówić zeznań

Małoletni także może odmówić zeznań

19 lutego 2003r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę w odpowiedzi na przedstawione przez Sąd Okręgowy w Szczecinie zagadnienie prawne. Zagadnienie to dotyczyło zakresu podmiotowego uprawnienia wynikającego z art. 182 § 1 kodeksu postępowania karnego. Przepis ten zezwala świadkowi, będącemu osoba (...)

Jak współwłaściciele mogą korzystać ze wspólnej nieruchomości?

Jak współwłaściciele mogą korzystać ze wspólnej nieruchomości?

Od czego zależy sposób korzystania z rzeczy wspólnej przez współwłaścicieli? Ustawową regulację sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, w tym także ze wspólnej nieruchomości zawiera art. 206 k.c., który stanowi, że „Każdy ze współwłaścicieli (...)

Jakie podejrzany ma prawa?

Jakie podejrzany ma prawa?

  Kto jest podejrzanym, a kto oskarżonym?  Podejrzany to osoba, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego. Podejrzanym (...)

Nowe uprawnienia niepełnosprawnych

Nowe uprawnienia niepełnosprawnych

Z jakich nowych uprawnień np. do świadczeń medycznych mogą teraz skorzystać niektóre osoby niepełnosprawne? Jakie prawa zyskali rodzice niepełnosprawnych dzieci? - Przeczytaj. Rehabilitacja osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności Nowe przepisy przewidują korzystne zmiany (...)

Z jakiego wsparcia aktywizacyjnego mogą korzystać bezrobotni?

Z jakiego wsparcia aktywizacyjnego mogą korzystać bezrobotni?

Instrumenty rynku pracy wspierają podstawowe usługi rynku pracy. Osoby bezrobotne mogą korzystać z wielu form aktywizacji zawodowej, przewidzianych ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Opisano je w niniejszym artykule. Dodatek aktywizacyjny  Dodatek (...)

Rejestracja VAT dla transakcji krajowych

Rejestracja VAT dla transakcji krajowych

Rejestracja podatników „VAT czynnych” Rejestracja dla potrzeb podatku VAT ma podstawowe znaczenie dla każdego podatnika. Wykonanie obowiązku rejestracyjnego uprawnia m.in. do wystawiania faktur VAT oraz do odliczania podatku. Między podatnikami a organami podatkowymi najwięcej sporów (...)

Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?

Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?

Wracając z urlopu, zamiast do pracy, możesz trafić do więzienia! Wystarczy, że zabierzesz ze sobą kawałek rafy koralowej lub muszlę chronionego gatunku. Wbrew pozorom w strefie Schengen nie wszystkie towary można swobodnie przewozić. Uwaga, przemytnicy wykorzystują nieświadomych (...)

Kto może przybyć do Polski w ramach repatriacji?

Kto może przybyć do Polski w ramach repatriacji?

Pojęcie repatrianta Repatriantem jest osoba, która przybyła do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej wydanej w celu repatriacji z zamiarem osiedlenia się na stałe. Co reguluje ustawa o repatriacji? Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji określa (...)

Podatek dochodowy od osób prawnych

Podatek dochodowy od osób prawnych

Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zwana dalej „ustawą". Jakie są wyłączenia z opodatkowania? Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie (...)

Zasady uznawania dowodu zagranicznego w Polsce

Zasady uznawania dowodu zagranicznego w Polsce

Ustawodawca wprowadzając do obowiązującego Kodeksu postępowania karnego art. 587, zdecydował się wypełnić istniejącą w poprzednio obowiązującym kodeksie z 1969 r. lukę w zakresie dopuszczalności wykorzystania w procesie karnym dowodów uzyskanych w drodze pomocy prawnej od organów (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Zeznanie nieprawdy przed sądem.

Zeznanie nieprawdy przed sądem.

Czy zeznanie przed sądem nieprawdy jest przestępstwem karalnym? W związku z zamówieniem porady prawnej przedstawiamy odpowiedzi na zadane pytanie: Co do zasady zeznanie przed sądem nieprawdy lub zatajenie prawdy jest przestępstwem penalizowanym w k.k. (ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks (...)

Prawo odmowy składania zeznań przez powinowatego

Prawo odmowy składania zeznań przez powinowatego

Czy brat żony jest powinowatym? Czy może on odmówić składania zeznań w przypadku, gdy podejrzanym jest mąż żony? Zgodnie z art. 182 § 1 kodeksu postępowania karnego (kpk) osoba najbliższa dla oskarżonego może odmówić zeznań. Prawo odmowy zeznań trwa mimo ustania (...)

Prawo odmowy zeznań córki będącej świadkiem

Prawo odmowy zeznań córki będącej świadkiem

Jestem świadkiem na sprawie u mojego ojca , czy mogę skorzystać z prawa odmowy zeznań? jeśli tak to który jest to artykuł kodeksu? Z pytania nie wynika, czy sprawa dotyczy postępowania cywilnego, czy też karnego. W postępowaniu cywilnym, prawo do odmowy zeznań, jak również prawo odmowy (...)

Prawo do odmowy zeznań w procesie cywilnym

Prawo do odmowy zeznań w procesie cywilnym

Prawo odmowy zeznań w charakterze świadka, przysługuje osobom najbliższym, wstępnym, zstępnym, powinowatym oraz osobom pozostającym w stosunku przysposobienia. Kogo zaliczamy do osób: wstępnych, zstępnych, powinowatych? Mam zeznawać w charakterze świadka na rozprawie rozwodowej szwagra, zostałem (...)

Odmowa zeznań przez świadka

Odmowa zeznań przez świadka

Dostałam zawiadomienie z urzędu gminy, że zostało wszczęte postępowanie administracyjne z urzędu i wyznaczono termin na przesłuchanie. Sprawa dotyczy niezgodnego użytkowania działki o symbolu przeznaczenia M P U - tak jest w przepisie notarialnym, a magazynowane są tam opony do sprzedaży. (...)

Odmowa składania zeznań w postępowaniu cywilnym

Odmowa składania zeznań w postępowaniu cywilnym

Witam. Zostałem wezwany na rozprawę cywilną w charakterze świadka. Czy mogę odmówić składnia zeznań? Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, (...)

Prawo do odmowy składania wyjaśnień

Prawo do odmowy składania wyjaśnień

Czy jak dostałem wezwanie na policję w sprawie oskarżonego czy mogę odmówić zeznań lub czy mogę żądać adwokata z urzędu w danej sprawie, o którą jestem podejrzany? Na podstawie art. 175. § 1 kodeksu postępowania karnego oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania (...)

Przeprowadzenie wniosku dowodowego

Przeprowadzenie wniosku dowodowego

W trakcie trwania procesu karnego w sprawie o morderstwo trzech świadków zeznaje nieprawdę (zmowa). Oskarżyciel posiłkowy posiada dowody w formie zdjęć, potwierdzających nieprawdziwość ich zeznań, mających kluczowe znaczenie w sprawie. W jakiej formie powinien przedstawić te dowody Sądowi, (...)

Obowiązek stawienia się na rozprawie świadka

Obowiązek stawienia się na rozprawie świadka

Czy powołując kogoś na świadka, osoba ta ma obowiązek stawienia się na rozprawę? Czy może odmówić przybycia? Świadek ma obowiązek stawić się po otrzymaniu wezwania do sądu. Świadek nie może odmówić przybycia na rozprawę, na którą został wezwany. Za nie usprawiedliwione niestawiennictwo (...)

Składanie fałszywych zeznań

Składanie fałszywych zeznań

Osoba skłamała jako \"świadek\" w trakcie kontroli organu skarbowego w obawie przed odpowiedzialnością, która jej groziła w razie wyjawienia prawdy i nie skorzystała z prawa do odmowy składania zeznań (jak rozumiem, aby nie dawać tym pewnej poszlaki organowi) z którego konkretnie paragrafu (...)

Podatek od spadku obejmującego nieruchomość i busa

Podatek od spadku obejmującego nieruchomość i busa

Na podstawie postanowienia Sądu z dnia 5.09.2006 r. spadek po zmarłym dnia 15.02.2006 r. JK nabyli: żona i dwójka dzieci (w tym jeden małoletni - lat 16) w udziale wynoszącym 1/3 część. Przedmiotem masy spadkowej są: nieruchomość o pow. 531 m2 zabudowana domem mieszkalnym o łącznej pow. (...)

Uprawnienia zeznającego świadka

Uprawnienia zeznającego świadka

Czy świadek wezwany przez sąd może odmówić składania zeznań zgodnie z art. 261 par. 2 k.p.c.? Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób (...)

Odmowa zeznań z uwagi na bliskie pokrewieństwo

Odmowa zeznań z uwagi na bliskie pokrewieństwo

Świadka, który ma zeznawać przed sądem obejmuje prawo odmowy zeznań z uwagi na bliski stopień pokrewieństwa z podejrzanym o popełnienie wykroczenia. Zeznanie świadka byłoby pomocne podejrzanemu, lecz nie może on zeznawać ze względów zawodowych. Czy świadek odmawiając zeznań może w to (...)

Zeznania pracownika przeciw pracodawcy

Zeznania pracownika przeciw pracodawcy

Mój pracownik dostał wezwanie do urzędu skarbowego jako świadek przeciwko mnie tzn. pracodawcy? Czy mój pracownik może odmówić składania zeznań przeciwko pracodawcy? Zgodnie z art. 196 § 1 Ordynacji podatkowej nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem (...)

Odmowa składania zeznań

Odmowa składania zeznań

W jakiej formie syn ma poinformować sąd, że nie chce występować jako świadek ojca, który występuje przeciw jego interesom? Czy powinien napisać pismo? Można napisać takie pismo. Jednak korzystanie z prawa odmowy składania odbywa się po wezwaniu świadka do sądu celem złożenia stosownych (...)

Składanie wyjaśnień przez oskarżonego

Składanie wyjaśnień przez oskarżonego

Odbyła się pierwsza rozprawa z art. 286 kk. Przed rozprawą były złożone wyjaśnienia na policji, ale one nie są pełne. Oskarżony chciał złożyć swoje wyjaśnienie na pierwszej rozprawie wraz z dokumentami potwierdzającymi linię obrony, natomiast sędzia w ogóle nie zezwolił na przedstawienie (...)