21.11.2006
Zespół
e-prawnik.pl
Sąd Najwyższy miał rozstrzygnąć zagadnienie prawne związane z pytaniem czy prawo świadka do odmowy zeznań (art. 182 § 1 k.p.k.) może być zrealizowane w formie jego oświadczenia na piśmie, przesłanego sądowi przed rozprawą?
Sąd Najwyższy uchwalił udzielić następującej odpowiedzi: Skorzystanie przez świadka z prawa odmowy zeznań (art. 182 § 1 K.p.k.) może nastąpić także przez złożenie oświadczenia (art. 186 § 1 K.p.k.) na piśmie.
W toku postępowania sądowego skorzystanie przez świadka z przysługującego mu prawa odmowy zeznań powinno nastąpić poprzez złożenie stosownego oświadczenia do protokołu rozprawy. Jeżeli natomiast świadek, któremu doręczono wezwanie na rozprawę nie może stawić się z powodu nie dających się usunąć przeszkód, może skorzystać z prawa do odmowy zeznań poprzez nadesłanie pisemnego oświadczenia, o ile był pouczony o takim prawie, a autentyczność oświadczenia i swoboda wyrażenia woli nie budzą wątpliwości. Nie może z kolei ulegać wątpliwości, że to przyczynia się nie tylko do zmniejszenia kosztów postępowania, ale także do jego większej sprawności, umożliwiając wcześniejsze jego zakończenie w każdym stadium, a w wypadku zwłaszcza świadka - pokrzywdzonego oszczędza mu możliwych przykrości związanych z tą czynnością. W pełni też uzasadniony jest pogląd, i chyba nie budzący wątpliwości, że instytucja odmowy zeznań ustanowiona została jeżeli nie wyłącznie, to na pewno przede wszystkim w interesie świadka, który może, choć oczywiście nie musi z niej skorzystać. Jeżeli chce z tego prawa korzystać, to swoje oświadczenie woli musi przekazać organowi uprawnionemu do uzyskania od niego zeznań i powinno to nastąpić w sposób jak najmniej uciążliwy dla świadka. Organ procesowy, informując w wezwaniu do stawienia się i złożenia zeznań o prawie świadka do odmowy zeznań, nie zmusza go do złożenia oświadczenia, jedynie powiadamia go o obowiązku stawienia się i złożenia zeznań, którego alternatywą jest skorzystanie z prawa odmowy zeznań, przez przekazanie stosownego oświadczenia woli. Jeżeli świadek takiego oświadczenia pisemnego nie złoży, to, co oczywiste, ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania albo oświadczenie, tym razem ustne, że odmawia składania zeznań. Co więcej, zwracano uwagę na to, że wymóg złożenia takiego oświadczenia na rozprawie to wynik nie służącego niczemu formalizmu, a ponieważ skorzystanie z prawa odmowy zeznań nie jest dowodem, to przyjęcie pozasądowego oświadczenia nie stanowi naruszenia zasady bezpośredniości.
Uchwała Sądu Najwyższego Izba Karna z dnia 26 października 2006 r., sygn. akt I KZP 22/06
Potrzebujesz porady prawnej?
Kogo możesz powołać na świadka w swojej sprawie?
W postępowaniu cywilnym przed sądem możesz i musisz zarazem często przytaczać dowody na swoje twierdzenia. I nie ma tu znaczenia, czy jest to postępowanie procesowe (np. spierasz się o zapłatę z jakiegoś tytułu), czy nieprocesowe (np. gdy chodzi o zniesienie współwłasności). (...)
Kto może odmówić składania zeznań w postępowaniu karnym?
W polskim procesie karnym dowód ze świadków jest najczęstszym sposobem dochodzenia do prawdy. Gdy dostajemy wezwanie z sądu, by stawić się w roli świadka, mamy obowiązek udać się do sądu we wskazanym terminie i zgodnie z prawdą przekazać to, co jest nam wiadome. Są jednak sytuacje, (...)
Prawo do odmowy składania zeznań w procesie karnym - opinia prawna
Stan faktyczny Kilka miesięcy temu zostałem pobity i obrabowany przez dwóch sprawców (zabrano mi telefon komórkowy i wszystkie banknoty z portfela, razem ok. 500 zł). Świadkiem tego były dwie dziewczyny, które zresztą próbowały ich powstrzymać. (...)
Jakie prawa i obowiązki ma świadek w postępowaniu karnym?
Podstawowe informacje o statusie świadka w postępowaniu karnym Jeżeli zostałeś wezwany w charakterze świadka, masz obowiązek stawić się i złożyć zeznania (zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu postępowania karnego - k.p.k.). Zeznania świadka mogą być kluczowe w sprawie i pomóc sądowi (...)
Liczne zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
Ustawodawca wprowadził szereg zmian do ustawy systemowej, emerytalnej i zasiłkowej. Część z nich już obowiązuje – od 18 września, a kolejne wejdą w życie 1 stycznia i 1 kwietnia 2022 r. oraz 1 stycznia 2023 r. Zmiany te mają różny charakter – od bardzo istotnych i (...)
Jakie prawa ma przesłuchiwany świadek w postępowaniu karnym?
W przypadku przesłuchania świadkowi przysługują pewne uprawnienia, dzięki którym może on chronić swoje interesy czy swoich bliskich. Samo przesłuchanie jest sytuacją niewątpliwie stresującą, a ten fakt jest często wykorzystywany przez prowadzących przesłuchanie (...)
Wyjaśnienia dotyczące wakacji kredytowych
W związku z pytaniami kierowanymi do Rzecznika Finansowego przez przedstawicieli prasy, jak równie za pośrednictwem infolinii oraz skrzynki mailowej uruchomionej w Biurze Rzecznika Finansowego przestawił on odpowiedzi na najczęściej poruszane kwestie dotyczące „wakacji kredytowych”. Jeśli (...)
Wsparcie odbiorców energii elektrycznej w 2023
Dowiedz się, na jakie wsparcie mogą liczyć odbiorcy energii elektrycznej w 2023 r., na podstawie ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (...)
Zatrudnianie cudzoziemców w 2018 r.
Podstawowe zasady zatrudniania cudzoziemców (oprócz obywateli państw UE, EOG i Szwajcarii) od 1 stycznia 2018 r. dla pracodawców Co się zmieniło? Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi: zawężenie do prac, które nie będą objęte zezwoleniem (...)
Transakcje transgraniczne w grupach VAT
Poznaj zasady rozliczeń transakcji transgranicznych grup VAT. Grupy VAT będą mogły być tworzone od 2023 r. ##baner## Transakcje wewnątrzwspólnotowe W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, tj. WDT (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów) oraz WNT (wewnątrzwspólnotowe (...)
Małoletni także może odmówić zeznań
19 lutego 2003r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę w odpowiedzi na przedstawione przez Sąd Okręgowy w Szczecinie zagadnienie prawne. Zagadnienie to dotyczyło zakresu podmiotowego uprawnienia wynikającego z art. 182 § 1 kodeksu postępowania karnego. Przepis ten zezwala świadkowi, będącemu osoba (...)
Jak współwłaściciele mogą korzystać ze wspólnej nieruchomości?
Od czego zależy sposób korzystania z rzeczy wspólnej przez współwłaścicieli? Ustawową regulację sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, w tym także ze wspólnej nieruchomości zawiera art. 206 k.c., który stanowi, że „Każdy ze współwłaścicieli (...)
Kto jest podejrzanym, a kto oskarżonym? Podejrzany to osoba, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego. Podejrzanym (...)
Nowe uprawnienia niepełnosprawnych
Z jakich nowych uprawnień np. do świadczeń medycznych mogą teraz skorzystać niektóre osoby niepełnosprawne? Jakie prawa zyskali rodzice niepełnosprawnych dzieci? - Przeczytaj. Rehabilitacja osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności Nowe przepisy przewidują korzystne zmiany (...)
Z jakiego wsparcia aktywizacyjnego mogą korzystać bezrobotni?
Instrumenty rynku pracy wspierają podstawowe usługi rynku pracy. Osoby bezrobotne mogą korzystać z wielu form aktywizacji zawodowej, przewidzianych ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Opisano je w niniejszym artykule. Dodatek aktywizacyjny Dodatek (...)
Rejestracja VAT dla transakcji krajowych
Rejestracja podatników „VAT czynnych” Rejestracja dla potrzeb podatku VAT ma podstawowe znaczenie dla każdego podatnika. Wykonanie obowiązku rejestracyjnego uprawnia m.in. do wystawiania faktur VAT oraz do odliczania podatku. Między podatnikami a organami podatkowymi najwięcej sporów (...)
Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?
Wracając z urlopu, zamiast do pracy, możesz trafić do więzienia! Wystarczy, że zabierzesz ze sobą kawałek rafy koralowej lub muszlę chronionego gatunku. Wbrew pozorom w strefie Schengen nie wszystkie towary można swobodnie przewozić. Uwaga, przemytnicy wykorzystują nieświadomych (...)
Kto może przybyć do Polski w ramach repatriacji?
Pojęcie repatrianta Repatriantem jest osoba, która przybyła do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej wydanej w celu repatriacji z zamiarem osiedlenia się na stałe. Co reguluje ustawa o repatriacji? Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji określa (...)
Podatek dochodowy od osób prawnych
Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zwana dalej „ustawą". Jakie są wyłączenia z opodatkowania? Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie (...)
Zasady uznawania dowodu zagranicznego w Polsce
Ustawodawca wprowadzając do obowiązującego Kodeksu postępowania karnego art. 587, zdecydował się wypełnić istniejącą w poprzednio obowiązującym kodeksie z 1969 r. lukę w zakresie dopuszczalności wykorzystania w procesie karnym dowodów uzyskanych w drodze pomocy prawnej od organów (...)
