Sprzedam zdjęcie telefonu - nowa pułapka na konsumentów ?
Sposobów na wykorzystanie nieuwagi konsumentów wydaje się nie być końca. Pomysłowości nie brakuje osobom, które wystawiają na aukcji zdjęcie przedmiotu choć de facto liczą, że potencjalny klient (licytant) nie zorientuje się, że przedmiotem umowy sprzedaży jest zdjęcie, nie zaś przedmiot materialny jakim jest np. telefon komórkowy. Nieuczciwi sprzedawcy tworzą opis aukcji, który sugeruje sprzedaż telefonu. Wielu z nich tłumaczy się, że w widocznym miejscu i w wyraźny sposób informuje, że aukcja dotyczy zdjęcia aparatu telefonicznego. Jednakże zachowanie to nie jest zgodne z dobrymi obyczajami oraz literą prawa. Dlaczego ?
Umowa sprzedaży
Umowa sprzedaży zawierana drogÄ… elektronicznÄ… jest wygodna i w wiÄ™kszoÅ›ci przypadków bezpieczna. Konsument czyli osoba fizyczna dokonujÄ…ca czynnoÅ›ci prawnej niezwiÄ…zanej bezpoÅ›rednio z jej dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… gospodarczÄ… lub zawodowÄ… (art. 22¹ KC[1]) może zawrzeć umowÄ™ za poÅ›rednictwem e-sklepu lub kupujÄ…c na platformie aukcyjnej. Aukcje, o których traktuje temat byÅ‚y wystawiane przez innych konsumentów nie zaÅ› przedsiÄ™biorców. Swoje towary prezentowali na platformach cyfrowych (np. Allegro). Co wiÄ™cej wystawiane one byÅ‚y przez mÅ‚odych ludzi, którzy Å›wiadomie manipulowali opisem aukcji.
Umowa sprzedaży zawarta na portalu cyfrowym musi być zgodna z przepisami obowiązującego prawa, regulaminem portalu oraz ewentualnymi zastrzeżeniami sprzedawcy. Zastrzeżenia te nie mogą zapewniać słabszej ochrony od postanowień zawartych w regulaminie oraz aktach rangi wyższej. Aukcja może zawierać także swój odrębny regulamin lub inne warunki, które mogą zostać zmienione lub odwołane przez sprzedającego dlatego kupujący powinien uważnie je przeczytać zanim zdecyduje się na licytację przedmiotu. Niezbędnym jest także by uważnie zapoznać się z przedmiotem aukcji. W tym miejscu zaczyna się manipulacja, o czym niżej.
Przedmiotem umowy z przykładu jest rzecz ruchoma oznaczona co do tożsamości (konkretne zdjęcie), a zatem szczególne wymagania co do formy zawarcia umowy nie występują. Umowa sprzedaży podobnie jak każda inna składa się z elementów czynności prawnej (postanowień istotnych, nieistotnych oraz elementów dodatkowych).
Elementy istotne (essentialia negotii), które charakteryzują tę umowę (pozwalają odróżnić ją od innych) to:
- określenie stron (sprzedawca, kupujący)
- określenie przedmiotu umowy (zdjęcie telefonu)
- określenie ceny (cena minimalna)
Brak elementów albo niepoprawne oznaczenie prowadzi do trudności w zakwalifikowaniu rodzaju umowy. Inne nieprawidłowości takie jak wady oświadczenia woli wpływają na nieważność czynności prawnej. Zgodnie z działem IV KC zaliczymy do nich:
- brak świadomości i swobody w powzięciu decyzji i wyrażeniu woli
- pozorność
- błąd co do treści czynności prawnej
- podstęp
- groźba bezprawna
Elementy nieistotne (naturalia negotii), które wskazują skutki prawne dokonanej czynności prawnej określone są w ustawie. Mogą one być modyfikowane przez strony stosunku prawnego jednakże nie mogą zapewniać słabszej ochrony.
Elementy dodatkowe (accidentialia negotii) wskazują przesłanki do wystąpienia dodatkowych skutków prawnych (np. prawo odstąpienia od umowy w określonym terminie).
Zgodnie z art. 535 KC przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z powyższego wynika, iż umowa sprzedaży jest czynnością prawną :
- wielostronnÄ… ;
- zobowiÄ…zujÄ…co rozporzÄ…dzajÄ…cÄ… ;
Sprzedawca zobowiÄ…zuje siÄ™ do przeniesienia wÅ‚asnoÅ›ci oraz wydania rzeczy co wywiera skutek rozporzÄ…dzajÄ…cy w postaci przeniesienia wÅ‚asnoÅ›ci na nabywcÄ™ z chwilÄ… oznaczonÄ… w umowie (art. 155 § 1 KC). KupujÄ…cy zaÅ› zobowiÄ…zuje siÄ™ do odebrania rzeczy i zapÅ‚aty ceny. |
- kauzalnÄ… (causa obligandi vel acquirendi) ;
- odpłatną ;
- inter vivos ;
Jeżeli przedmiotem umowy jest rzecz oznaczona co do tożsamoÅ›ci umowa sprzedaży jest czynnoÅ›ciÄ… prawnÄ… konsensualnÄ… (solo consensu – do zawarcia wystarcza zÅ‚ożenie oÅ›wiadczenia woli). Jeżeli rzecz jest oznaczona co do gatunku lub dotyczy rzeczy przyszÅ‚ych jest to czynność prawna realna (dochodzi do skutku po zÅ‚ożeniu oÅ›wiadczeÅ„ woli oraz wydaniu rzeczy).
Moment zawarcia umowy
Moment zawarcia umowy w drodze licytacji nastÄ™puje z chwilÄ… udzielenia przybicia (art. 702 § 2 KC) o czym informowani sÄ… drogÄ… elektronicznÄ… licytanci. Poprzez przybicie należy rozumieć zaoferowanie najwyższej ceny z chwili zamkniÄ™cia aukcji. Osoba, która dokonaÅ‚a przybicia staje siÄ™ nabywcÄ… przedmiotu.
Sprzedam zdjęcie telefonu
Najczęściej przedmiotem umowy, o której traktuje temat, jest zdjÄ™cie telefonu. Ceny osiÄ…gajÄ… puÅ‚ap od kilkudziesiÄ™ciu do kilkuset zÅ‚otych. Dlaczego nie pojawiajÄ… siÄ™ aukcje „sprzedam zdjÄ™cie komputera”? Być może wynika to z faktu, że gdy wydajemy wiÄ™kszÄ… kwotÄ™ jesteÅ›my ostrożniejsi. Z punktu widzenia „naciÄ…gacza” być może z uwagi na fakt, że konsument nie bÄ™dzie chciaÅ‚ dochodzić swoich praw przez co nieuczciwy sprzedawca nie poniesienie konsekwencji swojego zachowania.
Aukcje tego typu najczęściej umieszczane sÄ… w kategorii „telefony” nie zaÅ› w dziale „fotografie” co wskazuje potencjalnemu kupujÄ…cemu, że przedmiotem umowy jest telefon nie zaÅ› zdjÄ™cie.
W platformach cyfrowych układ graficzny przeglądania ofert najczęściej podzielony jest na trzy kolumny. Z lewej strony umieszczona jest miniatura zdjęcia, na którą zwracają uwagę użytkownicy. W środku umieszczony jest opis aukcji, który czytany jest pobieżnie z naciskiem na szukane słowa. Z prawej strony umieszczona jest cena towaru, na którą zwracają uwagę potencjalni zainteresowani.
Konsumenci szukajÄ…c odpowiedniego towaru przeglÄ…dajÄ… wiele ofert i najczęściej otwierajÄ… od kilku do kilkudziesiÄ™ciu linków w ciÄ…gu swoich poszukiwaÅ„. Opis aukcji czytany jest przez nich z uwzglÄ™dnieniem słów kluczowych o czym doskonale wiedzÄ… sprzedawcy. Dlatego opis aukcji eksponuje cechy telefonu (np. parametry techniczne) i nie odróżnia siÄ™ od setek innych. SÅ‚owo „zdjÄ™cie” pojawia siÄ™ w opisie zachÄ™cajÄ…cym do klikniÄ™cia jako skrót, jako peÅ‚na nazwa albo wcale. Jeżeli siÄ™ pojawia to jest umieszczane w taki sposób, że dla konsumenta może wydać siÄ™ ono sÅ‚owem oderwanym z kontekstu. Brak jest aukcji, które w opisie wyraźnie zaznaczajÄ…, że chodzi o zdjÄ™cie telefonu wraz z podaniem parametrów zdjÄ™cia nie zaÅ› aparatu telefonicznego.
Wygląd graficzny w większości tego typu aukcji zbliżony jest do innych, na których sprzedawane są telefony. Sprzedawca wypełnia pola związane z cechami przedmiotu, jego dodatkowymi funkcjami oraz określa czy towar jest nowy czy też używany. W ten sposób prezentuje techniczne parametry telefonu oraz określa stopień jego zużycia. Dodatkowo własnoręcznie opisuje przedmiot aukcji.
SpoÅ›ród kilkunastu aukcji, które przeglÄ…daÅ‚am tylko jedna (przedmiotem sprzedaży byÅ‚o zdjÄ™cie konsoli do gier) opisana byÅ‚a w sposób prawidÅ‚owy i nie wprowadzajÄ…cy w bÅ‚Ä…d. ZdarzyÅ‚y siÄ™ takie, na której sprzedawca nie podawaÅ‚ parametrów technicznych telefonu, ale opisywaÅ‚ przedmiot aukcji w sposób nieprawidÅ‚owy („telefon jest oryginalny, nowy, nie posiada blokady simlock”, „okazaÅ‚ siÄ™ nietrafionym prezentem”). WiÄ™kszość prezentowaÅ‚a parametry techniczne telefonu w sposób skrupulatny.
Cechą wszystkich aukcji było umieszczenie krótkiej informacji na początku strony, że przedmiotem umowy jest zdjęcie telefonu wraz z podaniem informacji o marce, modelu oraz wielkości pamięci informacje typowe dla sprzedaży telefonów). Większość sprzedawców umieszczała powyższy opis nie zmniejszając wielkości czcionki oraz nie zmieniając koloru na zbliżony do tła strony. Dodatkowo, na końcu strony, umieszczano komunikat o potrzebie dokładnego przeczytania opisu aukcji. Pomimo tego konsumenci licytowali, a sprzedawcy twierdzili, że czynność prawna jest ważna, gdyż nie wprowadzali oni w błąd, a przeciętny konsument zauważyłby, że przedmiotem aukcji jest zdjęcie telefonu.
Model przeciętnego konsumenta
Wzorzec przeciętnego konsumenta wyznacza kryteria jakimi należy kierować się dokonując oceny czy doszło do naruszeń związanych z nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Konsument jest słabszą stroną w stosunkach prawnych zawieranych z przedsiębiorcą i do tej relacji należy odnosić to pojęcie. Warto wiedzieć, że orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości podniosło poprzeczkę konsumentom w zakresie stawianych im wymagań. Zgodnie z orzeczeniem ETS z dnia 28 stycznia 1999 r.[2] przeciętny konsument jest dostatecznie dobrze poinformowany oraz dostatecznie spostrzegawczy i krytyczny. Kolejne orzeczenia[3] potwierdzają, że konsumentowi stawiane są wyższe wymagania aniżeli osobie niedoświadczonej i nieświadomej. W art. 2 pkt. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym pojęcie przeciętnego konsumenta oznacza osobę dostatecznie dobrze poinformowaną, uważną i ostrożną, którą należy oceniać z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do grupy konsumentów szczególnie podatnych na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, a także szczególne jego cechy takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa[4].
Powoływanie się nieuczciwego sprzedawcy z przykładu na brak spostrzegawczości i krytycyzmu w stosunku do informacji, którą czyta kupujący nie będzie trafne. Konsument może bowiem powołać się na pozostawanie w błędzie w chwili licytowania.
Błąd jako wada oświadczenia woli
BÅ‚Ä…d to „niezgodność miÄ™dzy obiektywnÄ… rzeczywistoÅ›ciÄ… a jej odbiciem w Å›wiadomoÅ›ci czÅ‚owieka”[5]. OÅ›wiadczenie woli zÅ‚ożone pod wpÅ‚ywem bÅ‚Ä™du może zostać uznane za wadÄ™ oÅ›wiadczenia woli jeżeli speÅ‚nione sÄ… przesÅ‚anki, o których mowa w art. 84 KC.
Art. 84 § 1. W razie bÅ‚Ä™du co do treÅ›ci czynnoÅ›ci prawnej można uchylić siÄ™ od skutków prawnych swego oÅ›wiadczenia woli. Jeżeli jednak oÅ›wiadczenie woli byÅ‚o zÅ‚ożone innej osobie, uchylenie siÄ™ od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy bÅ‚Ä…d zostaÅ‚ wywoÅ‚any przez tÄ™ osobÄ™, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziaÅ‚a ona o bÅ‚Ä™dzie lub mogÅ‚a z Å‚atwoÅ›ciÄ… bÅ‚Ä…d zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynnoÅ›ci prawnej nieodpÅ‚atnej. § 2. Można powoÅ‚ywać siÄ™ tylko na bÅ‚Ä…d uzasadniajÄ…cy przypuszczenie, że gdyby skÅ‚adajÄ…cy oÅ›wiadczenie woli nie dziaÅ‚aÅ‚ pod wpÅ‚ywem bÅ‚Ä™du i oceniaÅ‚ sprawÄ™ rozsÄ…dnie, nie zÅ‚ożyÅ‚by oÅ›wiadczenia tej treÅ›ci (bÅ‚Ä…d istotny). |
Obligatoryjne przesłanki błędu to:
- bÅ‚Ä…d co do treÅ›ci czynnoÅ›ci prawnej (art. 84 § 1 KC) ;
- bÅ‚Ä…d istotny (art. 84 § 2 KC).
Dodatkowo kwalifikując odpłatne oświadczenie woli złożone innej osobie jako wadliwe należy zbadać czy:
- błąd został wywołany przez osobę składającą oświadczenie woli (chociażby bez jej winy) ;
- adresat oświadczenia woli wiedział o błędzie lub ;
- z łatwością mógł błąd zauważyć.
Adresatem oświadczenia woli jest sprzedawca zaś składającym oświadczenie woli licytant. Jeżeli sprzedawca wykorzystuje silną sugestię (prezentuje cechy rzeczy ruchomej jaką jest telefon) do sprzedaży zdjęcia telefonu to tym samym wskazuje na swe intencje w wywołaniu błędu w świadomości kupującego co do przedmiotu umowy oraz może de facto ten błąd w świadomości konsumenta wywołać. Przyjęte jest bowiem w obrocie gospodarczym, że sprzedawca prezentuje cechy sprzedawanego towaru. W sytuacji z przykładu nieuczciwy sprzedawca prezentuje cechy aparatu telefonicznego nie zaś zdjęcia.
Dla oceny czy dana czynność prawna została zawarta pod wpływem błędu należy dodatkowo zbadać czy zaistniał związek strukturalny błędu. Zachodzi on wówczas, gdy fakt mylnie wyobrażony związany jest z strukturą danej czynności prawnej (błąd co do przedmiotu umowy) lub okolicznością będącą podstawą dla dokonania danej czynności prawnej (mylne wyobrażenie o kwalifikacjach zawodowych)[6]. Praktyka, o której traktuje temat wykorzystuje błąd co do przedmiotu umowy. Manipulując opisem aukcji sprzedawca wprowadza w błąd konsumenta.
Jak wyglÄ…da owa manipulacja? Przedmiot jest wystawiony w niewÅ‚aÅ›ciwej kategorii („telefony” nie zaÅ› „fotografie”). Opis aukcji dokonany jest w sposób nieprawidÅ‚owy. Nieuczciwy sprzedawca prezentuje cechy towaru jakim jest telefon nie zaÅ› cechy zdjÄ™cia - nie wskazuje wymiarów zdjÄ™cia, rodzaju papieru, formatu (wersja papierowa lub elektroniczna) oraz licencji, która okreÅ›la przejÅ›cie autorskich praw majÄ…tkowych do zdjÄ™cia.
Konsument przeglądając różne oferty tego samego modelu telefonu zwraca uwagę na specyfikację techniczną, stopień zużycia telefonu oraz akcesoria dołączane do przedmiotu umowy.
Informacje te znajduje, a zatem w jego świadomości odnoszą się one do przedmiotu umowy jakim jest telefon. Informacja sprzedawcy, że przedmiotem umowy jest zdjęcie może zostać niezauważona lub zignorowana przez konsumenta. Zwłaszcza, gdy jest ona umieszczona w miejscu, na którym nie skupia się wzrok czytającego opis aukcji.
OdstÄ…pienie od umowy
Konsument może odstÄ…pić od umowy powoÅ‚ujÄ…c siÄ™ na pozostawanie w bÅ‚Ä™dzie co do przedmiotu umowy. Zgodnie z art. 88 KC uchylenie siÄ™ od skutków prawnych takiej czynnoÅ›ci prawnej nastÄ™puje poprzez zÅ‚ożenia oÅ›wiadczenia woli sprzedawcy na piÅ›mie (ad probationem – forma zastrzeżona dla celów dowodowych). Uchylenie siÄ™ musi być wyraźne, niebudzÄ…ce wÄ…tpliwoÅ›ci, wyrażone w sposób jasny i stanowczy[7] na piÅ›mie. Wywiera skutki prawne dopiero z chwilÄ… dorÄ™czenia. Należy je oceniać zgodnie z treÅ›ciÄ… art. 61 KC. Zgodnie z jego brzmieniem istotne jest to by sprzedawca mógÅ‚ zapoznać siÄ™ z jego treÅ›ciÄ… (np. WysÅ‚anie listu poleconego za zwrotnym poÅ›wiadczeniem odbioru. Jeżeli pismo nie zostanie odebrane przyjmuje siÄ™ fikcjÄ™ dorÄ™czenia). OÅ›wiadczenie woli o uchyleniu siÄ™ od skutków czynnoÅ›ci prawnej może nastÄ…pić także drogÄ… elektronicznÄ…. Zgodnie z art. 61 § 2 KC chwila zÅ‚ożenia oÅ›wiadczenia woli nastÄ…pi, gdy sprzedawca mógÅ‚ zapoznać siÄ™ z jego treÅ›ciÄ… (wysÅ‚anie wiadomoÅ›ci e-mail lub faksu na podany adres lub numer kontaktowy). Najlepszym rozwiÄ…zaniem dla konsumenta bÄ™dzie wysÅ‚anie oÅ›wiadczenia woli zarówno w formie tradycyjnej jak i elektronicznej. Zgodnie z art. 88 § 2 KC uprawnienie do uchylenia siÄ™ wygasa z upÅ‚ywem roku od wykrycia bÅ‚Ä™du.
Licencja na zdjęcie
Dodatkowy aspekt, który pojawia się przy tego typu aukcjach to problematyka praw autorskich do zdjęcia będącego przedmiotem umowy. Na kilku aukcjach nieuczciwi sprzedawcy posługiwali się zdjęciem promującym produkt przez producenta telefonu. Jeżeli sprzedawca nie posiadał sublicencji na sprzedaż grafiki to dodatkowo dopuścił się naruszenia prawa autorskiego. Szczególnie ma to miejsce przy sprzedaży zdjęć postaci z gry (przedmiotem umowy są w tym wypadku różne grafiki, do których licencję ma najczęściej producent gry komputerowej). Warto przyjrzeć się także regulaminom serwisów aukcyjnych. Dla przykładu portal Allegro w pkt. 4.1 regulaminu zastrzega, że towary tego typu należy uznać za towary zakazane. Co oznacza, że aukcja z tego typu przedmiotem jest nieważna.
Kwalifikacja: oszustwo czy wada oświadczenia woli ?
PrzyglÄ…dajÄ…c siÄ™ dyskusji prowadzonej przez konsumentów, którzy stali siÄ™ ofiarami tego podstÄ™pu zauważyÅ‚am, że wiele osób ma problem z zakwalifikowaniem czy zachowanie sprzedawcy „naciÄ…gacza” jest oszustwem, odnosi siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie do sfery cywilnoprawnej czy też sÄ… to dwie odrÄ™bne kwestie.
Art. 286 § 1 KK[8] okreÅ›la znamiona przestÄ™pstwa Å›ciganego z oskarżenia publicznego jakim jest oszustwo. Zgodnie z jego brzmieniem każdy kto w celu osiÄ…gniÄ™cia korzyÅ›ci majÄ…tkowej, doprowadza innÄ… osobÄ™ do niekorzystnego rozporzÄ…dzania wÅ‚asnym lub cudzym mieniem za pomocÄ… wprowadzenia jej w bÅ‚Ä…d albo wyzyskania bÅ‚Ä™du lub niezdolnoÅ›ci do należytego pojmowania przedsiÄ™branego dziaÅ‚ania podlega karze pozbawienia wolnoÅ›ci od 6 miesiÄ™cy do lat 8. W wypadkach mniejszej wagi (art. 286 § 3 KK) sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoÅ›ci albo pozbawienia wolnoÅ›ci do lat 2.
Wprowadzenie w błąd odnosi się do wywołania przez sprawcę mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy w umyśle pokrzywdzonego. W sytuacjach, o których mowa, za takie zachowanie można uznać promowanie aukcji w niewłaściwej kategorii oraz prezentowanie cech telefonu nie zaś cech zdjęcia. Przyjęte jest bowiem prezentowanie cech towaru, który jest przedmiotem umowy. Jednakże występek, o którym mowa w art. 286 KK nie będzie miał miejsca jeżeli sprawca będzie działał nieumyślnie (poprzez niedbalstwo albo lekkomyślność) lub nie zostanie udowodniony sprawcy zamiar bezpośredni o zabarwieniu kierunkowym (dolus directus coloratus). Zbadanie powyższych znamion będzie należało do organów ścigania. Nie ulega jednak wątpliwości, że jeżeli nieuczciwy sprzedawca manipuluje opisem aukcji w sposób świadomy to dopuszcza się tzw. oszustwa czynnego.
W postępowaniu karnym mogą być dochodzone roszczenia pieniężne. Zgodnie z treścią art. 62 KPK[9] powództwo adhezyjne może zostać wniesione przez pokrzywdzonego aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej.
Powyższa, krótka charakterystyka wskazuje, że zachowanie nieuczciwego sprzedawcy, który świadomie i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadza w błąd albo ten błąd wyzyskuje może zostać zakwalifikowane jako oszustwo. Nie wyklucza to jednak prawa konsumenta do odstąpienia od umowy powołując się przez niego na błąd oświadczenia woli. Występek oszustwa, którego dopuszcza się nieuczciwy sprzedawca oraz powołanie się na wadę oświadczenia woli przy odstępowaniu od umowy to dwie, niezależne od siebie kwestie.
Podsumowanie
Konsument dokonujÄ…c zakupów zarówno w Å›wiecie realnym jak i wirtualnym powinien sprawdzać nie tylko wiarygodność sprzedawcy, ale także dokÅ‚adnie przedmiot umowy. Dostrzeżenie przez konsumenta napisu „zdjÄ™cie” powinno go zaniepokoić. W takiej sytuacji należy skontaktować siÄ™ ze sprzedajÄ…cym i dowiedzieć siÄ™ czy nie doszÅ‚o do bÅ‚Ä™du z jego strony. Jeżeli sprzedawca bÄ™dzie twierdziÅ‚, że przedmiotem umowy jest telefon lub nie stwierdzi jednoznacznie, że przedmiotem umowy jest zdjÄ™cie to przesÄ…dza o jego woli wprowadzenia konsumenta w bÅ‚Ä…d i osiÄ…gniÄ™cia korzyÅ›ci majÄ…tkowej jakÄ… jest wylicytowana kwota.
Konsument ma prawo odstÄ…pić od umowy, która jest wadliwa. Ma prawo także zawiadomić organy portalu aukcyjnego oraz organy Å›cigania o podejrzeniu popeÅ‚nienia przestÄ™pstwa. FinaÅ‚ sprawy zależeć bÄ™dzie od dziaÅ‚aÅ„, które podejmie konsument. Ważne by je podjÄ…Å‚, a nie pozostaÅ‚ ofiarÄ… „naciÄ…gaczy”.
Autor: Beata Marek, prawo UMK
prezes SKNPNT oraz partner sekcji
sknpnt.umk.pl
[1] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r., Kodeks Cywilny, Dz. U. 2010, Nr 155, poz. 1037.
[2] Sprawa C-303/97 Verbraucherschutzverein eV przeciwko Sektkellerei G.C. Kessler GmbH und Co., CELEX: 61997J0303, pkt. 38.
[3] Np. sprawa C-220/98, Estée Lauder Cosmetics GmbH & Co. OHG przeciwko Lancaster Group GmbH, CELEX: 61998J0220 , pkt.30 ; sprawa C-112/99, Toshiba Europe GmbH przeciwko Katun Germany GmbH, CELEX: 61999J0112 , pkt.52
[4] Dz.U. z 2007r. Nr 171, poz. 1206.
[5] RadwaÅ„ski Z., Prawo cywilne – część ogólna. Wydanie 10., wyd. C.H. Beck, Warszawa 2009, s. 266.
[6] Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Tytuł IV. Czynności prawne., w: Giesen B., Katner W.J., Księżak P., Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Majda R., Michniewicz-Broda E., Pajor T., Promińska U., Pyziak-Szafnicka M. (red. nauk.), Robaczyński W., Serwach M., Świderski Z., Wojewoda M., Kodeks Cywilny. Część Ogólna, wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2009, s. 890.
[7] Ibidem, s. 927.
[8] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r., Kodeks Karny, Dz. U 2011, Nr 24, poz. 130.
[9] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r., Kodeks Postępowania Karnego, Dz. U 2011, Nr 53, poz. 273.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?