Tańsze pożyczki
1 stycznia 2003r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nowelizacja została uchwalona jako jeden z elementów programu rządowego "Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca". Nowela ma na celu zmianę ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w czterech kierunkach :
- zmiany zasad opodatkowania umowy pożyczki,
- poszerzenia zakresu podmiotowego ustawy,
- poszerzeniu zakresu przedmiotowego ustawy poprzez opodatkowanie umowy depozytu nieprawidłowego,
- określenie terminu powstania obowiązku podatkowego dla ustanowienia hipoteki,
- doprecyzowanie obowiązków podatników związanych z zapłatą podatku.
Zgodnie z uzasadnieniem ustawy, zmiana zasad opodatkowania umowy pożyczki ma na celu wprowadzenie ułatwień służących rozwojowi, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Zgodnie z nowelą, zwolnione z obowiązku zapłaty podatku byłyby pożyczki udzielane :
- na podstawie umowy pożyczki zawieranej pomiędzy osobami należącymi do pierwszej grupy podatkowej w wysokości kwoty nie podlegającej opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn (określona w tej ustawie kwota wolna od podatku pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i tesciów - wynosi 9 057 zł.,
- na podstawie umowy pożyczki pomiędzy innymi osobami, jeżeli łączna kwota lub wartość pożyczek uzyskanych od tego samego podmiotu nie przekracza w ciągu kolejnych 12 miesięcy 1 000 zł.,
- na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze, będące przedmiotem pożyczki zostały przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy albo wykorzystania w tym okresie rzeczy oznaczonych co do gatunku stanowiących przedmiot pożyczki.
W związku z wprowadzeniem przez kodeks spółek handlowych dwóch nowych typów spółek osobowych - tj. spółki partnerskiej i komnandytowo-akcyjnej - ustawa wprowadza możliwość opodatkowania zmiany umowy spółki także umów nowych typów spółek.
Nowelizacja obejmuje także wprowadzenie ustanowienia użytkowania nieprawidłowego jako czynności cywilnoprawnej, która powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Zasady opodatkowania czynności cywilnoprawnej ustanowienia użytkowania nieprawidłowego są analogiczne jak zasady opodatkowania ustanowienia użytkowania lub służebności.
Nowelizacja obejmuje także określenie terminu powstania obowiązku podatkowego i obowiązków podatników w zakresie uiszczenia podatku. Zgodnie z ustawą, podatnicy obowiązani są, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić kwotę podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Obowiązek złożenia deklaracji ciąży również na podatnikach zwolnionych od podatku, a także w przypadku, gdy czynność cywilnoprawna jest zwolniona od podatku. Płatnicy podatku przekazują kwotę podatku do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania (siedzibę) podatnika. Notariusze, jako płatnicy podatku, obowiązani mają być do przekazywania urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) płatnika, odpisów sporządzonych aktów notarialnych stanowiących przedmiot opodatkowania.
W przypadku ustanowienia hipoteki, ustawa określa moment powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z nowelą, moment powstania obowiązku podatkowego powstaje z chwila złożenia oświadczenia o ustanowieniu hipoteki lub z chwilą zawarcia umowy o ustanowienie hipoteki.
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?