Umieszczanie tymczasowo aresztowanych lub skazanych w wydzielonych pomieszczeniach Policji i innych służb

Na czym polegają zmiany w Kodeksie karnym wykonawczym?

Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy wchodzi w życie z dniem 14 marca 2009 r. Na jej podstawie w części szczególnej dodaje się nowy rozdział XVa regulujący umieszczanie tymczasowo aresztowanych i skazanych odbywających karę pozbawienia wolności w wydzielonych pomieszczeniach lub pomieszczeniach dla osób zatrzymanych. 

O tej nowelizacji pisaliśmy już na etapie projektu: Propozycje zmian dotyczących tymczasowo aresztowanych i skazanych

Na jakich zasadach tymczasowo aresztowany lub skazany może być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji?

Przewidziano, iż tymczasowo aresztowany po wniesieniu aktu oskarżenia lub skazany może być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji, Straży Granicznej lub Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przeznaczonym dla osób zatrzymanych, jeżeli jego konwojowanie z innej miejscowości, w związku z udziałem w czynności sądowej, łączyłoby się z nadmiernymi trudnościami lub kosztami. Umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego w takim pomieszczeniu z powodu jego udziału w czynności sądowej może nastąpić tylko na czas niezbędny dla dokonania tej czynności. W razie odroczenia lub przerwy w jej wykonaniu na czas powyżej 3 dni, tymczasowo aresztowanego lub skazanego przenosi się do właściwego aresztu śledczego lub zakładu karnego. Zarządzenia w tym przedmiocie wydaje prezes sądu rozpoznającego sprawę, w odniesieniu do tymczasowo aresztowanego pozostającego do dyspozycji innego sądu - za zgodą tego sądu, a w odniesieniu do skazanego - za zgodą właściwego sędziego penitencjarnego. 

Na zarządzenia takie tymczasowo aresztowanemu lub skazanemu przysługuje zażalenie do sądu odwoławczego. Sąd rozpoznaje zażalenie bezzwłocznie. W razie uznania bezpodstawności umieszczenia w takim pomieszczeniu, sąd poleca bezzwłoczne przeniesienie tymczasowo aresztowanego lub skazanego do właściwego aresztu śledczego lub zakładu karnego. Na postanowienie sądu zażalenie już nie przysługuje.  

Tymczasowo aresztowany lub skazany, konwojowany przez funkcjonariuszy Policji, Służby Więziennej, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub żołnierzy Żandarmerii Wojskowej, może być umieszczony w pomieszczeniu przeznaczonym dla osób zatrzymanych, na czas trwania przeszkody uniemożliwiającej konwojowanie lub niezbędny ze względów humanitarnych. Decyzję w tym przedmiocie podejmuje dowódca konwoju. W czasie tym nie mogą być dokonywane czynności procesowe z udziałem konwojowanego w sprawie, w związku z którą jest on konwojowany. Podobnie można postąpić w razie przeszkody uniemożliwiającej doprowadzenie lub przyjęcie tymczasowo aresztowanego albo skazanego do aresztu śledczego lub zakładu karnego oraz w razie nieprzewidzianego lądowania podczas przewozu drogą powietrzną lub nieprzewidzianej przerwy w przewozie inną drogą osoby dostarczanej na zasadach i w warunkach określonych w Rzymskim Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego. Decyzję w tym przedmiocie podejmuje odpowiednio komendant lub kierownik jednostki Policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub Żandarmerii Wojskowej. Każdorazowe umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego ze względów humanitarnych w takim pomieszczeniu może nastąpić na czas nie dłuższy niż 8 godzin. 

Wobec tymczasowo aresztowanych i skazanych umieszczonych w omawianych pomieszczeniach stosuje się odpowiednio przepisy regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania tymczasowego aresztowania, regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności, przepisy o nadzorze penitencjarnym, a także inne przepisy regulujące wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolności. 

Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwości, ma określić, w drodze rozporządzenia, wykaz pomieszczeń, w których mogą być odrębnie umieszczeni tymczasowo aresztowani i skazani, oraz warunki, którym muszą one odpowiadać, uwzględniając potrzebę zapewnienia warunków porównywalnych z określonymi dla aresztów śledczych i zakładów karnych przy wykonywaniu tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolności.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. 2009 r., Nr 22, poz. 119);

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, ze zm.);

• Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, sporządzony w Rzymie dnia 17 lipca 1998 r. (Dz. U. 2003 r., Nr 78, poz. 708)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl