6.2.2009
Zespół
e-prawnik.pl
Wspólnicy pewnej spółki cywilnej posiadali zezwolenie na prowadzenie aptek i punktu aptecznego. Spółka cywilna została przekształcona w spółkę komandytową (na podstawie art. 551 § 2 k.s.h.). Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, Główny Inspektor Farmaceutyczny oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny stanęli na stanowisku, iż na spółkę komandytową nie przeszły z mocy prawa w/w zezwolenia. Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który - po przekazaniu sprawy do rozpoznania przez skład siedmioosobowy - orzekł, że

Spółka komandytowa powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, której wspólnicy prowadzili działalność gospodarczą na podstawie udzielonego im zezwolenia na prowadzenie apteki, o jakim mowa w art. 99 ust. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 45, poz. 271) pozostaje, w rozumieniu art. 553 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), podmiotem tego zezwolenia.
NSA przypomniał w uzasadnieniu, że spółka cywilna nie jest podmiotem prawa ani przedsiębiorcą, a jedynie umową zobowiązaniową między wspólnikami. Zezwolenie na prowadzenie apteki może być udzielone osobie fizycznej, osobie prawnej albo niemającej osobowości prawnej spółce prawa handlowego. Spółka cywilna nie mieści się w żadnej z tych kategorii. Dodatkowo zezwolenie jest ściśle związane z podmiotem, któremu zostało udzielone, nie może zatem być wniesione jako wkład wspólnika i stać się składnikiem majątku wspólnego.
Spółka cywilna może zostać przekształcona w spółkę prawa handlowego, niekoniecznie w spółkę jawną (art. 551 § 2 k.s.h.). W takiej sytuacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową, zaś do skutków przekształcenia stosuje się art. 26 § 5 k.s.h. (art. 551 § 3 k.s.h.).
Zgodnie z art. 26 § 5 k.s.h. "Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Przepisy art. 553 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio". Zgodnie zaś z art. 553 § 2 k.s.h. "Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba, że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej"."Odpowiednie" stosowanie oznacza, że przepis stosuje się albo wprost, albo z pewnymi modyfikacjami, albo wcale. NSA doszedł do wniosku, że w tym wypadku wyłączyć należy stosowanie przepisów "wprost", gdyż spółce cywilnej - z braku podmiotowości - nie mogą przysługiwać zezwolenia itd. Dlatego NSA stanął na stanowisku, iż przepis art. 553 § 2 k.s.h. należy stosować z pewną modyfikacją, polegającą na zastąpieniu wyrazów "spółce przed jej przekształceniem" wyrazami "wspólnikom spółki cywilnej przed jej przekształceniem". Celem wspomnianych przepisów jest zachęcenie wspólników spółek cywilnych, by przekształcali je w spółki prawa handlowego. Temu służy zasada kontynuacji, zgodnie z którą spółce jawnej (odpowiednio komandytowej) przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Skoro realizacja celu ustawy wymagała ustanowienia zasady kontynuacji w sferze cywilnoprawnej - pisze NSA - to należy uznać, że wspomniana zasada powinna mieć zastosowanie także w odniesieniu do uprawnień o charakterze publicznoprawnym. W przeciwnym wypadku wspólnicy musieliby po przekształceniu podejmować zabiegi w celu uzyskania zezwolenia, tym razem już "na spółkę".
Wreszcie NSA wskazał także i to, że i Prawo farmaceutyczne (ustawa z dnia 6 września 2001 roku, Dz. U. z 2008 roku, Nr 45 poz. 271 ze zm.) nie przewiduje zmiany formy prawnej, w jakiej prowadzona jest apteka, jako przyczyny cofnięcia lub wygaśnięcia zezwolenia.
Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2009 roku, sygn. akt II GPS 6/08

Potrzebujesz porady prawnej?
Ogólne zasady przekształcania spółek w k.s.h
Kodeks spólek handlowych przewiduje możliwość przekształcenia spółek handlowych, to jest spólki jawnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo - akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej w inną spółkę handlową. Przekształceniu może również ulec (...)
Przekształcenie spółki z o.o. w spółkę osobową
Jakie czynności konieczne są do przekształcenia spółki z o.o. w spółkę osobową? Do przekształcenia spółki z o.o. w spółkę osobowa wymagane jest przeprowadzenie następujących czynności: sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami (...)
Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową
Dokonanie przekształcenia spółki osobowej w inną spółkę osobową jest możliwe po spełnieniu ogólnych wymagań ustanowionych dla wszystkich przekształceń oraz dodatkowo pewnych szczególnych wymogów związanych tylko ze spółkami osobowymi. Jakie (...)
Jak przekształcić spółkę cywilną w spółkę z o.o.?
Jakie są główne etapy przekształcenia spółki cywilnej w spółkę z o.o.? przygotowanie określonych dokumentów oraz wyceny składników majątku, która podlega obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta, powzięcie uchwały o przekształceniu (...)
Rozliczeniowy i podatkowy aspekt wypowiedzenia przez wspólnika umowy spółki cywilnej - opinia prawna
Stan faktyczny Z trzyosobowej spółki cywilnej (córka i dwoje rodziców) występuje jeden wspólnik (matka). Jak skonstruować aneks do umowy spółki, żeby można było pozostałe w spółce środki trwałe uznać za współwłasność pozostałych wspólników (środki trwałe to aporty wspólników (...)
Przekształcenie spółki osobowej w spółkę kapitałową
Kodeks spółek handlowych przewiduje pewne odrębności w procedurze przekształcenia w poszczególnych rodzajach przekształceń. W przypadku przekształcenia spółki osobowej w kapitałową przewidziane zostały dodatkowe wymogi jakie winny być spełnione dla prawidłowego (...)
Podział majątku spółki cywilnej w przypadku wystąpienia wspólnika – opinia prawna
Stan faktycznyZ istniejącej spółki cywilnej występuje jeden ze wspólników. W związku z tym zostaje podjęta uchwała o podziale majątku spółki. Jednakże podział ten obejmuje tylko wybrane składniki majątku spółki. Pewne składniki majątku - zgodnie z uchwałą - nie podlegają podziałowi (...)
Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w spółce jawnej – opinia prawna
Stan faktycznyWspólnicy spółki cywilnej prowadzącej działalność handlową na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym wspólników. Spółka ta podlega, na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych, obowiązkowemu przekształceniu w spółkę jawną. Na tej posesji wspólnicy (...)
Rozwiązanie spółki cywilnej dwuosobowej w razie wystąpienia wspólnika a kwestie podatkowe
NSA stwierdził, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług nie jest możliwe kontynuowanie tożsamości podmiotowej w przypadku podmiany wspólnika w Spółce cywilnej dwuosobowej. Wystąpienie jednego z dwóch wspólników Spółki cywilnej uzasadnia przyjęcie poglądu, że spółka (...)
Propozycje zmian w kodeksie spółek handlowych
W Ministerstwie Sprawiedliwości powstał projekt zmian w kodeksie spółek handlowych a także w kilku innych ustawach, związanych z obrotem gospodarczym.Zmiany te zostały opracowane przez Komisje Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego i wynikają z ponaddwuletnich doświadczeń z obowiazującym kodeksem (...)
Przystąpienie do udziału w spółce będącej kontrahentem - opinia prawna
Stan faktyczny Prowadzę działalność gospodarczą od kilku lat w zakresie handlu tekturą litą. Wielość i tempo kontraktów powodują zacieśnianie się mojej współpracy z pewną Spółką z o.o. Moja współpraca z tą firmą polega na kupowaniu jej wyrobów w celu dalszej odsprzedaży. Obecnie (...)
Stan faktyczny Spółka cywilna zamierzała przekształcić się w spółkę z o.o. W tym celu złożyła w sądzie stosowne dokumenty. Sąd wyznaczył biegłego w celu weryfikacji dokumentów. Jednak wspólnicy spółki cywilnej rozmyślili się i nie chcą tworzyć sp. z o.o., tylko (...)
Sposoby podziału spółek przewidziane w kodeksie spółek handlowych
Biorąc pod uwagę postanowienia kodeksu spółek handlowych, można wyróżnić właściwie dwa sposoby dokonywania podziału spółek. Pierwszą z możliwości jest podział spółki przez rozdzielenie, a drugą podział dokonany przez wydzielenie.Na czym polega podział spółki dokonany przez rozdzielenie?W (...)
Kiedy warto postarać się o zezwolenie dewizowe?
Czemu służy zezwolenie dewizowe? Ustawa Prawo dewizowe wymaga uzyskania ogólnego albo indywidualnego zezwolenia dewizowego dla odstąpienia od: I. następujących ograniczeń w dokonywaniu obrotu dewizowego z zagranicą oraz obrotu wartościami dewizowymi w kraju: 1) w ustalaniu oraz (...)
Zasady odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej - opinia prawna
Stan faktyczny Przed 2000 rokiem prowadziłem działalność gospodarczą w spółce cywilnej. Między innymi z powodu nieudolności wspólnika zaprzestałem działalności, która spowodowała zadłużenie u dostawców. Były sprawy sądowe i chyba nakazy zapłaty zostały wydane. Nie dostałem żadnego (...)
Spółka cywilna. Można zastąpć nieżyjącego wspólnika
W przypadku dwuosobowej spółki cywilnej, gdy umiera jeden ze wspólników spółka ulega rozwiązaniu, a żyjący wspólnik sporządza spis z natury i składa zgłoszenia o zakończeniu jej istnienia. Można jednak tego uniknąć. Istotą funkcjonowania każdej spółki cywilnej jest osobista współpraca (...)
24 lutego 2009 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi dotyczące kręgu podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty i korekty deklaracji wspólników rozwiązanej spółki cywilnej będącej podatnikiem podatku od (...)
Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r.Prawo działalności gospodarczej.Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczejDefinicja działalności gospodarczejDziałalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz (...)
Nieważność oświadczenia o wystąpieniu wspólnika ze spółki cywilnej - opinia prawna
Stan faktyczny Pomiędzy trzema osobami zawarta została umowa spółki cywilnej. Po trwających długo konfliktach jeden z nich oświadczył ustnie, że występuje ze spółki, a pozostali wspólnicy wyrazili na to zgodę. Jednakże sąd w prowadzonym następnie postępowaniu orzekł, że wspólnik (...)
Obowiązek wpisu do ewidencji przedsiębiorców - opinia prawna
Stan faktyczny W trakcie istnienia firmy małżeńskiej, posiadającej zezwolenie na prowadzenie apteki przez Ministerstwo Zdrowia, poprzez dopisanie współmałżonka (w 2001 roku był obowiązek zarejestrowania działalności gospodarczej w ewidencji działalności), nie wpisano małżonków na jeden (...)