Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie dokumentowania zakupów.

10.5.2013

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2013 r. (data wpływu 15 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokumentowania zakupów ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokumentowania zakupów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży przedmiotów kolekcjonerskich, głównie monet oraz pocztówek. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności w zakresie prowadzenia firmy wpisane są następujące pozycje: 47.91 (Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub internet), 47.79.Z (Sprzedaż detaliczna artykułów używanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach). Działalność w zakresie podatku dochodowego prowadzona jest na zasadach ogólnych na podatkowej księdze przychodów i rozchodów, natomiast w zakresie podatku od towarów i usług na podstawie decyzji z dn. 15.04.2011 roku wydanej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, podatnik rozlicza się specjalną procedurą opodatkowania towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków zgodnie z art. 120 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, która stanowi iż podstawę opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw, a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym. Podatnik dokonuje nabyć towarów głównie od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, ale i od firm prowadzących działalność kolekcjonerską. Głównym miejscem nabywania towarów w postaci używanych przedmiotów kolekcjonerskich jak monety i pocztówki są giełdy staroci, targowiska. Podatnik dokonując nabycia od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej czasami nie ma możliwości podpisania umowy kupna-sprzedaży ze względu na panujące w takich miejscach warunki, jednakże jeśli dokona zakupu towaru, przygotowuje szczegółową ewidencję zakupu w postaci dowodu wewnętrznego (data miejsce zakupu, ilość, wartość, dokładna nazwa przedmiotu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawca część towarów przeznaczonych do sprzedaży nabywa na targach staroci oraz targowiskach, gdzie jedynym dostępnym dowodem sprzedaży może być umowa kupna-sprzedaży. Jednakże, z uwagi na fakt, iż nie zawsze jest to możliwe, podatnik przygotowuje dowód wewnętrzny, tj. dokument ze szczegółowymi oznaczeniami (data i miejsce zakupu, ilość, wartość, dokładna nazwa przedmiotu) oznaczony numerem i podpisany przez Wnioskodawcę. Czy tak sporządzony dowód wewnętrzny może zostać uznany za dowód księgowy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli z przygotowanego dowodu wewnętrznego wynika co zostało nabyte, kiedy, w jakim miejscu, w jakiej ilości oraz cenie to dokument ten jest podstawą do ujęcia operacji gospodarczej w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz stanowi podstawę zakupu towaru do rozliczenia marży w danym okresie rozliczeniowym. Dowód wewnętrzny jest dokumentem potwierdzającym zakup towarów handlowych jakich dokonano od ludności tj. od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Osoby te nie mają możliwości wystawiania faktury. § 14 ust 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zawiera zamknięty katalog wydatków stanowiących podstawę do rozliczenia w formie dowodu wewnętrznego, jednakże z uwagi na specyficzną działalność jaką Podatnik prowadzi, tj. nabywanie przedmiotów od ludności, nie zawsze jest możliwe zweryfikowanie tożsamości sprzedających towar. W związku z powyższym ze względu na brak możliwości ewidencjonowania kosztów Podatnik nie przedstawiałaby rzeczywistego obrotu gospodarczego, z uwagi na fakt opodatkowania sprzedawanego przedmiotu bez możliwości pomniejszenia o poniesiony koszt.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów są wszystkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów i nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy. Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa na Wnioskodawcy, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
być właściwie udokumentowany.

Sposób dokonywania zapisów oraz dokumentowania operacji gospodarczych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów regulują przepisy § 12 - § 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.).

Stosownie do przepisu § 12 ust. 3 ww. rozporządzenia podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są:

faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, zwane dalej "fakturami", odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach, lub
inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych

? oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Ponadto w myśl § 13 wyżej cytowanego rozporządzenia za dowody księgowe uważa się również:

dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do zaksięgowania ich zbiorczym zapisem;
noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta podatnika lub przekazane kontrahentowi;
dowody przesunięć;
dowody opłat pocztowych i bankowych;
inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2.

Ustawodawca przewidział również możliwość dokumentowania operacji gospodarczych za pomocą dowodów wewnętrznych określając w sposób niezwykle precyzyjny możliwość posługiwania się nimi przez przedsiębiorcę. Dowody wewnętrzne są sporządzane na udokumentowanie w księdze zapisów dotyczących niektórych kosztów (wydatków) przez osoby, które bezpośrednio dokonały wydatków. Dokumenty te powinny być zaopatrzone w datę i podpisy osób, które dokonały wydatków, a ponadto powinny określać przy zakupie ? nazwę towaru, ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach ? przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).

Dowody wewnętrzne mogą dotyczyć wyłącznie zdarzeń gospodarczych wymienionych w § 14 ust. 2 cytowanego rozporządzenia, a więc:

zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt;
zakupu od ludności, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych (PKWiU 01.11.91-00), jagód, owoców leśnych (PKWiU 01.13.23-00 ) i grzybów (PKWiU 01.12.13-00.43) i grzybów leśnych (PKWiU ex 02.30.40.0);
wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika;
zakupu w jednostkach handlu detalicznego materiałów pomocniczych;
kosztów diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników oraz wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących;
zakupu od ludności odpadów poużytkowych, stanowiących surowce wtórne, z wyłączeniem zakupu (skupu) metali nieżelaznych oraz przeznaczonych na złom samochodów i ich części składowych;
wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie, w części przypadającej na działalność gospodarczą; podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele;
opłat sądowych i notarialnych;

8a) opłaty skarbowej uiszczanej znakami tej opłaty do dnia 31 grudnia 2008 r.;

wydatków związanych z parkowaniem samochodu w sytuacji, gdy są one poparte dokumentami niezawierającymi danych, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2; podstawą wystawienia dowodu wewnętrznego jest bilet z parkometru, kupon, bilet jednorazowy załączony do sporządzonego dowodu.

W zamkniętym katalogu zakupów, których udokumentowanie może odbyć się na zasadzie wskazanej w § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, nie zawarto zakupu używanych przedmiotów kolekcjonerskich (monet i pocztówek), zatem przepis ten nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Zatem brak odpowiedniego dowodu księgowego wymaganego przepisami prawa, który w sposób rzetelny odzwierciedla rzeczywisty przebieg transakcji gospodarczej uniemożliwia uznanie poniesionego wydatku za koszt uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca dokonując nabycia towarów w postaci używanych przedmiotów kolekcjonerskich od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej nie zawsze ma możliwość podpisania umowy kupna-sprzedaży, lecz jeśli dokona zakupu towaru to sporządza dokument w postaci dowodu wewnętrznego, zawierającego: datę i miejsce zakupu, ilość, wartość, dokładną nazwę przedmiotu.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, iż dowód wewnętrzny sporządzony przez Wnioskodawcę nie może stanowić podstawy do zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tutejszy organ informuje, że wniosek w zakresie podatku od towarów i usług zostanie rozstrzygnięty w terminie późniejszym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.