Jaki będzie obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług w sytuacji, gdy zostanie przekazany majątek (...)

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2009 r. został złożony wniosek uzupełniony pismem z dnia 27 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku z tytułu podatku w sytuacji dokonania darowizny przedsiębiorstwa na rzecz córki przed zakończeniem działalności gospodarczej.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od 1997 r. prowadziła Pani działalność gospodarczą, najpierw w zakresie handlu a od 2005 r. także w zakresie usług, natomiast od 2009 r. tylko w zakresie usług fitness. W 2005 r., na gruncie nabytym bez podatku od towarów i usług, wybudowała Pani budynek przeznaczony w większej części na usługi i w mniejszej na własne potrzeby mieszkaniowe. Od zakupionych w celu budowy towarów i usług odliczyła Pani podatek od towarów i usług, w części przypadającej na działalność usługową. Ponadto w całości odliczyła Pani także podatek naliczony przy nabyciu środków trwałych i wyposażenia związanego z działalnością gospodarczą. W 2009 r. zamierza Pani zlikwidować działalność gospodarczą ?F? z powodu nieopłacalności tych usług i nie zamierza prowadzić żadnej innej działalności. Wskazuje Pani, iż zamieszczała ogłoszenia o sprzedaży budynku, ale nie ma na razie chętnych. Jeżeli nie sprzeda Pani budynku, ani całego przedsiębiorstwa, to i tak zamierza całkowicie zlikwidować działalność gospodarczą. W złożonym wniosku podnosi Pani także, iż ewentualnie składniki majątku zostaną przekazane córce w formie darowizny przed zakończeniem działalności. Na wezwanie organu w zakresie udzielenia odpowiedzi, czy zamierza Pani przekazać córce poszczególne składniki majątku, czy też darowiźnie podlegać będzie całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, wyjaśniła Pani, iż zamierza przekazać córce wszystkie składniki majątku, czyli całe przedsiębiorstwo.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Jaki będzie obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług w sytuacji, gdy zostanie przekazany majątek córce w formie darowizny...

Zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji przekazania majątku w darowiźnie córce przed zakończeniem działalności, wystąpi obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również w myśl art. 7 ust. 2 ww. ustawy przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny
1. jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie ?transakcji zbycia? należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu ?dostawy towarów? w ujęciu art. 7 ust.

1 cyt. ustawy, tzn. ?zbycie? obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu). Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji ?przedsiębiorstwa? posłużyć należy w tym zakresie się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.). Według art. 55¹ Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, iż najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, iż zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Przepis ten odgrywa szczególnie istotną rolę, gdyż konstytuuje on zasadę, iż przedsiębiorstwo może stanowić przedmiot obrotu prawnego jako jednolita całość.

Z kolei stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa ? rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W złożonym wniosku, jak i piśmie stanowiącym jego uzupełnienie wskazała Pani, iż przed zakończeniem działalności zamierza przekazać córce całe przedsiębiorstwo.

W związku z powyższym, w sytuacji przekazania całego przedsiębiorstwa na rzecz córki, przed zakończeniem działalności gospodarczej, stwierdzić należy, że jeżeli zamierzona przez Panią czynność będzie nosiła znamiona zbycia przedsiębiorstwa (w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny), to należy uznać, że w sytuacji tej zastosowanie znajdzie przepis art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym transakcja taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Dodatkowo w tym miejscu zauważyć należy, że w przypadku dokonania darowizny poszczególnych składników majątku, nie zaś całego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, wystąpi konieczność opodatkowania tej czynności na zasadzie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto zauważyć należy, iż w interpretacji indywidualnej znak ITPP1/443-13a/09/DM z dnia 19 marca 2009 r. tut. organ uznał, iż zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności opodatkowanych, opodatkowaniu podlegają wszelkie towary pozostałe po zakończeniu działalności, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W niniejszym przypadku, w sytuacji przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny przed zakończeniem działalności gospodarczej, na dzień tego zaprzestania nie wystąpią jednak towary podlegające opodatkowaniu. W związku z tym stan remanentu likwidacyjnego będzie wynosił zero, a zatem nie wystąpi obowiązek podatkowy z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej -powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

Referencje

ITPP1/443-13a/09/DM, interpretacja indywidualna