Zwolnienie od podatku usług organizacji konferencji naukowych i zjazdów rektorów.

6.9.2011

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2011 r. (data wpływu 13 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług organizacji konferencji naukowych i sympozjów oraz zjazdów rektorów - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 czerwca 2011 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług organizacji konferencji naukowych i sympozjów oraz zjazdów rektorów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe).

Uniwersytet jest organizatorem konferencji i sympozjów naukowych. Są to spotkania grupy naukowców, praktyków, doktorantów, studentów oraz osób fizycznych i przedsiębiorców. W ich ramach referowane są wyniki badań naukowych lub odbywa się seria krótkich prelekcji i dyskusji na określony temat. Obok publikacji, są one jedną z form prezentowania i dyskutowania wyników badań naukowych. Wystąpienia na konferencjach, sympozjach naukowych, w których prezentuje się swoje wyniki badań, są nazywane prezentacjami, komunikatami, doniesieniami wstępnymi, referatami. Wynikiem konferencji, sympozjów naukowych są wydawane materiały konferencyjne w formie książkowej.

W ich trakcie odbywają się często:

sesje plakatowe (postery) - w ramach których wyniki są prezentowane w formie plakatu,
panele dyskusyjne - w ramach których przewodniczący panelu wygłasza mowę wprowadzającą po czym rozpoczyna się wolna dyskusja, której przebieg organizuje na bieżąco przewodniczący,
warsztaty - w trakcie których prowadzi się z uczestnikami rozmaite formy ćwiczeń pomagających zapoznać się np. z nową techniką badawczą.

Jednym z naczelnych celów konferencji, sympozjów organizowanych przez uczelnie wyższe jest rozpropagowanie ze strony organizatorów oraz pozyskanie ze strony uczestników wiedzy w określonej w temacie konferencji dziedzinie. Uczestnicy konferencji w toku jej trwania uzyskują wiadomości i materiały, które pozwalają na uzupełnienie wiedzy i rozwijanie dorobku naukowego.

Ponadto uczelnie akademickie utworzyły Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich, zgodnie z art. 54 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, której członkiem jest Uniwersytet.

Konferencja ta działa na rzecz rozwoju szkolnictwa wyższego, nauki i kultury, a w szczególności:

występuje do organów władzy publicznej w istotnych sprawach szkolnictwa wyższego, nauki i kultury oraz żywotnych sprawach środowiska akademickiego,
wyraża z własnej inicjatywy opinie i przedstawia wnioski w sprawach dotyczących szkolnictwa wyższego, nauki i kultury,
wspiera i monitoruje działania na rzecz systematycznego podnoszenia jakości kształcenia oraz promowania jednostek oferujących kształcenie wysokiej jakości, co mogą realizować poprzez środowiskowe komisje akredytacyjne.

Ponadto Uczelnia jest również członkiem Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (KRPUT) oraz Konferencji Rektorów Uczelni Rolniczych i Przyrodniczych (KRURiP). Główne ich cele to m. in.:

koordynowanie działań i poszukiwanie form efektywnej współpracy stowarzyszonych uczelni w zakresie prowadzonej przez nie działalności dydaktycznej, naukowo-badawczej i organizacyjnej,
podejmowanie działań prowadzonych do stworzenia efektywnego, zintegrowanego systemu edukacji narodowej i działanie na rzecz rozwoju szkolnictwa wyższego,
wykrywanie, definiowanie i wskazywanie najważniejszych celów w zakresie dydaktyki oraz badań naukowych, wynikających z potrzeby kraju i społeczeństwa oraz nawiązujących do misji wyższych uczelni.

Niezależnie od powyższego, na szczeblu prorektorów, dziekanów niezbędna jest wymiana poglądów w powyższych kwestiach w zakresie ich dotyczącym (sprawy dydaktyki, nauki, organizacji).

Realizując te cele organizowane są w poszczególnych uczelniach cykliczne zjazdy (spotkania, obrady). Organizatorami tych zjazdów (spotkań, obrad) są kolejno poszczególne uczelnie, w tym również Uniwersytet, świadcząc odpłatną usługę organizacji zjazdów (spotkań, obrad) na rzecz uczestników, tj. rektorów, prorektorów, dziekanów innych uczelni.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z nowelizacją ustawy o podatku od towarów i usług Uniwersytet, w przypadku organizacji:

konferencji naukowych, sympozjów,
zjazdów (spotkań , obrad) rektorów, prorektorów i dziekanów,

ma prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi polegające na organizacji konferencji, sympozjów, zjazdów (spotkań, obrad) powinny być objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług.

Uniwersytet wskazał, iż aktualnie w przypadku organizacji konferencji naukowych, sympozjów, zjazdów (spotkań, obrad) rektorów, prorektorów i dziekanów nie korzysta z możliwości zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług i stosuje 23% stawkę podatku. W ostatnim okresie pojawiają się informacje w fachowych wydawnictwach, na szkoleniach, że może być zastosowane zwolnienie od podatku od towarów i usług w zakresie organizacji usług wymienionych powyżej wynikające z dostosowania do przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którą państwa członkowskie zwalniają m.in. kształcenie powszechne lub wyższe prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1, wprowadzonego do ustawy art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionego, w zakresie zdania wstępnego, art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku, który w pozycji 7 wymieniał jako zwolnione usługi w zakresie edukacji (ex 80) i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w przypadku tych usług dodanie do art. 43 ustawy punktów 26-29, regulujących zwolnienia od podatku działalności edukacyjnej.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych, określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L Nr 347, str. 1 ze zm.).

Zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. i ww. Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

Cytowany przepis umiejscowiony został w rozdziale 2 tego aktu, zatytułowanym ?Zwolnienia dotyczące określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym?, co oznacza, iż usługi szkoleniowe na gruncie Dyrektywy VAT podlegają zwolnieniu od podatku wyłącznie, gdy są wykonywane w interesie publicznym, tzn. wypełniają obowiązki, jakie ciążą na danym państwie wobec jego obywateli. W żadnym przepisie Dyrektywy nie została jednak wskazana definicja ?interesu publicznego?, nie zostały również określone podmioty, które mogą działać ?w interesie publicznym?. Oznacza to, że zarówno komercyjne przedsiębiorstwa jaki i niekomercyjne organizacje mogą prowadzić działalność z zakresu ?interesu publicznego?.

Wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem ?pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 szóstej dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika? (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,
uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo ? rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym

oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Ponadto, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwolnione od podatku są usługi w zakresie kształcenia, inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze oraz świadczenie usług i dostawa towarów ściśle z tymi usługami związane.

Z treści ww. przepisu rozporządzenia wynika, że łączne spełnienie dwóch przesłanek uprawnia dany podmiot do zastosowania zwolnienia od podatku, tj.:

usługa musi polegać na kształceniu innym niż na poziomie wyższym oraz
być świadczona przez podmiot, który posiada odpowiedni status określony w przepisach odrębnych.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak również aktów wykonawczych do niej brak jest definicji ?kształcenia?. Posiłkując się Wolną Encyklopedią Internetową (Wikipedia), kształcenie to całość doświadczeń składających się na proces zdobywania przez jednostkę umiejętności, wiedzy oraz rozumienia otaczającego ją świata. Kształcenie obejmuje zarówno proces nauczania, jak i uczenia się. Pojęcie kształcenie często utożsamia się z formalnym kształceniem w instytucjach systemu szkolnictwa. W szerszym rozumieniu, obejmuje ono także kształcenie nieformalne, mające źródło w codziennych doświadczeniach, kontaktach z rówieśnikami i informacjami pochodzącymi z mass mediów. Podkreśla się także znaczenie szeroko rozumianego kształcenia ustawicznego (uczenia się przez całe życie).

W myśl art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.), podstawowymi zadaniami uczelni, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, są:

kształcenie studentów w celu ich przygotowania do pracy zawodowej;
wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych;
kształcenie i promowanie kadr naukowych;
upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;
kształcenie w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy;
stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

W świetle art. 8 ust. 1 ww. ustawy, w uczelni mogą być prowadzone studia, studia doktoranckie, studia podyplomowe oraz kursy dokształcające.

Z treści wniosku wynika, iż Uniwersytet jest organizatorem konferencji i sympozjów naukowych. Są to spotkania grupy naukowców, praktyków, doktorantów, studentów oraz osób fizycznych i przedsiębiorców. W ich ramach referowane są wyniki badań naukowych lub odbywa się seria krótkich prelekcji i dyskusji na określony temat. Konferencje, sympozja naukowe obok publikacji, są jedną z form prezentowania i dyskutowania wyników badań naukowych. Wynikiem konferencji, sympozjów naukowych są wydawane materiały konferencyjne w formie książkowej.

W trakcie konferencji, sympozjum naukowych odbywają się często sesje plakatowe (postery), panele dyskusyjne i warsztaty. Jednym z naczelnych celów konferencji, sympozjów organizowanych przez uczelnie wyższe jest rozpropagowanie ze strony organizatorów oraz pozyskanie ze strony uczestników wiedzy w określonej w temacie konferencji dziedzinie. Uczestnicy konferencji w toku jej trwania uzyskują wiadomości i materiały, które pozwalają na uzupełnienie wiedzy i rozwijanie dorobku naukowego.

Ponadto Uniwersytet jest też członkiem Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (KRPUT) oraz Konferencji Rektorów Uczelni Rolniczych i Przyrodniczych (KRURiP), których głównymi celami są: występowanie do organów władzy publicznej w istotnych sprawach szkolnictwa wyższego, nauki i kultury oraz żywotnych sprawach środowiska akademickiego, wyrażanie z własnej inicjatywy opinii i przedstawianie wniosków w sprawach dotyczących szkolnictwa wyższego, nauki i kultury, wspieranie i monitorowanie działania na rzecz systematycznego podnoszenia jakości kształcenia oraz promowania jednostek oferujących kształcenie wysokiej jakości, koordynowanie działań i poszukiwanie form efektywnej współpracy stowarzyszonych uczelni w zakresie prowadzonej przez nie działalności dydaktycznej, naukowo-badawczej i organizacyjnej, podejmowanie działań prowadzonych do stworzenia efektywnego, zintegrowanego systemu edukacji narodowej i działanie na rzecz rozwoju szkolnictwa wyższego, wykrywanie, definiowanie i wskazywanie najważniejszych celów w zakresie dydaktyki oraz badań naukowych, wynikających z potrzeby kraju i społeczeństwa oraz nawiązujących do misji wyższych uczelni. W związku z powyższym na szczeblu prorektorów, dziekanów niezbędna jest wymiana poglądów w powyższych kwestiach w zakresie ich dotyczącym (sprawy dydaktyki, nauki, organizacji). Realizując te cele organizowane są w poszczególnych uczelniach cykliczne zjazdy (spotkania, obrady). Organizatorami tych zjazdów (spotkań, obrad) są kolejno poszczególne uczelnie, w tym również Uniwersytet, świadcząc odpłatną usługę organizacji zjazdów (spotkań, obrad) na rzecz uczestników, tj. rektorów, prorektorów, dziekanów innych uczelni.

Analizując okoliczności faktyczne sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, iż jeśli w ramach konferencji naukowych, sympozjów usługa kształcenia ma zasadniczy udział, ich organizacja przez Uniwersytet spełnia wymóg kształcenia innego niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy (a więc inne niż w zakresie kształcenia na poziomie wyższym) i ? jak słusznie wskazał Wnioskodawca - korzysta od dnia 1 stycznia 2011 r. ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cytowanego § 13 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia. Warunek ten jest spełniony, o ile w trakcie organizowanych przez Politechnikę konferencji jest rozpropagowywana oraz pozyskiwana wiedza na określony temat, uczestnicy uzyskują wiadomości i materiały, które pozwalają na uzupełnianie wiedzy i rozwijanie swojego dorobku naukowego, zdobywają nową wiedzę teoretyczną i praktyczną lub też uzupełniają już posiadaną. W takiej sytuacji są to czynności mieszczące się zarówno w katalogu kształcenia kadr naukowych, jak też kształcenia w celu uzupełniania i zdobywania wiedzy, o których mowa w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym a więc spełniające wymóg kształcenia innego niż na poziomie wyższym.

Odnośnie zjazdów (spotkań , obrad) rektorów, prorektorów i dziekanów stwierdzić należy, iż jakkolwiek świadcząc tą usługę Uniwersytet będąc uczelnią wyższą spełnia warunek podmiotowy wynikający z § 13 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia, cel ich organizowania nakierowany na wymianę poglądów w kwestiach dotyczących spraw dydaktyki, nauki i organizacji powoduje, iż nie zostaje spełniona druga obligatoryjna przesłanka warunkującą zwolnienie od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu, tj. usługa nie polega na kształceniu.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że wykonywane czynności nie są objęte zwolnieniem, ani obniżonymi stawkami podatku na podstawie innych przepisów ustawy i rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, podlegają one opodatkowaniu - zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy - 23% stawką podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego stanowisko, jako całość należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia a w przypadku zdarzenia przyszłego ? w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.