do którego roku podatkowego Spółka powinna zakwalifikować poniesione wydatki dotyczące przychodów (...)

Ad.1

Art. 15 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) stanowi, iż koszty uzyskania przychodu są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe, w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.

Wyjątek ten zachodzi przede wszystkim, gdy podatnik otrzyma rachunek dotyczący danego roku podatkowego po sporządzeniu bilansu (tj gdy nie będzie mógł zarachować kosztów w danym roku podatkowym, będzie mógł je rozliczyć dopiero w roku ich rzeczywistego poniesienia).

Ad.2

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz.335 ze zm.) fundusz przeznaczony jest na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych. Wykaz zakładowych obiektów socjalnych zawiera art. 2 pkt 4 ustawy.

Natomiast działalność socjalna w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy ? to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form krajowego wypoczynku działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Zarówno katalog celów (art. 1), jak i katalog rodzajów wydatków określonych w powołanym przepisie (art. 2 pkt 1 i 2) dopuszczonych i możliwych do sfinansowania z funduszu jest zamknięty i nie podlega rozszerzeniu. W omawianej ustawie brak jest natomiast definicji środków trwałych służących działalności socjalnej (definiuje się jedynie jak wspomniano ?zakładowe obiekty socjalne?) oraz nie normuje ona kwestii dotyczących decyzji pracodawcy o przeznaczeniu poszczególnych obiektów do którejś z tych kategorii. Wynika stąd, że decyzje podejmowane w tych sprawach dokonywane są w trybie, który zasadniczo nie jest regulowany w ustawie z 4 marca 1994 r. W szczególności ustawa nie nakłada na pracodawcę obowiązku tworzenia i utrzymywania ?zakładowych obiektów socjalnych? tudzież, środków trwałych służących działalności socjalnej? (vide wyrok NSA z 17 lutego 2000 r.

sygn. akt I PKN 538/99). W regulaminie (art. 8 ust. 2) mogą znaleźć się natomiast uregulowania dotyczące form ?dofinansowania zakładowych obiektów socjalnych?. Przy czym dofinansowanie nie jest równoznaczne z finansowaniem zakupu środków trwałych służących działalności socjalnej. Dofinansowanie odnosi się do już istniejących obiektów i ewentualnego pokrycia części kosztów związanych z ich bieżącą eksploatacją (np.konserwacją, ogrzewaniem, oświetleniem, drobnymi remontami itp.). Podobnie rzecz się ma z wspomnianą działalnością socjalną(art. 2 pkt 1) ? są to usługi świadczone przez pracodawców (jeśli posiadają odpowiednią do tego bazę) lub zakupywane u wyspecjalizowanego organizatora. Możliwości pokrycia wydatków na zakup środków trwałych służących działalności socjalnej należy więc poszukiwać w ramach wolnych środków, bez angażowania środków funduszu.

Reasumując powyższe wywody stwierdzić należy, że Spółka nieprawidłowo zadysponowała środkami z zakładowego funduszu socjalnego. Podatnikowi nie wolno było sfinansować środkami z funduszu zakupu domków wczasowych (środków trwałych), dlatego rozważania czy taki zakup stanowi przychód podatkowy są bezprzedmiotowe.

Od 1 stycznia 1994 r. zakładowe obiekty socjalne stanowią majątek ogólnozakładowy i powinny bć traktowane przez właściciela jak pozostałe środki trwałe finansowane ze środków własnych pracodawcy. Zatem stosuje się do nich wszystkie przepisy dotyczące reżimu środków trwałych w przedsiębiorstwie podatnika ? w szczególności art. 15 ust. 6 i art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jeżeli chodzi o dofinansowanie obiektów socjalnych to wydatki w części sfinansowanej z funduszu nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, ponieważ odpisy podstawowe na ten fundusz stanowią koszty uzyskania ? art. 16 ust. 1 pkt 9 lit a cyt. wyżej ustawy o podatku dochodowym os osób prawnych.

Odpowiedź jest zgodna ze stanem prawnym obowiązującym na dzień jej udzielenia.