Kolejność spłacania długów spadkowych
Pytanie:
"Odziedziczyłam spadek z dobrodziejstwem inwentarza jako jedyna spadkobierczyni. Długów do spłacenia jest więcej niż pozostawionego majątku, którym jest: samochód (raty bankowe niespłacone) oraz sprzęty domowe drobnej wartości. Składam obecnie wniosek do sądu odnośnie sporządzenia spisu inwentarza. Po stronie aktywów jest samochód obciążony długami, a po stronie długów, należności wobec ZUS, banku udzielającego kredyt na samochodów oraz inne podmioty fizyczne. Czy długi wobec ZUS muszą być spłacone w pierwszej kolejności w miarę możliwości w całości, jeżeli pozwala na to masa spadkowa? "
Odpowiedź prawnika: Kolejność spłacania długów spadkowych
Spadkobierca powinien mieć ogląd całej sytuacji związanej z dziedziczeniem i nie może zaspokajać należności wedle własnego uznania czy też według kolejności zgłaszania się wierzycieli. W przypadku gdy wartość czynna spadku jest niższa niż wartość długów spadkowych, spadkobierca powinien pomocniczo stosować przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, dotyczące kolejności spłacania należności uzyskanych w drodze postępowania egzekucyjnego (tak Elżbieta Skowrońska-Bocian „Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga czwarta. Spadki", Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007 (wydanie VIII), stan prawny: 1 października 2007 r.).
Podstawowe znaczenie będzie więc miał w tym przypadku przepis art. 1025 kpc. Zgodnie z jego treścią zaspokojeniu podlegają należności w następującej kolejności:
koszty egzekucyjne (nie mają jednak w tym przypadku zastosowania),
należności alimentacyjne,
należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i koszty zwykłego pogrzebu dłużnika,
należności wynikające z wierzytelności zabezpieczonych hipoteką morską,
należności zabezpieczone hipotecznie lub zastawem rejestrowym albo zabezpieczone przez wpisanie do innego rejestru,
należności za pracę niezaspokojone w kolejności trzeciej,
należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 92, poz. 1062, z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, Nr 116, poz. 1216, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1315 oraz z 2001 r. Nr 16, poz. 166, Nr 39, poz. 459, Nr 42, poz. 475 i Nr 110, poz. 1189), o ile nie zostały zaspokojone w kolejności piątej,
należności zabezpieczone prawem zastawu lub które korzystały z ustawowego pierwszeństwa niewymienionego w kolejnościach wcześniejszych,
należności wierzycieli, którzy prowadzili egzekucję,
inne należności.
Po zaspokojeniu wszystkich należności ulegają zaspokojeniu kary pieniężne oraz grzywny sądowe i administracyjne.
Jak więc wynika z powyższego należności podatkowe i składki na ZUS (do nich stosuje się przepisy o podatkach) winny być spłacone w całości przed należnościami pozostałych wierzycieli, chyba że przysługuje im pierwszeństwo zaspokojenia - np. ich wierzytelności są zabezpieczone hipoteką, czyli zgodnie z przepisem art. 1025 podlegają zaspokojeniu przed należnościami publicznoprawnymi.
Prosimy także o zapoznanie się z następującymi artykułami:
- Za jakie długi odpowiada spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza?,
- Odpowiedzialność spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?