Bezwzględne oraz względne przeszkody rejestracji znaku towarowego

Ponadto przeszkoda względna występuje wtedy, gdy znak towarowy zgłaszany jest identyczny do znaku już wcześniej zgłoszonego, a wśród towarów pojawiają się   podobieństwa, które polegają na możliwości wprowadzania odbiorców w błąd,
w szczególności występuje ryzyko skojarzenia znaku towarowego ze znakiem wcześniejszym. Taka sytuacja związana jest ze zjawiskiem, gdy jeden
z elementów (znak lub towar) jest identyczny, a drugi tylko podobny.

Kolejnym przykładem przeszkody względnej jest sytuacja, gdzie znak towarowy zgłaszany jest podobny lub identyczny do znaku towarowego renomowanego z wcześniejszym pierwszeństwem zgłoszenia, przy założeniu, że „mogłoby to przynieść zgłaszającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego”(art. 132 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo własności przemysłowej).

Względna przeszkoda może zostać także stwierdzona w przypadku, gdy znak towarowy zgłaszany do rejestracji będzie podobny lub identyczny do znaku towarowego, który cechuje się tym, że przed datą zgłoszenia mógł być znakiem powszechnie znanym i używanym. Taki powszechnie znany znak towarowy nie musiał być zgłoszony do rejestracji lub zarejestrowany.

Cechą przeszkód względnych rejestracji znaku towarowego jest to, że nie są one badane przez urzędy patentowe ex officio. Przeszkody względne są zależne od innych oznaczeń, zarejestrowanych lub zgłoszonych wcześniej do rejestracji. Należy zauważyć, że dopiero wniosek osoby trzeciej  powoduje badanie zaistnienia względnej przeszkody udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy. Urząd, który bada możliwość wystąpienia przeszkody dla rejestracji zgłoszonego znaku towarowego, nie dokonuje analiz rejestru znaków towarów, po to, aby sprawdzić, czy podobne lub identyczne oznaczenie nie było zarejestrowane lub zgłoszone wcześniej.

Przeszkody bezwględne

Natomiast przeszkody bezwzględne w przeciwieństwie do przeszkód względnych dotyczą samego oznaczenia, które zostało zgłoszone do rejestracji. Istotną rolę odgrywają tu pojęcia takie jak zdolność odróżniająca i zdolność odróżniania, związane ze znakiem towarowym. Zdolność odróżniania kształtuje wymóg jednolitości znaku, samoistności oraz graficznej przedstawialności znaku towarowego. Ma ona związek ze spełnieniem funkcji znaku towarowego, która polega na możliwości odróżniania towarów przedsiębiorcy od towarów innych przedsiębiorców. Samoistność oznacza, że znak towarowy pozostaje odrębny w stosunku do towaru, który cechuje.

Bezwzględną przeszkodą na udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy będzie oznaczenie, które jest niesamoistne i nie ma zdolności odróżniania. Wymóg jednolitości, podobnie jak wymóg samoistności jest powiązany z funkcją znaku towarowego, której zadaniem jest odróżnianie towarów jednego przedsiębiorcy od towarów innego przedsiębiorcy.

Art. 129 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo własności przemysłowej uregulował zdolność odróżniania jako przesłankę rejestracji znaku, ponieważ stwierdził, że: „nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które nie mogą być znakiem towarowym”.

Natomiast zdolność odróżniającą posiadają znaki towarowe, które cechują się tak zwanymi dostatecznymi znamionami odróżniającymi. Wskazane pojęcie „dostateczne znamiona odróżniające” jest niewystarczająco sprecyzowane, dlatego rodzi potrzebę stawiania znakowi towarowemu wiele wymogów podczas procesu udzielania mu prawa ochronnego. Oznaczenia, które nie nadają się do odróżniania w obrocie towarami, są pozbawione dostatecznych znamion odróżniających. W świetle art. 129 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo własności przemysłowej takich dostatecznych znamion nie mają także oznaczenia, które „składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności”.

Następne bezwzględne przeszkody udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy wynikają z potrzeby poszanowania zasad, które zostały uformowane przez system prawny. Jako przykład można podać art. 131 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo własności przemysłowej, który brzmi: „nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, których używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich”.

Ustawa Prawo własności przemysłowej w art. 131 ust. 2 pkt 2-4 zawiera szczegółowo wyrażone oznaczenia, które nie mogą uzyskać prawa ochronnego. Zalicza do nich między innymi oznaczenia, które zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej lub herby polskich województw, miast lub miejscowości czy znaki sił zbrojnych, organizacji porządkowych.

Do bezwzględnych przeszkód zalicza się także „znaki mylące”, które mogą wprowadzać odbiorców w błąd „w szczególności co do charakteru, właściwości lub pochodzenia geograficznego towaru” (art. 131 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo własności przemysłowej).

Reasumując, należy stwierdzić, że przeszkody bezwzględne można podzielić na trzy grupy. Pierwszą grupę stanowią przeszkody, które nie posiadają zdolności odróżniania i nie mogą pełnić funkcji znaku towarowego. Do drugiej grupy należą przeszkody, które nie obejmują prawem ochronnym znaki, które są pozbawione dostatecznych znamion odróżniających. Trzecia grupa przeszkód bezwzględnych to oznaczenia, którym nie nadaje się prawa ochronnego, ponieważ są z punktu widzenia ustawodawcy niepożądane. Oznaczenia takie mogą naruszać prawa osobiste, majątkowe osób trzecich oraz są sprzeczne z dobrami, które są chronione prawnie.