Co po likwidacji Funduszu Alimentacyjnego?

Od 1 maja 2004 r. Fundusz Alimentacyjny przestał już funkcjonować, w jego miejsce państwo wprowadziło inny rodzaj pomocy. Jednak pewnym jest, że wysokość pomocy socjalnej państwa zmaleje.

Dlaczego zlikwidowano Fundusz Alimentacyjny?

Główną przyczyną jest bardzo dynamiczny wzrost ilości osób korzystających ze świadczeń - powodowało to wzrost nakładów państwa na ten cel, gdyż Fundusz jest prawie w całości finansowany z budżetu. Wpływy z egzekucji od osób zobowiązanych do alimentacji - które w założeniu miały być głównym środkiem pokrywającym wydatki - z roku na rok stanowią coraz mniejszy odsetek świadczeń.

Uznano także za niesprawiedliwe uzależnienie wysokości świadczeń wypłacanych z Funduszu Alimentacyjnego od wysokości zasądzonych przez sąd alimentów (z ograniczeniem górnej wysokości świadczenia do kwoty stanowiącej 30% przeciętnego wynagrodzenia, tj. 618,60 zł). Konsekwencją tego stanu rzeczy jest duża dysproporcja świadczeń.

Co ważne, likwidacja Funduszu Alimentacyjnego nie oznacza likwidacji obowiązku i procedury dochodzenia przez komorników sądowych zasądzonych alimentów!

Fundusz Alimentacyjny przestał istnieć jako odrębne źródło finansowania pomocy dla rodzin, jednak nie rezygnuje się ani z tych środków finansowych, ani z pomocy dla dotychczasowych świadczeniobiorców Funduszu.

W jaki sposób korzystać nadal ze świadczeń?

Osoby ubiegające się o świadczenia po 1 stycznia 2004 roku będą musiały przedstawić zaświadczenie o uzyskanych dochodach w roku 2002.

Kryterium dochodowe uprawniające do pobierania świadczeń do dnia 30 kwietnia 2004 roku nie uległo zmianie. Wynosiło ono 548 zł na osobę w rodzinie lub 612 zł w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko lub wychowującej dziecko niepełnosprawne.

Jakie nastąpiły zmiany?

Zamiast szeregu różnych, niezależnych od siebie zasiłków (macierzyński, wychowawczy, alimentacyjny) jest wypłacany tylko jeden zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, które zastąpiły zasiłki. Dodatki te przysługują jedynie rodzinie, która ma prawo do samego zasiłku rodzinnego.

Komu przysługuje zasiłek rodzinny?

Od 1 maja do zasiłku rodzinnego ma prawo każda rodzina, w której miesięczny dochód na osobę w 2002 roku nie przekroczył 504 zł netto (583 zł w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym).

Do zasiłku rodzinnego przysługuje szereg dodatków (nazwy dodatków zgodne z zapisami Ustawy o świadczeniach rodzinnych):

• dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka (zastąpił świadczenie alimentacyjne z Funduszu Alimentacyjnego). Istotną zmianą jest to, że przysługuje niezależnie od tego, czy alimenty były zasądzone i są wypłacane czy nie. Jedynym warunkiem jest spełnienie kryterium dochodowego uprawniającego do otrzymania zasiłku rodzinnego. Wysokość dodatku - 170 zł na dziecko (250 zł jeżeli jest ono niepełnosprawne). Zaproponowana kwota 170 zł jest niższa od przeciętnej wypłaty świadczenia przez Fundusz Alimentacyjny, która wynosiła 225 zł na 1 osobę uprawnioną;

• dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie korzystania z urlopu wychowawczego (zastąpł zasiłek wychowawczy). Wypłacany przez okres dwóch lat (trzech, jeżeli urodzi się więcej niż jedno dziecko lub sześciu w przypadku dziecka niepełnosprawnego). Wysokość tego dodatku to 400 zł miesięcznie;

• dodatek z tytułu urodzenia dziecka, który jest jednorazowym dodatek w wysokości 500 zł za każde urodzone dziecko (obecnie 201 zł, tylko dla rodzin spełniających kryterium dochodowe z ustawy o pomocy społecznej);

• dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Jeżeli ojciec lub matka stracą prawo do zasiłku dla bezrobotnych, mogą otrzymać dodatek do zasiłku rodzinnego w wysokości 400 zł. Będzie on wypłacany maksymalnie przez 3 lata nie dłużej jednak niż do momentu, gdy dziecko skończy 7 lat;

• dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego jest nowym świadczeniem. Wyniesie 50 zł na dziecko do 5 lat oraz 70 zł na dziecko uczące się w wieku 6-24 lata;

• dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego. Również jest nową formą wsparcia rodzin - będzie wypłacany raz w roku, we wrześniu w wysokości 90 zł;

• dodatek z tytułu nauki dziecka poza miejscem zamieszkania wyniesie 80 zł miesięcznie (od września do czerwca). To także nowe świadczenie.

Poza dodatkami do zasiłku rodzinnego wypłacane będzie świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 420 zł, które zastąpi zasiłek stały z pomocy społecznej, przysługujący osobie rezygnującej z pracy, by zająć się wychowaniem niepełnosprawnego dziecka. Świadczenie to nie jest dodatkiem do zasiłku rodzinnego - jest zupełnie odrębnym świadczeniem. Otrzymają go osoby opiekujące się dziećmi do 16. roku życia z orzeczoną niepełnosprawnością lub starszymi niż 16-letnie z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności.

Zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 142 zł miesięcznie przysługiwał będzie niepełnosprawnemu dziecku lub osobie powyżej 16 roku życia posiadającej orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, a także umiarkowanym, jeśli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia. Zasiłek pielęgnacyjny otrzymają także osoby powyżej 75 roku życia - bez względu na stan zdrowia.

Zasiłek macierzyński przysługuje na podstawie odrębnych przepisów i zasady jego przyznawania nie zostały zmienione.

Pamiętaj, że:

• Jeśli jesteś osobą pobierającą zasiłek rodzinny, wychowawczy lub świadczenie z funduszu alimentacyjnego, możesz nadal je otrzymywać do dnia 30 kwietnia 2004 roku, bez konieczności składania dodatkowych wniosków o przedłużenie okresu wypłacania świadczeń,

• Nowy system wprowadza świadczenie w formie dodatku do zasiłku rodzinnego w jednakowej wysokości na każde dziecko wychowywane w rodzinie niepełnej, przyznawane niezależnie (!) od otrzymywanych alimentów, przy spełnieniu kryterium dochodowego właściwego dla zasiłku rodzinnego,

• Likwidacja Funduszu Alimentacyjnego nie oznacza likwidacji obowiązku i procedury dochodzenia przez komorników sądowych zasądzonych alimentów; ich wyegzekwowanie nie będzie wpływało na wysokość świadczenia.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. 2003 r, Nr 228, poz. 2255 ze zmianami).

Zespół
e-prawnik.pl