Czas pracy w ruchu ciągłym

Czym jest praca w ruchu ciągłym?

Jest to sytuacja w której mamy do czynienia ze stosowaniem takiej organizacji czasu pracy, która zapewnia nieprzerwany przebieg procesu pracy przez 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu, także w niedziele i święta. Słowem chodzi tu o pracę, która nie może być wstrzymana.

Kiedy dopuszczalne jest stosowanie organizacji czasu pracy opierającej się na ruchu ciągłym?

Praca w ruchu ciągłym to taki system czasu pracy, który jest stosowany przy pracach, które ze względu na technologię produkcji nie mogą być wstrzymane. System pracy w ruchu ciągłym jest również dozwolony, gdy praca nie może być wstrzymana ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności.

Czy systemem pracy w ruchu ciągłym objęty jest cały zakład pracy?

Ten sposób organizacji czasu pracy nie musi być stosowany w całym zakładzie pracy, może on być wprowadzony w poszczególnych jego oddziałach, wydziałach lub na poszczególnych stanowiskach pracy.

Jakie normy czasu pracy obowiązują w związku z czasem pracy w ruchu ciągłym?

Konieczne są w tym wypadku wydłużone normy czasu pracy i to zarówno tygodniowe, jak i dobowe.

Od 1 stycznia 2004 r. system pracy w ruchu ciągłym dopuszcza przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 tygodni, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin. Należy podkreślić, że wydłużenie czasu pracy do 12 godzin dotyczy jednego dnia w niektórych tygodniach w okresie 4-tygodniowym.

Za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia taki jak za godziny nadliczbowe. Oznacza to, że pracownik pracujący w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym może wykonywać pracę przez więcej niż 8 godzin na dobę, byle nie było to więcej niż 12 godzin i pod warunkiem, że w takim wydłużonym czasie pracować będzie tylko jeden raz w tygodniu oraz w nie każdym tygodniu okresu rozliczeniowego przyjętego w jego zakładzie pracy.

Wymiar czasu pracy

Nowelizacja Kodeksu pracy, która weszła w życie 1 stycznia 2004 r. uregulowała sposób obliczania obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. W stosunku do pracy w ruchu ciągłym wymiar ten oblicza się odmiennie.

Wymiar pracy w ruchu ciągłym oblicza się:

• mnożąc 8 godzin przez liczbę dni kalendarzowych przypadających w okresie rozliczeniowym, z wyłączeniem niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a następnie
• dodając do otrzymanej liczby liczbę godzin odpowiadającą przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy.

Przykładowo w okresie rozliczeniowym od 1 marca 2004 r. do 28 marca 2004 r. (okres rozliczeniowy nie może przekraczać 4 tygodni) będzie to 20 dni* 8 godzin. Do tego dodajemy liczbę godzin odpowiadającą przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy (nie może przekroczyć przeciętnie 43 godzin na tydzień).

Dodatkowo liczba godzin odpowiadająca przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy nie może przekraczać 4 godzin na każdy tydzień okresu rozliczeniowego, w którym następuje przedłużenie czasu pracy.

Odpowiednio stosuje się do systemu pracy w ruchu ciągłym przepis, że każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Jeżeli jednak w tygodniu obejmującym siedem dni od poniedziałku do niedzieli, wystąpią dwa święta w inne dni niż niedziela, obniżenie wymiaru czasu pracy o 8 godzin następuje tylko z tytułu jednego z tych świąt.

Ponadto wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

Pamiętaj, że:

• zatrudnienie w ruchu ciągłym lub przy pracach, które nie mogą być wstrzymane ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności, przekraczające 8 godzin na dobę oraz przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym należy traktować jako pracę godzinach nadliczbowych.
  
• Pracownikom zatrudnionym w ruchu ciągłym oraz przy pracach, które nie mogą być wstrzymane ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności można zlecać pracę w godzinach nadliczbowych ze względu na konieczność prowadzenia akcji ratowniczej lub usuwania awarii albo ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy. W przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy obowiązują stosowne limity tej pracy.
• W systemie czasu pracy w ruchu ciągłym dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy
• W znowelizowanym kodeksie pracy brak jest wyszczególnienia pracy czterobrygadowej.
• Praca zorganizowana w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym jest dozwolona w niedzielę i święta.

Podstawa prawna:

• Kodeks pracy, ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. (tekst jednolity: Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami).