Czy egzekucja jest dopuszczalna bez względu na Twoją sytuację finansową i życiową?

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje – co do zasady – na wniosek wierzyciela, który posiada ważny tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności. W sprawach, które mogą być w postępowaniu nieprocesowym wszczęte z urzędu – a także w sprawach alimentacyjnych – egzekucja może być wszczęta z urzędu na żądanie sądu pierwszej instancji, który sprawę rozpoznawał, skierowane do właściwego sądu lub komornika.

Czy egzekucja może być w jakiś sposób ograniczona?

Tak. Powodem takiego ograniczenia może być sama osoba dłużnika, bądź też stan jego majątku wpływający na sytuację materialną. Ogólnie ograniczenia te określa się mianem podmiotowych i przedmiotowych.

Na czy m polegają ograniczenia podmiotowe egzekucji?

Ograniczenia takie polegają na wyłączeniu spod egzekucji pewnych osób. Dotyczą one osób nie podlegających jurysdykcji krajowej oraz Skarbu Państwa i przedsiębiorców.

Na czym polegają ograniczenia przedmiotowe?

Pomimo, iż co do zasady jest tak, że egzekucję można prowadzić ze wszystkich części majątku dłużnika, to zasada ta doznaje pewnych wyjątków, których celem jest zapewnienie dłużnikom minimum egzystencji. Stosuje się je tylko do egzekucji świadczeń pieniężnych.

I tak – ze względów społecznych i humanitarnych – nie podlegają egzekucji przedmioty niezbędne dla dłużnika i jego rodziny, zapewniające mu możność egzystencji i wykonywanie zawodu, a także przedmioty, których pozbawienie naruszyłoby jego uczucia. Organ egzekucyjny powinien dokonać oceny, czy konkretne przedmioty są niezbędne dla dłużnika i członków jego rodziny. W tym celu może zażądać wyjaśnień od stron oraz informacji od osób trzecich. Za członków rodziny dłużnika należy uważać tylko osoby prowadzące z nim wspólne gospodarstwo domowe.

Jakie przedmioty należące do majątku dłużnika nie podlegają egzekucji?

Kodeks postępowania cywilnego wskazuje wprost, co nie podlega egzekucji, są to:

• przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu,

• zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca,

• jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,

• narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych, 

• u dłużnika pobierającego periodyczną stała płacę, pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy na czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie,

• przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową.

Względy społeczne i humanitarne są także przyczyną, dla której egzekucja skierowana do wynagrodzeń doznaje pewnych ograniczeń.

Na czym polega ograniczenia egzekucji z wynagrodzenia dłużnika?

W celu zapewnienia pracownikowi pewnego minimum egzystencji wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach kodeksu pracy. W przypadku świadczeń alimentacyjnych do wysokości trzech piątych wynagrodzenia, w razie egzekucji innych należności lub potrącenia zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.

Nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne oraz zasiłki i dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.

Pamiętaj, że:

• Egzekucji nie podlegają także sumy i świadczenia w naturze, które zostały wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych, sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele, prawa niezbywalne, wierzytelności przypadające dłużnikowi przed ukończeniem dostawy, roboty lub usługi w określonej wysokości,

• Ograniczenie egzekucji sum przyznanych przez Skarb Państwa na specjalne cele nie dotyczy świadczeń alimentacyjnych, one podlegają egzekucji na zaspokojenie alimentów do wysokości trzech piątych części.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.