Nowe uprawnienia niepełnosprawnych

Z jakich nowych uprawnień np. do świadczeń medycznych mogą teraz skorzystać niektóre osoby niepełnosprawne? Jakie prawa zyskali rodzice niepełnosprawnych dzieci? - Przeczytaj.

Rehabilitacja osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności

Nowe przepisy przewidują korzystne zmiany dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności - dodatkowe pieniądze na leczenie i łatwiejszy dostęp do świadczeń. Od 1 lipca osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności, na mocy ustawy o szczególnych rozwiązaniach będą mogły skorzystać poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w poradniach specjalistycznych (ambulatoryjnej opiece specjalistycznej), w szpitalach, z usług farmaceutycznych realizowanych w aptekach oraz ze świadczeń rehabilitacji leczniczej, zgodnie ze wskazaniami medycznymi.

Od 1 lipca br. osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności mogą więc skorzystać poza kolejnością:

• ze świadczeń medycznych udzielanych w poradniach specjalistycznych (ambulatoryjnej opiece specjalistycznej),
• ze świadczeń medycznych w szpitalach,
• z usług farmaceutycznych realizowanych w aptekach,
• ze świadczeń rehabilitacji leczniczej - te bezlimitowo, zgodnie ze wskazaniami medycznymi.

Świadczenia opieki zdrowotnej  dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności udzielane są poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonych w placówkach medycznych list oczekujących.

To oznacza, że:

• placówka medyczna udziela świadczeń opieki zdrowotnej w dniu zgłoszenia,
• w przypadku, gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, poradnia wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez nią listy oczekujących,
• świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

Ważne: niezbędne jest okazanie dokumentu potwierdzającego przysługujące uprawnienie, tj. orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Nowe przepisy wprowadziły chaos w przychodniach.

Wykaz numerów telefonów, pod którymi uzyskasz informacje o uprawnieniach dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

Na realizację zapisów ustawy wspierającej osoby niepełnosprawne zabezpieczono dodatkowe środki. Narodowy Fundusz zdrowia zwiększył swój plan finansowy o dodatkowe 1 509 918 tys. zł.  Pieniądze, które pochodzą ze zwiększonego wpływu składki oraz rezerwy ogólnej zostaną przeznaczone m.in. na realizację zapisów ustawy, tj. wyroby medyczne dla osób niepełnosprawnych, bezlimitową rehabilitację osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności poprzez zwiększanie wartości już obowiązujących umów lub zawieranie nowych kontraktów.
Np. na bezlimitową rehabilitację osób niepełnosprawnych przeznaczono 225 milionów zł. (to środki pochodzące z rezerwy ogólnej Funduszu). Z kolei na zaopatrzenie w wyroby medyczne przeznaczono kwotę 138,5 mln zł, która umożliwi realizację prawa do wyrobów medycznych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy o refundacji do wysokości limitu finansowania, według wskazań medycznych, bez uwzględnienia okresów użytkowania (o ilości miesięcznego zaopatrzenia w te wyroby decyduje każdorazowo osoba uprawniona do wystawienia zlecenia na te wyroby).

Pieniądze trafiły już do oddziałów wojewódzkich NFZ. 

Zob. też: Szczególne uprawnienia dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności

Źródło: Biuro Komunikacji Społecznej NFZ

Elastyczna praca dla rodziców niepełnosprawnych dzieci

Wydłużenie z 14 do 30 dni prawa do zasiłku opiekuńczego oraz umożliwienie korzystania z elastycznych form zatrudnienia, w tym z ruchomych godzin pracy i telepracy – takie udogodnienia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych zaczęły obowiązywać w czerwcu dzięki wejściu w życie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizacja dotychczasowych przepisów pozwala na realizację drugiego etapu kompleksowego wsparcia dla rodzin wychowujących niepełnosprawne dzieci w ramach programu „Za życiem”.

Dłuższy zasiłek opiekuńczy

W myśl nowych przepisów ubezpieczeni chorobowo mogą skorzystać z dłuższego zasiłku opiekuńczego w przypadku  choroby dziecka niepełnosprawnego do 18 roku życia lub jego opiekuna, a także w przypadku porodu tego ostatniego. Rozwiązanie ma ułatwić rodzicom łączenie opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym z wykonywaniem aktywności zawodowej. W praktyce chodzi tu o wydłużenie prawa do zasiłku opiekuńczego o 16 dni w przypadku chorych dzieci niepełnosprawnych między 14 a 18 rokiem życia. 

Z dłuższego okresu pobierania zasiłku opiekuńczego mogą korzystać osoby  ubezpieczone chorobowo, które łączą pracę zawodową z opieką nad chorym dzieckiem z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności ze wskazaniem o konieczności stałej lub długotrwałej opieki bądź pomocy ze strony innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz o potrzebie stałego udziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji – do ukończenia 18 lat.

Uprawnieni do wydłużonego okresu zasiłku opiekuńczego są również rodzice takich dzieci w razie porodu lub choroby małżonka bądź rodzica stale sprawującego opiekę nad dzieckiem, jeśli te okoliczności mu ją uniemożliwiają, a także w przypadku pobytu małżonka lub rodzica stale opiekującego się dzieckiem w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym.

Udogodnienia dla rodziców niepełnosprawnych dzieci

Na tym jednak nie koniec. Rodzicom niepełnosprawnych dzieci umożliwiono korzystanie z elastycznych form zatrudnienia, w tym z ruchomych godzin pracy i telepracy (praca w domu) na wniosek wiążący pracodawcę. Zgodnie z nowymi przepisami, pracodawca co do zasady nie może odmówić takich form zatrudnienia.

Dla kogo telepraca?

Obecnie możliwość świadczenia pracy w formie telepracy w drodze wniosku niewiążącego pracodawcę nie jest uzależniona od zawarcia przez niego porozumienia z organizacjami związkowymi, dotyczącego warunków stosowania telepracy, jak również od określenia tych zasad w regulaminie pracy i dotyczy każdego pracownika.

Wyjątek od reguły

Z możliwości wykonywania pracy w formie telepracy na wniosek wiążący pracodawcę mogą natomiast skorzystać rodzice:

• posiadający zaświadczenie lekarskie, potwierdzające występowanie u dziecka ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia albo nieuleczalnej choroby zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie jego rozwoju bądź w trakcie porodu,
• dziecka mającego orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym jej stopniu,
• dziecka posiadającego opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju lub orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.

Pracodawca może odmówić uwzględnienia wniosku o wykonywanie pracy w formie telepracy tylko wtedy, gdy jego uwzględnienie nie będzie możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. W takim przypadku pracodawca jest zobowiązany do poinformowania pracownika o przyczynie odmowy. Może to zrobić na piśmie lub w formie elektronicznej.

Elastyczny czas pracy

Wyżej wymieniona  grupa rodziców może także skorzystać na wniosek wiążący pracodawcę z elastycznych form organizacji czasu pracy. W praktyce chodzi tu o system przerywanego czasu pracy, ruchomy czas pracy  i indywidualny rozkład czasu pracy. Także w tym przypadku pracodawca może odmówić uwzględnienia wniosku, jeżeli jego uwzględnienia jest niemożliwe ze względu na organizację pracy bądź rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynach odmowy pracodawca informuje pracownika na piśmie lub w formie elektronicznej.

Uprawnienia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych nie są ograniczone wiekiem dziecka

Z telepracy i elastycznych form organizacji czasu pracy mogą korzystać także rodzice opiekujący się dorosłymi  dziećmi niepełnosprawnymi, tj. po ukończeniu przez nie 18 roku życia.

Zob. też: Wsparcie dla rodzin „Za życiem”

Refundacja składek i dofinansowanie do wynagrodzeń w świetle nowelizacji ustawy o rehabilitacji obowiązującej od 6 czerwca 2018 r. 

W dniu 6 czerwca 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 25a ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji, Fundusz refunduje osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, pod warunkiem opłacenia tych składek w całości najpóźniej w dniu złożenia wniosku. W myśl art. 16 ww. ustawy zmieniającej warunek opłacenia składek w brzmieniu nadanym tą ustawą stosuje się od dnia 1 lipca 2016 r.

Ponadto w przypadku rozstrzygnięć wydawanych przez Prezesa Zarządu PFRON zastąpiono dotychczasowy środek zaskarżenia, tj. odwołanie do ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, innym środkiem przewidzianym w przepisach k.p.a., tj. wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zmiana ta jest korzystna z punktu widzenia adresata prawa, gdyż skróci czas prowadzonych postępowań administracyjnych. Należy jednocześnie wskazać, że zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, jeżeli stronie przysługuje prawo do zwrócenia się do organu, który wydał decyzję z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, strona może wnieść skargę na tę decyzję bez skorzystania z tego prawa. Oznacza to, że strona postępowania w przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez Prezesa Zarządu PFRON będzie miała możliwość złożenia skargi na tę decyzję bezpośrednio do wojewódzkiego sądu administracyjnego, co znacznie skróci proces postępowania administracyjnego.

Zajęcia klubowe w WTZ

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych uruchomił nowy program „Zajęcia klubowe w WTZ”. 

Rada Ministrów rozporządzeniem z 26 czerwca przewidziała zaś zwiększone dofinansowanie WTZ.

Jaki jest cel programu?

Celem nowego programu jest wsparcie osób niepełnosprawnych w utrzymaniu samodzielności i niezależności w życiu społecznym i zawodowym poprzez prowadzenie przez Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) zajęć klubowych jako zorganizowanej formy rehabilitacji.

Do kogo jest kierowany nowy program?

Chodzi o:

• osoby niepełnosprawne, posiadające ważne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (lub orzeczenie równoważne), które były uczestnikami WTZ i opuściły go w związku z podjęciem zatrudnienia,
• osoby niepełnosprawne, posiadające ważne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (lub orzeczenie równoważne), znajdujące się na prowadzonej przez podmiot prowadzący WTZ liście osób (o której mowa w art. 10f ust. 2a ustawy o rehabilitacji), których zgłoszenie do uczestnictwa w warsztacie zostało zatwierdzone i które nie rozpoczęły terapii w WTZ.

Jednocześnie, w odniesieniu do art. 11 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw należy zauważyć, że z zajęć klubowych w ramach programu „Zajęcia klubowe w WTZ” mogą korzystać osoby, których dotyczy wspomniany przepis, jeżeli rozpoczęły one udział w zajęciach klubowych nie później niż w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ww. ustawy (dotyczy to osób niepełnosprawnych, które były uczestnikami WTZ i opuściły go w związku z podjęciem zatrudnienia).

Kto jest adresatem programu?

Są to podmioty prowadzące WTZ, zainteresowani prowadzeniem zajęć klubowych, mogą ubiegać się o ich dofinansowanie w ramach realizacji niniejszego programu.

Pomoc finansowa w ramach programu udzielana będzie ze środków PFRON przez samorządy powiatowe, które przystąpią do realizacji programu.

Od kiedy i gdzie można składać wystąpienia o przyznanie środków finansowych?

W związku z uruchomieniem programu „Zajęcia klubowe w WTZ” w 2018 roku wystąpienia samorządów powiatowych o przyznanie środków finansowych na realizację programu przyjmowane będą od dnia 1 lipca do dnia 31 sierpnia 2018 roku, w Oddziałach PFRON właściwych terytorialnie dla siedziby władz samorządu powiatowego.

Dokumenty związane z realizacją programu zostały udostępnione na stronie internetowej Funduszu. Zob.:

• Treść programu
• Komunikaty dotyczące programu

PFRON uruchomił program „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu”

W dniu 12 czerwca 2018 r. Rada Nadzorcza Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych uchwałą nr 6/2018 zatwierdziła program „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu”.

Program „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu” stanowi narzędzie do udzielania pomocy w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej.

Zgodnie z postanowieniami nowego programu przez sytuację kryzysową należy rozumieć sytuację spowodowaną wystąpieniem żywiołu, rozumianego z kolei jako powódź i inne ekstremalne zdarzenia atmosferyczne oraz katastrofy naturalne w postaci m.in.: silnych wiatrów, huraganów, intensywnych opadów atmosferycznych lub wyładowań atmosferycznych, osuwisk terenu, które wystąpiły nagle, niespodziewanie i gwałtownie powodując zagrożenie dla ludności i straty w mieniu w znacznym rozmiarze.

Decyzję o uruchomieniu realizacji programu „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu” w związku z zaistnieniem danej sytuacji kryzysowej będzie podejmować Zarząd PFRON, pod warunkiem uruchomienia pomocy dla osób poszkodowanych w wyniku żywiołu przez organy administracji rządowej lub samorządowej.

W przypadku podjęcia decyzji o uruchomieniu realizacji programu Zarząd PFRON będzie zatwierdzał dokument wyznaczający kierunki działań programu oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu. Dokument, ten będzie określać w szczególności:

1. moduły i formy pomocy, które będą realizowane,
2. wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację programu,
3. maksymalną kwotę pomocy w ramach poszczególnych form wsparcia,
4. kryteria uczestnictwa osób niepełnosprawnych w programie,
5. terminy składania wniosków,
6. terminy złożenia zapotrzebowania na środki na realizację programu przez realizatorów programu,
7. dodatkowe wymagania w zakresie weryfikacji wniosków,
8. preferencje przysługujące Wnioskodawcom w trakcie rozpatrywania wniosków,
9. ramowy wzór umowy w sprawie realizacji programu zawieranej pomiędzy PFRON a realizatorem programu, o której mowa w rozdziale IX ust. 2 programu oraz ramowe wzory formularzy wniosków o przyznanie pomocy, o których mowa w rozdziale X programu.

Zachęcamy do zapoznania się z treścią programu.

źródło: www.mpips.gov.pl i PFRON

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 9 maja 2018 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności (Dz.U. 2018 poz. 932);
• ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1076).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl