Jak należy sporządzać pisma procesowe w sprawach karnych?

Jeżeli ustawa  nie stanowi inaczej, strony mogą składać wnioski i inne oświadczenia na piśmie albo ustnie do protokołu. Znaczenie czynności procesowej ocenia się zaś według treści złożonego oświadczenia. Pismo procesowe zatem jako pismo wnoszone do sądu i zawierające wnioski i oświadczenia stron lub innych uczestników postępowania powinno spełniać określone warunki.

Jak powinno wyglądać pismo procesowe w sprawie karnej?

Pismo procesowe w postępowaniu karnym powinno zawierać:

• oznaczenie organu do którego jest skierowane oraz sprawy, której dotyczy,

• oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo,

• treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem,

• datę i podpis wnoszącego pismo.

Za osobę, która nie może się podpisać, pismo powinna podpisać osoba przez nią upoważniona, ze wskazaniem przyczyny złożenia swego podpisu.

Niewłaściwe oznaczenie czynności procesowej, a zwłaszcza środka zaskarżenia, nie pozbawia czynności znaczenia prawnego. Jeżeli zatem strona przez pomyłkę swoją apelację zatytułuje "Zażalenie" (albo odwrotnie), to nie będzie to przeszkodą do rozpoznania tego środka odwoławczego.

Jest to przepis ogólny, dotyczący wszystkich pism procesowych. Przepisy szczególne, dotyczące konkretnych pism, często zawierają w stosunku do nich dodatkowe wymogi.

Pisma procesowe (w tym odwołania) podpisane przez stronę powinny swą treścią uzasadniać autorstwo strony lub jej przedstawiciela, a nie dowolnej innej osoby czy osób. Jeśli treść takich pism świadczy jednoznacznie o sporządzeniu przez inną osobę i wyraża poglądy tej osoby, a nie strony, pisma takie nie podlegają rozpoznaniu jako pochodzące od osoby nieuprawnionej, choćby również strona je podpisała (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 lutego 2003 r., sygn. II AKz[1] 2/2003).

Co, jeżeli pismo nie spełnia warunków formalnych?

Jeżeli pismo nie odpowiada wymaganiom formalnym, a brak jest tego rodzaju, że pismo nie może otrzymać biegu, albo brak polega na niezłożeniu należytych opłat lub upoważnienia do podjęcia czynności procesowej, wzywa się osobę od której pismo pochodzi do usunięcia braków w terminie 7 dni. 

Wniesienie pisma procesowego nie odpowiadającego wymaganiom formalnym wymienionym w art. 119 k.p.k. lub przewidzianym w przepisach szczególnych nie prowadzi więc od razu do jego nieskuteczności. Przepis ten przewiduje bowiem możliwość usunięcia braku (tak: postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 8 października 2002 r., sygn. IV KKN 317/98).

W razie uzupełnienia braków w terminie, pismo wywołuje skutki od dnia jego wniesienia. W razie nieuzupełnienia braku w terminie, pismo uznaje się za bezskuteczne (tj. nie wywołujące zamierzonych skutków), o czym należy pouczyć przy doręczeniu wezwania.

Przykład:

• Wyrok" sądu I instancji został wydany 1 października. Oskarżony chce się od niego odwołać (złożyć apelację). W tym celu musi najpierw złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Wniosek taki można złożyć w terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku. Oskarżony złożył wniosek 7 października, ale zapomniał się podpisać. Został wezwany do uzupełnienia braków, co też uczynił w dniu 10 października. Mimo iż braki zostały uzupełnione po upływie terminu, to zgodnie z powyższą regułą wniosek o uzasadnienie będzie traktowany tak, jakby był skutecznie złożony 7 października - będzie zatem skuteczny.

Terminem ten jest terminem prekluzyjnym, nie podlega więc przywróceniu. Po upływie terminu można skutecznie dokonać tej samej czynności jedynie w przypadku, gdy nie upłynął jeszcze termin do jej dokonania.

Przykład:

• Jak wyżej, ale oskarżony nie uzupełnił braku podpisu w terminie 7 dni. Wniosek złożył ponownie, ale 20 października. Ponieważ wniosek został złożony po terminie, prezes sądu odmówi jego przyjęcia.

Pismo w sprawie należącej do właściwości sądu karnego, prokuratora, Policji lub innego organu dochodzenia, skierowane do niewłaściwego organu, zostanie przekazane właściwemu organowi.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 1997 r., Nr 89, poz. 555, ze zm.)

Zespół
e-prawnik.pl