Stan faktyczny
Prowadziłem „po kieliszku”, można rzecz po pijanemu. Zostałem ukarany orzeczeniem wobec mnie środka karnego – zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Czy można w jakiś sposób skrócić czas na jaki zostało to orzeczone? Jest to moje pierwsze i jedyne przewinienie, nigdy wcześniej nie miałem kontaktu z wymiarem sprawiedliwości w sprawach karnych.
Opinia prawna
Środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów przewiduje zarówno Kodeks karny, jak i Kodeks wykroczeń. Ponieważ nie doprecyzował Pan w jakim trybie został orzeczony środek karny, rozpatrzone zostaną obie możliwości.
Kodeks karny stanowi, że zakaz prowadzenia pojazdów orzeka się w latach, od roku do lat 10.
„Art. 42. § 1. Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.
§ 2. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych albo pojazdów mechanicznych określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w Art. 173, 174 lub 177.”
Zgodnie z treścią art. 84 kk, sąd może po upływie połowy okresu, na który orzeczono środek karny, uznać go za wykonany, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego, a środek karny był w stosunku do niego wykonywany przynajmniej przez rok. Niestety, możliwość ta została wyłączona w przypadku, gdy zakaz prowadzenia pojazdów orzeczono w stosunku do osoby będącej w stanie nietrzeźwości. A zatem, skoro prowadził Pan samochód pod wpływem alkoholu, ta możliwość skrócenia obowiązywania zakazu nie może tu znaleźć zastosowania.
Kolejnym możliwym sposobem skrócenia zakazu prowadzenia pojazdu, jest wniesienie środka odwoławczego od wyroku orzekającego ten środek karny.
Termin do wniesienia apelacji wynosi 14 dni i biegnie od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżane orzeczenie. Zgodnie z art. 438 Kodeksu postępowania karnego, jako podstawę apelacji można podnieść zarzut „rażącej niewspółmierności orzeczonej kary”. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2002 r. (sygn. akt I KZP 12/2002), podstawę wniesienia środka odwoławczego stanowi również analogicznie rażąca niewspółmierność orzeczonego środka karnego.Należy jednak pamiętać o krótkim, bo 14 dniowym terminie do odwołania się od wyroku.
Zgodnie z art. 29 Kodeksu wykroczeń, zakaz prowadzenia pojazdów wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Na poczet zakazu prowadzenia pojazdów zalicza się okres zatrzymania prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu.
Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia również przewiduje możliwość wniesienia apelacji od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji. W tym przypadku apelację wnosi się na piśmie w terminie 7 dni od daty otrzymania wyroku z uzasadnieniem. W postępowaniu w sprawach o wykroczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 438 Kpk, więc powyższe rozważania o podstawach wniesienia apelacji są aktualne także w tym postępowaniu.
Reasumując, w przypadku orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów wobec osoby prowadzącej samochód w stanie nietrzeźwości, jedyną możliwością skrócenia obowiązywania tego zakazu jest wniesienie apelacji od wyroku. Przepisy nie przewidują bowiem żadnej możliwości skrócenia stosowania tego środka karnego w takim przypadku.