Jakie darowizny można odliczyć od dochodu do opodatkowania w PIT?

21.3.2017

Jakie darowizny na działalność pożytku publicznego można odliczyć?

Odliczeniu od podstawy opodatkowania (dochodu) podlegają darowizny na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Liechtenstein, Norwegia), prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele.

Zgodnie z powyższymi przepisami art. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjami pozarządowymi są:

1) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,

2) niedziałające w celu osiągnięcia zysku

- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem art. 3 ust. 4 (tzn. oprócz partii politycznych, związków zawodowych i organizacji pracodawców, samorządów zawodowych oraz fundacji utworzonych przez partie polityczne).

Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez:

1) osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;

2) stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;

3) spółdzielnie socjalne;

4) spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, stanowi, że sfera zadań publicznych obejmuje zadania w zakresie:

pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zwiększania świadomości prawnej społeczeństwa;
działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
działalności charytatywnej;
podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
działalności na rzecz integracji cudzoziemców;
ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej;
działalności na rzecz osób niepełnosprawnych;
promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym;
działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania;
działalności na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży;
kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
wspierania i upowszechniania kultury fizycznej;
ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
turystyki i krajoznawstwa;
porządku i bezpieczeństwa publicznego;
obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
udzielania nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego;
ratownictwa i ochrony ludności;
pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
promocji i organizacji wolontariatu;
pomocy Polonii i Polakom za granicą;
działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych;
działalności na rzecz weteranów i weteranów poszkodowanych w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa;
promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą;
działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka;
przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym;
rewitalizacji;
działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ww. ustawy, w zakresie określonym w ww. punktach.

Ponadto Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, zadania w zakresie innym niż wymienione wyżej jako należące do sfery zadań publicznych.

Tylko zatem darowizny na rzecz wskazanych podmiotów i na wymienione wyżej cele mogą zostać odliczone od podastawy opodatkowania PIT. Nie podlegają natomiast odliczeniu od dochodu darowizny przekazane przez osoby fizyczne na rzecz np. rad rodziców w szkołach i przedszkolach (publicznych i niepublicznych) na realizowane przez te organy cele oświatowe.

Na cele pożytku publicznego można odliczyć kwotę faktycznie dokonanej darowizny, ale nie więcej niż kwotę stanowiącą 6% dochodu darczyńcy. Ten limit jest wspólny (łączny) z odliczeniami z tytułu darowizn na cele kultu religijnego oraz honorowego krwiodawstwa.

Jeśli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, to za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług, w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny.

Odliczeniu od dochodu nie podlegają darowizny:

na rzecz osób fizycznych,
na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami,
zwrócone w jakiejkolwiek formie,
zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W przypadku darowizny na rzecz organizacji określonej w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Liechtenstein, Norwegia), prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, prawo do odliczenia przysługuje pod warunkiem:

udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iż na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizującą cele określone w art. 4 tej ustawy i prowadzącą działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych oraz
istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę.

W razie zwrotu dokonanej darowizny, obdarowany jest obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu.

Wysokość dokonanej darowizny trzeba udokumentować:

dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku inny niż rachunek płatniczy – w przypadku darowizny pieniężnej;
dowodem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu – w przypadku darowizny niepieniężnej.

Realizacja odliczenia w trakcie roku podatkowego następuje przy obliczaniu zaliczek na podatek przez podatników uzyskujących podlegające opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej dochody:

z działalności gospodarczej,
z najmu, dzierżawy.

W zeznaniu rocznym (PIT-36 lub PIT-37) należy wykazać kwotę (wartość) przekazanej darowizny, kwotę (wartość) odliczonej darowizny oraz dane obdarowanego poprzez podanie m.in. jego nazwy i adresu.

Jakie darowizny na cele krwiodawstwa można odliczyć?

Odliczeniu od dochodów do opodatkowania podlegają darowizny przekazane na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi zgodnie z ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz.U. z 2014 r. poz. 332, z późn.zm.).

Ulga przysługuje w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty określonej przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy i litrów oddanej krwi lub równoważnej ilości jej składników przeliczonej zgodnie z art. 8 tej ustawy (do końca 2016 r. - w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy).

Odlicza się kwotę faktycznie dokonanej darowizny, ale nie więcej niż kwotę stanowiącą 6% dochodu darczyńcy. Ten limit jest wspólny z odliczeniami z tytułu darowizn na cele kultu religijnego oraz na działalność pożytku publicznego. Oznacza to, że na wszystkie te cele łącznie odliczenie nie może przekroczyć 6% dochodu.

Odliczeniu od dochodu nie podlegają darowizny zaliczone do kosztów uzyskania przychodów albo odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Wysokość dokonanej darowizny należy udokumentować zaświadczeniem jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę.

Odliczeń dokonuje się:

w trakcie roku podatkowego przy obliczaniu zaliczek na podatek przez podatników osiągających podlegające opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej dochody

a) z działalności gospodarczej

b) z najmu, dzierżawy;

po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu podatkowym PIT‑36, PIT‑37.

Podatnik odliczający darowizny jest obowiązany w zeznaniu podatkowym wykazać kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację właściwej jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi, w szczególności jej nazwę i adres.

Darowizny na cele kultu religijnego

Odliczeniu od podstawy opodatkowania (dochodu) podlegają darowizny przekazane na cele kultu religijnego.

Odlicza się kwotę faktycznie dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwotę stanowiącą 6% dochodu darczyńcy.
Limit jest wspólny (łączny) z odliczeniami z tytułu darowizn na cele określone w ustawie o działalności pożytku publicznego oraz z tytułu honorowego krwiodawstwa. A więc, z tytułu darowizn na cele publiczne dla organizacji pożytku publicznego na cele pożytku publicznego darowizn na cele kultu religijnego i darowizn krwi na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi w sumie można odliczyć do 6% dochodu podatnika.

Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług, w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny.

Odliczeniu od dochodu nie podlegają darowizny:

na rzecz osób fizycznych,
na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami,
zwrócone w jakiejkolwiek formie,
zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W przypadku zwrotu dokonanej darowizny, obdarowany jest obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu.

Wysokość dokonanej darowizny należy udokumentować:

dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku inny niż rachunek płatniczy – w przypadku darowizny pieniężnej;
dowodem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu – w przypadku darowizny niepieniężnej.

Realizacja odliczenia w trakcie roku podatkowego następuje przy obliczaniu zaliczek na podatek przez podatników uzyskujących podlegające opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej dochody:

z działalności gospodarczej,
z najmu, dzierżawy.

Darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych

Odliczeniu od podstawy opodatkowania (dochodu) podlegają darowizny wynikające z odrębnych ustaw.

Są to darowizny dokonane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, które mogą być odliczane w pełnej wysokości, nawet do 100% osiągniętego dochodu. Odlicza się wartość faktycznie dokonanej darowizny.

Prawo odliczania darowizn na cele charytatywno-opiekuńcze wynika z następujących ustaw o stosunku państwa do kościoła:

z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r. poz. 1169 z późn. zm.) – art. 55 ust. 7;
z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1726) – art. 40 ust. 7;
z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1889) – art. 28 ust. 5;
z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 169) – art. 33 ust. 5;
z dnia 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 43) - art. 34 ust. 2;
z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1712) - art. 29 ust. 5;
z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 13) – art. 29 ust. 5;
z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej (teskt jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 14) – art. 26 ust. 5;
z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1599) – art. 27 ust. 5;
z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 44) – art. 24 ust. 5;
z dnia 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 483) – art. 19 ust. 2.

W przepisach ww. „ustaw kościelnych" odliczenie uwarunkowane zostało 2 przesłankami, tj. pokwitowaniem odbioru darowizny wystawionym przez obdarowanego (takim dokumentem musi dysponować darczyńca w chwili dokonania odliczenia od dochodu) oraz sprawozdaniem o przeznaczeniu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, które obdarowany musi przekazać darczyńcy w okresie dwóch lat od otrzymania darowizny.

Niezależnie od powyższego, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na odliczenie tylko tych darowizn, których wysokość jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku inny niż rachunek płatniczy, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę, wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu. Darowizny „kościelne” także zatem muszą być udokumentowane wpłatą na konto obdarowanego.

Jeżeli więc np. przelew „na budowę kościoła” będzie darowizną na cele kultu religijnego, to stosuje się ograniczenie do 6% dochodu, przelew „na utrzymanie kościelnego ośrodka pomocy bezdomnym” będzie zaś darowizną na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła i wtedy powyższego limitu nie stosuje się.

Realizacja odliczenia w trakcie roku podatkowego następuje przy obliczaniu zaliczek na podatek przez podatników uzyskujących podlegające opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej dochody:

z działalności gospodarczej,
z najmu, dzierżawy.

W przypadku zwrotu dokonanej darowizny, obdarowany jest obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu.

Pamiętaj, że:

od dochodu do opodatkowania można odliczyć kwotę faktycznie dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwotę stanowiącą 6% dochodu darczyńcy - to imit łączny dla odliczeń z tytułu darowizn na działalność pożytku publicznego i na cele kultu religijnego oraz honorowego krwiodawstwa;
powyższy limit nie dotyczy odliczenia od podstawy opodatkowania (od dochodu) darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych. Darowizny dokonane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą mogą być odliczane w pełnej wysokości faktycznie dokonanej darowizny, nawet do 100% osiągniętego dochodu - zgodnie z przepisami ustaw kościelnych;
dla celów odliczenia od dochodu w PIT wysokość wydatków (w tym darowizn), ustala się na podstawie:
- dowodu wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy - w przypadku darowizny pieniężnej;
- dowodu, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu - w przypadku darowizny innej niż pieniężna lub innej niż na cele krwiodawstwa;
- zaświadczenia jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę;
- dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty - w przypadkach innych niż wymienione wyżej.
ponieważ wszelkie ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, należy je interpretować ściśle oraz spełnić wszystkie warunki do zastosowania danej preferencji; w przypadku odliczenia darowizn są one określone w art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032, ze zm.; PIT) - art. 26 ust. 1 pkt 9 i ust. 6b, 6c, 6d, 7;
ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1817, z późn. zm.) - art. 3 i art. 4;
ww. tzw. ustawy kościelne.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Jakie darowizny na działalność pożytku publicznego można odliczyć?

Jakie darowizny na cele krwiodawstwa można odliczyć?

Darowizny na cele kultu religijnego

Darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych

Komentarze