Jakie przedmioty i jakie sumy są wyłączone spod egzekucji?

3.2.2005

Jakich przedmiotów nie może zająć komornik?

Kodeks postępowania cywilnego stanowi, że nie podlegają egzekucji:

1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu,

2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca,

3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,

4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia; (przykład: samochód osobowy, stanowiący własność dłużnika i wykorzystywany przez niego do osobistej pracy zarobkowej w charakterze taksówkarza, może być - stosownie do konkretnych okoliczności - uznany za przedmiot nie podlegający egzekucji), od 5 lutego 2005 r. przepis ten obowiązuje w wersji z uzupełnieniem o wyłączenie z tej kategorii pojazdów mechanicznych,

5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy na czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie,

6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową.

Jakie środki nie podlegają egzekucji?

Nie podlegają egzekucji sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych a także sumy przyznane przez Skarb Państwa lub jednostki gospodarki uspołecznionej na specjalne cele np.

stypendia, wsparcia itp. Przy czym zasiłki przyznawane podlegają egzekucji w zakresie określonym w przepisach kodeksu pracy. Dotyczy to zarówno sum i świadczeń w naturze już wypłaconych lub wydanych. Egzekucja z tych przedmiotów jest dopuszczalna tylko, gdy wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego.

Od 5 lutego 2005 r. sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia) nadal nie podlegają egzekucji. Do przepisu tego zostało jednak dodane zastrzeżenie - chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego, co oznacza, że w takim wypadku wyłączenie spod egzekucji nie obowiązuje.

Poza tym nie podlegają egzekucji prawa niezbywalne, chyba że możność ich zbycia wyłączono umową, a przedmiot świadczenia nadaje się do egzekucji albo wykonanie prawa może być powierzone komu innemu. Wierzytelności przypadające dłużnikowi od państwowych jednostek organizacyjnych z tytułu dostaw, robót lub usług przed ukończeniem dostawy, roboty lub usługi w wysokości nie przekraczającej 75 % każdorazowej wypłaty, chyba że chodzi o wierzytelność pracowników dłużnika z tytułu pracy wykonywanej przy tychże dostawach, robotach lub usługach. Dopuszczalne jest jednak zajęcie kwoty, która dłużnikowi przypadnie po wykonaniu dostawy, roboty lub usługi.

Egzekucji nie podlegają także świadczenia z ubezpieczeń osobowych oraz odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych, w trzech czwartych częściach tych świadczeń i odszkodowań. Ograniczenia, nie dotyczą egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych oraz składki należnej zakładowi ubezpieczeń z tytułu ubezpieczeń osobowych i majątkowych.

Należności wypłacone w związku ze śmiercią tytułem zapomogi lub jednorazowego zaopatrzenia pod jakąkolwiek nazwą albo z tytułu ubezpieczenia na pokrycie kosztów pogrzebu podlegają egzekucji tylko na zaspokojenie tych kosztów.

Nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.

Jakim ograniczeniom podlega wynagrodzenie za pracę?

Wynagrodzenie ze stosunku pracy, w tym odprawa emerytalna i nagroda jubileuszowa, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, uposażenia posłów i senatorów, należności członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i ich domowników z tytułu pracy w spółdzielni, wynagrodzeń członków spółdzielni pracy oraz wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach kodeksu pracy. Uregulowania tego nie stosuje się do wierzytelności członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych z tytułu udziału w dochodach spółdzielni przypadających im od wniesionych do spółdzielni wkładów (jest to bowiem forma „dywidendy”).

Z wynagrodzenia za pracę po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych podlegają egzekucji tylko:

sumy egzekwowane na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do wysokości trzech piątych wynagrodzenia,
sumy egzekwowane na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne oraz zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi do wysokości połowy wynagrodzenia,
kary pieniężne do wysokości 1/10 wynagrodzenia.

Należności inne mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie.

Do jakiej wysokości jest chronione wynagrodzenie za pracę?

Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty wolne ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Jak egzekucji podlegają emerytury i renty?

Świadczenia te podlegają egzekucji w zakresie określonym w tych przepisach. Do egzekucji z rent przysługujących z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i z rent zasądzonych przez sąd lub ustalonych umową za utratę zdolności do pracy albo za śmierć żywiciela lub wypłacanych z dobrowolnego ubezpieczenia rentowego oraz do egzekucji ze świadczeń pieniężnych przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa stosuje się przepisy o egzekucji ze świadczeń przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z FUS.

W jakiej części są wolne od egzekucji twoja renta i emerytura?

Emerytury i renty są wolne od egzekucji i potrąceń, w części odpowiadającej:

50% kwoty najniższej emerytury lub renty - zależnie od rodzaju pobieranego przez emeryta (rencistę) świadczenia - przy potrącaniu:

a) sum egzekwowanych na zaspokojenie należności alimentacyjnych, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,

b) należności alimentacyjnych potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego,

c) sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

60% kwoty najniższej emerytury lub renty - przy potrącaniu należności a) świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej, b) kwoty nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu:

I) zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy,

II) ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie,

III) zaopatrzenia określonego w odrębnych przepisach,

c) kwoty nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych oraz świadczen rodzinnych w razie braku możliwości potrącenia z wypłacanych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych oraz świadczeń rodzinnych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie, d) kwoty nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, e) zasiłki wypłacane z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie oraz zasiłek stały lub zasiłek okresowy wypłacone na podstawie przepisów o pomocy społecznej za okres, za który przyznano emeryturę lub rentę; f) zasiłki i świadczenia wypłacone na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu za okres, za który przyznano bezrobotnemu emeryturę lub rentę,

20% najniższej emerytury lub renty - przy potrącaniu należności, z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych - na wniosek dyrektorów tych placówek.

Kwoty emerytur i rent przyznanych z uwzględnieniem okresów ubezpieczenia za granicą, wolne od potrąceń i egzekucji, ustala się proporcjonalnie do wypłacanego świadczenia wraz ze wszystkimi wzrostami, zwiększeniami, dodatkami oraz innymi świadczeniami wypłacanymi wraz z emeryturą lub rentą na podstawie odrębnych przepisów, z wyłączeniem zasiłku rodzinnego, dodatku dla sierot zupełnych i dodatku (zasiłku) pielęgnacyjnego.

Czy komornik może zająć mój cały rachunek bankowy?

Środki pieniężne na rachunkach oszczędnościowych jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych umów, wolne są od zajęcia na podstawie sądowego tytułu wykonawczego do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego. Jeżeli rachunek bankowy jest prowadzony na rzecz kilku osób tzw. wspólny wtedy każdej z nich przysługuje kwota wolna.

Pamiętaj, że:

nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne oraz zasiłki i dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych,
jeżeli dłużnik otrzymuje dochody z kilku źródeł, podstawę obliczenia stanowi suma wszystkich dochodów,
do czasu przyjęcia spadku egzekucja na zaspokojenie długu spadkodawcy dopuszczalna jest tylko ze spadku. Przed przyjęciem spadku nie może być z niego prowadzona egzekucja na zaspokojenie osobistego długu spadkobiercy,
nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości,
wynagrodzenie za pracę nie traci charakteru świadczenia ze stosunku pracy przez fakt, że w chwili wystąpienia z roszczeniem o jego wypłatę lub dokonania jego wypłaty, strony nie pozostają już w stosunku pracy,
z wynagrodzenia za pracę odlicza się, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.

Podstawa prawna :

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami),
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami),
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. 2002 r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami),
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 r., Nr 162, poz. 1118 ze zmianami).

Zespół
e-prawnik.pl