Z jakimi karami muszą się liczyć osoby fizyczne naruszające reguły konkurencji?

Kary nakładane na osoby fizyczne za naruszenie reguł konkurencji

Za zawarcie przez przedsiębiorcę porozumienia ograniczającego konkurencję mogą ponosić odpowiedzialność osoby zarządzające danym przedsiębiorstwem, o ile przez swoje działanie lub zaniechanie dopuściły do naruszenia zakazu porozumień ograniczających konkurencję.

UOKiK może za takie zachowanie nałożyć na osobę fizyczną karę pieniężną w wysokości do 2 000 000 zł (kara może być nałożona zarówno na obecnych, jak i byłych pracowników).

Postępowanie przeciwko osobom zarządzającym jest prowadzone w ramach postępowania antymonopolowego przeciwko przedsiębiorcy. Wydawana jest jedna decyzja kończąca postępowanie w sprawie, w której – w razie stwierdzenia naruszenia zakazu porozumień ograniczających konkurencję – oddzielnie ustalana jest wysokość kary pieniężnej dla przedsiębiorcy i osoby fizycznej.

Osoba zarządzająca może ubiegać się o zwolnienie z kary pieniężnej lub redukcję jej wymiaru poprzez udział w programie łagodzenia karleniency. Osoba fizyczna może samodzielnie złożyć wniosek leniency bądź być chroniona wnioskiem leniency złożonym przez przedsiębiorcę.

Pojęcie "osoby zarządzającej"

Za osoby kierujące przedsiębiorstwem uznaje się:

• osoby wchodzące w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy (np. członek zarządu spółki kapitałowej, spółki partnerskiej lub spółdzielni), które w praktyce kierują przedsiębiorstwem;
• osoby pełniące funkcję kierowniczą, tj. takie, którym powierzono kierowanie przedsiębiorstwem, lecz które nie wchodzą w skład organu zarządzającego, np. dyrektor określonego pionu. Status osoby zarządzającej może mieć także osoba trzecia, której powierzono prowadzenie spraw spółki osobowej;
• inne osoby kierujące przedsiębiorstwem, czyli osoby mogące faktycznie określać kierunki działania przedsiębiorcy, nie pełniąc formalnie funkcji kierowniczych w strukturze organizacyjnej przedsiębiorcy ani nie zasiadając w organach zarządzających przedsiębiorcy.

Za osobę zarządzająca może także zostać uznana osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, ale także wójt, burmistrz, prezydent miasta lub gminy, starosta, marszałek województwa (gminy, powiaty i województwa w zakresie organizowania lub świadczenia usług użyteczności publicznej są przedsiębiorcami w rozumieniu Ustawy).

Za jakie naruszenia będą karane osoby zarządzające?

1. ustalanie wielkości produkcji lub sprzedaży,
2. podział rynku,
3. ustalenia dyskryminacyjne,
4. ustalenia wiązane,
5. ograniczanie dostępu do rynku lub eliminowanie z rynku.

Udział przedsiębiorcy w zmowie przetargowej nie jest zaś podstawą odpowiedzialności osoby zarządzającej.

Przy ustalaniu wysokości kary dla osoby zarządzającej bierze się pod uwagę okoliczności łagodzące i obciążające

Okoliczności łagodzące, jakie mogą wpłynąć na obniżenie wysokości kary dla osoby zarządzającej, to:

1. działanie pod przymusem,
2. przyczynienie się do dobrowolnego usunięcia przez przedsiębiorcę skutków naruszenia,
3. przyczynienie się do zaniechania przez przedsiębiorcę w z własnej inicjatywy stosowania niedozwolonej praktyki przed wszczęciem postępowania lub niezwłocznie po jego wszczęciu,
4. podjęcie z własnej inicjatywy działań w celu zaprzestania naruszenia lub usunięcia jego skutków,
5. współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania, w szczególności przyczynienie się do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia postępowania.

Z kolei okoliczności obciążające, które mogą wpłynąć na podwyższenie wysokości kary, to:

1. rola organizatora, inicjatora porozumienia ograniczającego konkurencję lub nakłanianie innych przedsiębiorców lub osób do uczestnictwa w porozumieniu,
2. znaczne korzyści uzyskane przez osobę zarządzającą w związku z dokonanym naruszeniem,
3. przymuszanie, wywieranie presji lub stosowanie środków odwetowych w stosunku do innych przedsiębiorców lub osób w celu wprowadzenia w życie lub kontynuowania naruszenia,
4. dokonanie uprzednio podobnego naruszenia.

Możliwość rozłożenia kary pieniężnej na raty

UOKiK może uchylić odroczenie uiszczenia kary pieniężnej bądź rozłożenie jej na raty, jeżeli ujawniły się nowe lub uprzednio nieznane okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia lub jeżeli rata nie została uiszczona w terminie. Na powyższe rozstrzygnięcie nie przysługuje zażalenie.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl