Kiedy musisz powołać komisję bhp i prowadzić konsultacje w zakresie bhp?
Komisję bezpieczeństwa i higieny pracy ma obowiązek powołać pracodawca zatrudniający więcej niż 250 pracowników. Jest to organ doradczy i opiniodawczy pracodawcy. Natomiast zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2004 r. w sprawach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, pracodawca ma obowiązek prowadzenia konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami.
Kiedy pracodawca ma obowiązek przeprowadzania konsultacji z pracownikami?
Pracodawca ma obowiązek konsultowania z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. W szczególności dotyczy to:
- zmian w organizacji pracy i wyposażeniu stanowisk pracy, wprowadzania nowych procesów technologicznych oraz substancji i preparatów chemicznych, jeżeli mogą one stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia pracowników,
- oceny ryzyka zawodowego występującego przy wykonywaniu określonych prac oraz informowania pracowników o tym ryzyku,
- tworzenia służby bhp lub powierzania wykonywania zadań tej służby innym osobom oraz wyznaczania pracowników do udzielania pierwszej pomocy,
- przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,
- szkolenia pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeżeli natomiast u pracodawcy powołana jest komisja bhp, konsultacje mogą być prowadzone w ramach tejże komisji.
W trakcie prowadzonych konsultacji pracownicy lub ich przedstawiciele mogą przedstawiać pracodawcy wnioski w sprawie eliminacji lub ograniczenia zagrożeń zawodowych. Pracodawca ma natomiast obowiązek zapewnić odpowiednie warunki do przeprowadzenia konsultacji. W szczególności pracodawca ma zapewnić, aby konsultacje odbyły się w godzinach pracy. Za czas nie przepracowany w związku z udziałem w konsultacjach pracownicy lub ich przedstawiciele zachowują prawo do wynagrodzenia.
Jeżeli warunki pracy zagrażają życiu lub zdrowiu pracowników, pracownicy lub ich przedstawiciele zostali wyposażeni w szczególne uprawnienie. Otóż na umotywowany wniosek pracowników lub ich przedstawicieli dotyczący spraw zagrożenia zdrowia i życia pracowników inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzają kontrole oraz stosują środki prawne przewidziane w przepisach o Państwowej Inspekcji Pracy
Komisja bezpieczeństwa i higieny pracy
Kto powinien wchodzić w skład komisji bhp?
Do komisji powinni zostać powołani w równej liczbie:
- przedstawiciele pracodawcy, w tym:
- pracownicy służby bhp i
- lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami,
- przedstawiciele pracowników, w tym:
- społeczny inspektor pracy,
Przedstawiciele pracowników wybierani są przez zakładowe organizacje związkowe.
W przypadku, gdy u pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, przedstawiciele pracowników powinni zostać wybrani przez pracowników, w trybie przyjętym w danym zakładzie pracy.
Przewodniczącym komisji jest pracodawca lub osoba przez niego upoważniona, a wiceprzewodniczącym - społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników.
Co należy do zadań komisji bhp?
Komisja bhp ma za zadanie:
- dokonywanie przeglądu warunków pracy,
- dokonywanie okresowej oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
- opiniowanie podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym,
- formułowanie wniosków dotyczących poprawy warunków pracy,
- współdziałanie z pracodawcą w realizacji jego obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
W związku z wykonywaniem tych zadań, komisja może korzystać z ekspertyz lub opinii specjalistów spoza zakładu pracy na koszt pracodawcy. Jednak takie przypadki muszą być uzgadniane z pracodawcą.
Jak często powinny odbywać się posiedzenia komisji bhp?
Komisja powinna odbywać posiedzenia co najmniej raz w kwartale. Posiedzenia te odbywają się w godzinach pracy.
Pracownik, który bierze w nich udział zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nie przepracowany w związku z udziałem w posiedzeniu komisji.
W związku z tym, że komisja bezpieczeństwa i higieny pracy jest wyłącznie organem opiniodawczym i doradczym pracodawcy, to właściwie nie jest wyposażona w uprawnienia władcze zarówno w stosunku do pracodawcy, jak i w stosunku do pracowników.
Pamiętaj, że:
- Pomimo nałożenia na pracodawcę obowiązku powołania komisji bezpieczeństwa i higieny pracy, nie została określona sankcja za naruszenie tego obowiązku,
- Zadania komisji bezpieczeństwa i higieny pracy pokrywają się z zadaniami służby bezpieczeństwa i higieny pracy,
- Pracodawca nie został obciążony przez kodeks pracy żadnymi obowiązkami informacyjnymi wobec komisji bhp,
- Pomimo, iż komisja może korzystać z ekspertyz i opinii sporządzonych przez specjalistów spoza zakładu pracy, to nie może w ogóle zawrzeć z nimi umowy o sporządzenie opinii lub ekspertyzy, gdyż nie ma zdolności prawnej i nie może zaciągać zobowiązań.
Stroną umowy może być tylko pracodawca,
- Częstotliwość i terminy posiedzeń komisji ustala pracodawca stosownie do potrzeb,
- Pracownicy lub ich przedstawiciele nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych da nich konsekwencji z tytułu działalności w ramach konsultacji lub w związku z wnioskowaniem do PIP o przeprowadzenie kontroli.
Podstawa prawna:
- Kodeks pracy, ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami).
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?