Kształcenie zdalne na uczelniach

Większość uczelni, na czas zawieszenia zajęć dydaktycznych, wprowadziło rozwiązania w zakresie kształcenia zdalnego. Wychodząc naprzeciw pytaniom i potrzebom uczelni nasz resort przygotował rekomendacje dla prowadzenia zajęć, które mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, na wszystkich kierunkach studiów i poziomach kształcenia.

Organizacja kształcenia na odległość

Uczelnia zapewnia infrastrukturę technologiczną umożliwiającą prowadzenie kształcenia na odległość.

Uczelnia wspiera w zakresie wykorzystania narzędzi ICT, wspomagających zdalne uczenie się studentów.

Dopuszczalne jest wykorzystywanie infrastruktury technologicznej oraz narzędzi innych uczelni krajowych i instytucji na zasadzie porozumienia.

Materiały dydaktyczne dla studentów

Uczelnia wspiera przygotowywanie materiałów dydaktycznych potrzebnych do procesu kształcenia na odległość.

Nauczyciel akademicki lub osoba prowadząca zajęcia przygotowuje i udostępnia materiały dydaktyczne w formie cyfrowej.

Materiały dydaktyczne podlegają monitorowaniu np. przez kierownika przedmiotu.

Uczelnia powinna posiadać procedury, które umożliwiają monitoring jakości materiałów dydaktycznych i sposobu ich udostępniania oraz wykrywania zjawisk niepożądanych w procesie kształcenia na odległość.

Uczelnia jest odpowiedzialna za udostępnienie narzędzi do kształcenia zdalnego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym w szczególności autorskiego, licencyjnego i RODO oraz zapewnienie legalnego i bezpłatnego dostępu do narzędzia dla wszystkich uczestników.

Prawa i obowiązki studentów

Student ma prawo do pełnej informacji dotyczącej przebiegu procesu kształcenia na odległość.

Student ma prawo do uzyskania wsparcia dotyczącego obsługi systemu wspierającego uczenie się na odległość.

Student jest zobowiązany do regularnego uczestniczenia w zajęciach dydaktycznych na odległość na zasadach określonych przez nauczyciela akademickiego, zgodnie z uczelnianym Regulaminem Studiów.

Student ma obowiązek wykonywania i odpowiedniego raportowania wszystkich zadań określonych przez nauczyciela.

Jeżeli student będzie nieobecny na zajęciach prowadzonych w trybie synchronicznym, powinien mieć dostęp do treści edukacyjnych w trybie offline. Kierownik przedmiotu może zalecić inną formę odrobienia tego typu zajęć.

Prawa i obowiązki nauczycieli akademickich

Nauczyciel zobowiązany jest do przygotowania odpowiednich materiałów dydaktycznych.

Nauczyciel jest zobowiązany do opracowania i udostępnienia wszystkim studentom dokładnego opisu zakładanych efektów uczenia się oraz metod ich weryfikacji - jeśli w wyniku zastosowania metod i technik kształcenia na odległość nastąpiły w sylabusie jakieś zmiany.

Nauczyciel jest zobowiązany do przedstawienia studentom dokładnego planu pracy.

W przypadku całkowitego przejścia na proces kształcenia zdalnego, nauczyciel akademicki ma obowiązek przygotowania materiałów dydaktycznych zapewniających każdemu studentowi obciążenie pracą na zajęciach, zgodne liczbą godzin przypisaną w planie i programie studiów.

Nauczyciel jest zobowiązany do regularnego monitorowania i dokumentowania przebiegu procesu uczenia się studentów. Dokumentacja powinna potwierdzać regularność kontaktów i interakcji ze studentami.

Nauczyciel jest zobowiązany do takiego zaprojektowania procesu zdalnego uczenia się studentów, który zapewni obciążenie pracą równe przypisanym danemu przedmiotowi punktom ECTS.

Nauczyciel akademicki lub inna osoba uprawniona do prowadzenia zajęć ma prawo do autonomii w wyborze narzędzi wspierających uczenie się studentów na odległość.

Nauczyciel ma prawo do uzyskania wsparcia w zakresie wdrażanych metod, narzędzi i technik kształcenia na odległość na zasadach określonych przez uczelnię.

Rozliczanie obciążenia dydaktycznego dla nauczycieli akademickich

O ile przepisy obowiązujące w uczelni nie stanowią inaczej, do wykonania rocznego wymiaru zajęć dydaktycznych wlicza się 100 % liczby godzin zajęć na odległość.

Za prowadzenie zajęć na odległość do wykonania rocznego wymiaru zajęć dydaktycznych wlicza się taką liczbę godzin dydaktycznych, jaką prowadzący otrzymałby za prowadzenie przedmiotu o określonym wymiarze w sposób klasyczny.

Na potrzeby kształcenia na odległość, możliwe jest zwiększenie liczebności grup laboratoryjnych/ ćwiczeniowych/ projektowych/ seminaryjnych.

O ile przepisy obowiązujące w uczelni nie stanowią inaczej, rozliczenie obciążenia następuje po zakończeniu zajęć w danym semestrze oraz po potwierdzeniu przez kierownika jednostki organizacyjnej prowadzącej zajęcia dydaktyczne, spełnienia wszystkich dodatkowych warunków zdefiniowanych przez uczelnię.

Uznawanie efektów uczenia się w trybie nauki na odległość

Realizacja zajęć na odległość nie narusza art. 63 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Utrzymuje się liczbę punktów ECTS przypisaną określonemu przedmiotowi w realizowanym programie studiów.

Punkt ECTS odpowiada 25–30 godzinom pracy studenta obejmującym zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, organizowane przez uczelnię oraz jego indywidualną pracę związaną z tymi zajęciami.

Ocena postępów uczenia się na odległość

Nauczyciel akademicki zapewnia studentom informację zwrotną dotyczącą ich postępów w nauce.

Do przechowywania informacji zwrotnych o postępach w nauce przeznaczona jest uczelniana platforma zdalnego nauczania lub inne tego typu narzędzie.

Nauczyciel wyznacza termin konsultacji online dla studentów.

Wszelkie aktywności związane z monitorowaniem uczenia się studentów i udzielania im informacji zwrotnej są zapisywane na uczelnianej platformie zdalnego nauczania lub za pomocą innego narzędzia.

Ocena podsumowująca efekty uczenia się na odległość

Nauczyciel akademicki ma obowiązek określić metody i kryteria weryfikacji każdego efektu uczenia się realizowanego na odległość.

O ile inne przepisy obowiązujące w uczelni nie stanowią inaczej, weryfikacja efektów uczenia się na odległość jest indywidualną decyzją kierownika przedmiotu i może być przeprowadzona w następujący sposób: 

• w trybie regularnym, na terenie kampusu uczelnianego, w postaci zaliczenia ustnego lub pisemnego, określonego przez kierownika przedmiotu;
• w trybie online - przy użyciu narzędzi informatycznych.

Uczelnia powinna zapewniać rzetelną weryfikację efektów uczenia się - może być przeprowadzona w trybie online, może odbywać się poza siedzibą uczelni.

Uzyskanie zaliczeń ze wszystkich zajęć prowadzonych na odległość, określonych w semestralnym planie studiów studenta, jest obowiązkowe i podlega rozliczeniu zgodnie z zasadami określonymi w uczelnianym regulaminie studiów.

Dyplomy

Egzamin dyplomowy może odbywać się w ramach synchronicznego kontaktu online.

Egzamin dyplomowy może zostać przeprowadzony poprzez wideokonferencję, konferencję internetową, platformę zdalnego nauczania oraz inne narzędzia do synchronicznej pracy grupowej.

Komisja egzaminacyjna powinna zweryfikować dane osobowe studenta przystępującego do egzaminu dyplomowego.

Komisja sporządza protokół z przebiegu egzaminu dyplomowego. Uczelnia powinna zapewnić  możliwość podpisania protokołu przez wszystkich członków komisji egzaminacyjnej.

Zasady funkcjonowania uczelni do 10 kwietnia

Informacje i wskazówki przekazywane przez Ministerstwo dotyczą wszystkich uczelni nadzorowanych przez MNiSW i wszystkich studentów, w tym obcokrajowców studiujących w tych uczelniach.

Uczelnie, w miarę posiadanych zasobów technicznych i infrastrukturalnych, powinny zorganizować kształcenia  wykorzystując metody i techniki kształcenia na odległość. 

Jeżeli zajęcia nie mogą być przeprowadzone na odległość, będą musiały się odbyć po okresie ograniczenia działalności uczelni.

Uczelnie mogą przeprowadzić egzaminy i zaliczenia z wykorzystaniem technologii informatycznych.

Resort nauki chce, aby proces kształcenia w semestrze letnim roku akademickiego 2019/2020 został zrealizowany do końca tego semestru - do 30.09.2020 r. W miarę rozwoju sytuacji będzie rekomendować rektorom zmiany organizacji roku akademickiego.

Materiały: Rekomendacje Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość

A.J.
Zespół e-prawnik.pl