Lista wierzytelności

Sporządzenie listy wierzytelności następuje w trzech etapach. Pierwszym z nich jest zgłoszenie wierzytelności, które mają być umieszczone na liście sędziemu-komisarzowi, który doręcza listę syndykowi, a ten wzywa upadłego, by się oświadczył co do zgłoszonej wierzytelności. Następnie syndyk sporządza projekt listy wierzytelności. Ostatni etap polega na możliwości zgłaszania sprzeciwów przeciwko liście wierzytelności.

Jak dokonać zgłoszenia wierzytelności?

Każdy wierzyciel upadÅ‚ego, który chce uczestniczyć w czynnoÅ›ciach postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego, do udziaÅ‚u w których niezbÄ™dne jest ustalenie wierzytelnoÅ›ci, powinien oznaczonym w terminie zgÅ‚osić sÄ™dziemu-komisarzowi swojÄ… wierzytelność – chodzi tutaj zarówno o wierzytelnoÅ›ci osobiste, jak i rzeczowe. Wierzytelność podlega zgÅ‚oszeniu, gdy jest wierzytelnoÅ›ciÄ… majÄ…tkowÄ…, ponadto, gdy podlega zaspokojeniu z masy upadÅ‚oÅ›ci i istnieje w chwili ogÅ‚oszenia tej upadÅ‚oÅ›ci. ZgÅ‚oszenie wierzytelnoÅ›ci powinno być dokonane na piÅ›mie. Do pisma zgÅ‚aszajÄ…cy winien doÅ‚Ä…czyć w oryginale lub w uwierzytelnionym odpisie dokumenty usprawiedliwiajÄ…ce zgÅ‚oszenie.

W zgłoszeniu wierzytelności należy ponadto wymienić:

  • imiÄ™, nazwisko i firmÄ™ wierzyciela, jego miejsce zamieszkania lub siedzibÄ™,
  • wierzytelność wraz z należnoÅ›ciami ubocznymi (czyli np. z odsetkami lub kosztami postÄ™powania egzekucyjnego), a jeżeli wierzytelność jest niepieniężna lub wyrażona w pieniÄ…dzu zagranicznym należy podać jej wartość w walucie polskiej ,
  • dowody wierzytelnoÅ›ci (przede wszystkim dokumenty, które uzasadniajÄ… istnienie i wysokość wierzytelnoÅ›ci), a wierzyciel musi wskazać jakiekolwiek dowody – jeżeli nie wskaże żadnego, to uważa siÄ™ to za brak formalny pisma,
  • kategoriÄ™, do której wierzytelność ma być zaliczona (wedÅ‚ug kategorii oznaczajÄ…cych kolejność zaspokojenia z listy wierzytelnoÅ›ci. Kategoria powinna być uzasadniona dowodami (przede wszystkim z dokumentu), tak jak sama wierzytelność,
  • zabezpieczenie, przywiÄ…zane do wierzytelnoÅ›ci (chodzi tylko o zabezpieczenia rzeczowe, przywiÄ…zane do majÄ…tku upadÅ‚ego – na przykÅ‚ad hipoteka, zastaw)
  • oÅ›wiadczenie, w jakiej sumie wierzytelność nie bÄ™dzie zaspokojona z zabezpieczenia (suma ta jest okreÅ›lana w przybliżeniu),
  • oÅ›wiadczenie, czy wierzyciel zrzeka siÄ™ zabezpieczenia w caÅ‚oÅ›ci lub w części (zrzeczenia takiego dokonuje siÄ™, jeżeli wierzyciel chce uczestniczyć w zgromadzeniu wierzycieli z kwotÄ… wyższÄ… niż różnica pomiÄ™dzy wysokoÅ›ciÄ… wierzytelnoÅ›ci a wartoÅ›ciÄ… przedmiotu zabezpieczenia – jest to fakultatywne) – jeżeli oÅ›wiadczenie tej treÅ›ci nie zostanie zÅ‚ożone, uważa siÄ™, że wierzyciel pragnie zachować zabezpieczenie w caÅ‚oÅ›ci,
  • stan sprawy, jeżeli co do wierzytelnoÅ›ci toczy siÄ™ postÄ™powanie sÄ…dowe lub administracyjne

Projekt listy wierzytelności.

Projekt listy wierzytelności jest sporządzany przez syndyka. Projekt ten jest sporządzany po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności. Sędzia-komisarz przekazuje syndykowi odpisy pism wierzycieli, którzy zgłosili wierzytelności. Przed sporządzeniem projektu syndyk wezwie upadłego, aby w oznaczonym terminie złożył oświadczenie co do zgłoszonych wierzytelności, a zwłaszcza, żeby określił czy je uznaje, czy nie. Oświadczenie upadłego jest niezwykle istotne. Jeżeli upadły uznał zgłoszone wierzytelności, to nie będzie miał możliwości, by w razie uprawomocnienia się postępowania o ukończeniu lub umorzeniu postępowania żądać w drodze powództwa żądać uchylenia mocy obowiązującej tytułu egzekucyjnego. Uznanie wierzytelności wyklucza bowiem możliwość złożenia powództwa o uchylenie.

Syndyk sporządza projekt listy wierzytelności według sposobu określonego w przepisach prawa upadłościowego. W projekcie listy syndyk zaznaczy w osobnych rubrykach:

  • czy wierzytelność może być uznana, w jakiej sumie i kategorii;
  • czy wierzytelność ma zabezpieczenie;
  • czy zależna jest od warunku;
  • czy wierzycielowi sÅ‚uży prawo potrÄ…cenia;
  • w jakim stanie znajduje siÄ™ postÄ™powanie sÄ…dowe lub administracyjne co do zgÅ‚oszonej wierzytelnoÅ›ci, jej zabezpieczenie lub prawa potrÄ…cenia.
  • w osobnej rubryce syndyk poda również uzasadnienie, jeżeli zaprzecza w caÅ‚oÅ›ci lub w części oÅ›wiadczeniom zgÅ‚aszajÄ…cego. W osobnej rubryce syndyk przytoczy oÅ›wiadczenie upadÅ‚ego i podane przez niego uzasadnienie.

Sporządzanie listy wierzytelności rządzi się swoimi prawami.

  1. Wierzytelność niepieniężna będzie wciągnięta na listę w sumie wartości z dnia ogłoszenia upadłości. Dzieje się tak, ponieważ zobowiązania majątkowe niepieniężne upadłego zamieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na pieniężne (z dniem ogłoszenia upadłości stają się one płatne). Także, jeżeli wierzytelność opiewała na walutę zagraniczną na listę wierzytelności zostanie wciągnięta w walucie polskiej. Wierzytelność opiewająca na walutę obcą jest przeliczana na walutę polską według kursu giełdy warszawskiej w dniu ogłoszenia upadłości, a gdy takiego kursu nie było według średniego kursu walut obcych w złotych polskich, ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, a gdy takiego kursu nie było - według ceny rynkowej z tej daty,
  2. Jeżeli wierzytelność byÅ‚a okreÅ›lona alternatywnie – czyli dÅ‚użnik byÅ‚ uprawniony do Å›wiadczenia w naturze, bÄ…dź w pieniężnej równowartoÅ›ci, na listÄ™ wierzytelnoÅ›ci syndyk powinien wciÄ…gnąć wierzytelność pieniężnÄ…,
  3. Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości płatność wierzytelności nie oprocentowanej (gdy nie należą się żadne odsetki) jeszcze nie nastąpiła, na listę wciągnięta będzie suma zmniejszona o odsetki ustawowe, nie wyższe niż sześć procent, za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia płatności, i nie więcej niż za dwa lata.

    Uregulowanie to jest konieczne, ponieważ w prawie upadÅ‚oÅ›ciowym, z dniem ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci zobowiÄ…zanie pieniężne, którego termin pÅ‚atnoÅ›ci jeszcze nie nastÄ…piÅ‚ staje siÄ™ wymagalne, a ponadto przestajÄ… biegnąć od niego odsetki. jeżeli w dniu ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci wierzytelność bez zastrzeżenia odsetek nie byÅ‚a jeszcze wymagalna można jej mimo wszystko dochodzić, ponieważ z dniem ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci, która obejmuje likwidacjÄ™ masy upadÅ‚oÅ›ci wierzytelność staje siÄ™ wymagalna. Wierzyciel traci jednoczeÅ›nie możliwość zaspokojenia odsetek przypadajÄ…cych po dniu ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci. Do obliczenia tej wierzytelnoÅ›ci stosuje siÄ™ tzw. metodÄ™ Carpzowa – i oblicza siÄ™ wierzytelność, która ma być umieszczona na liÅ›cie mnożąc peÅ‚nÄ… sumÄ™ zgÅ‚oszonej wierzytelnoÅ›ci razy iloraz różnicy: sto minus iloczyn stopy odsetek ustawowych i czas od ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci przez sto,

  4. Wierzytelność współdłużnika lub poręczyciela upadłego z tytułu zwrotnego roszczenia będzie wciągnięta na listę w takiej wysokości, w jakiej współdłużnik lub poręczyciel zaspokoił wierzyciela. Jako wartość prawa do powtarzających się świadczeń, oznaczonych co do czasu trwania, będzie na listę wciągnięta suma świadczeń za cały czas ich trwania, zmniejszona o odsetki ustawowe, nie wyższe jednak niż sześć procent, za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia płatności każdego przyszłego świadczenia. Prawo takie, służące na czas życia uprawnionego lub innej osoby albo co do czasu trwania ściśle nie oznaczone, wciągnięte będzie na listę w sumie stanowiącej wartość prawa,
  5. Jeżeli w umowie o prawo do powtarzających się świadczeń ustalona jest suma wykupu, suma ta wciągnięta będzie jako wartość prawa. Wierzytelność, zabezpieczona hipoteką lub w rejestrze na majątku upadłego położonym za granicą, wciągnięta będzie na listę jeżeli złożony będzie dowód wykreślenia wpisu o zabezpieczeniu.

Jak toczy się postępowanie po sporządzeniu projektu listy wierzytelności?

Projekt listy wierzytelności syndyk składa sędziemu-komisarzowi. Przedstawienie projektu sędziemu-komisarzowi powinno nastąpić niezwłocznie po jego sporządzeniu (jest również możliwe, że sędzia komisarz mobilizując syndyka do szybkiego i sprawnego działania wyznaczy termin, w którym lista wierzytelności będzie musiała być złożona).

Niezwłoczne złożenie listy jest istotne, ponieważ bez niej dalsze postępowanie i zaspokojenie wierzycieli nie jest możliwe.

Po złożeniu sędziemu-komisarzowi projektu wierzytelności syndyk jest przez niego wzywany na posiedzenie. Na posiedzenie to sędzia-komisarz wzywa również upadłego. Na posiedzenie nie wzywa się zatem ani wierzycieli, co do których ma zapaść postanowienie o uznaniu lub odmowie uznania wierzytelności, ani innych osób.

Po wysÅ‚uchaniu syndyka i upadÅ‚ego sÄ™dzia-komisarz wydaje postanowienie co do uznania lub odmowy uznania w caÅ‚oÅ›ci lub w części zgÅ‚oszonych wierzytelnoÅ›ci. Postanowienie, jakie wydaje sÄ™dzia-komisarz musi siÄ™ odnosić do każdej wierzytelnoÅ›ci z osobna – ale może to nastÄ…pić w jednym formularzu. Każda wierzytelność musi być rozpatrywana osobno, ponieważ jej zgÅ‚oszenie peÅ‚ni rolÄ™ powództwa. WysÅ‚uchanie musi nastÄ…pić w formie ustnej – nie jest możliwe pisemne oÅ›wiadczenie. W trakcie wysÅ‚uchania syndyka i upadÅ‚ego sÄ™dzia-komisarz powinien wyjaÅ›nić wszelkie okolicznoÅ›ci, które budzÄ… jakiekolwiek wÄ…tpliwoÅ›ci, przede wszystkim te dotyczÄ…ce istnienia wierzytelnoÅ›ci, zabezpieczeÅ„, jakie dana wierzytelność posiada.

Ustaloną w ten sposób listę wierzytelności każdy zainteresowany może przeglądać w sekretariacie sądu, o czym sędzia-komisarz ogłosi przez obwieszczenie. Jeżeli postępowanie dotyczy przedsiębiorstwa państwowego o ustaleniu listy wierzytelności powiadamia się organ założycielski oraz organ uprawniony do reprezentowania Skarbu Państwa.

Czy przeciwko tak ustalonej liście wierzytelności można się sprzeciwić?

Tak. Przeciwko ustalonej przez sędziego-komisarza liście wierzytelności można złożyć sprzeciw. W ciągu dwóch tygodni od daty obwieszczenia o ustaleniu listy wierzytelności każdy wierzyciel, który zgłosił swoją wierzytelność w trybie i w terminie przepisanym może założyć do sądu sprzeciw co do uznania wierzytelności, a każdy, komu odmówiono uznania zgłoszonej wierzytelności może złożyć sprzeciw co do odmowy jej uznania.

W tym samym terminie sprzeciw służy syndykowi i upadłemu, o ile ustalona przez sędziego-komisarza lista nie jest zgodna z ich wnioskami lub oświadczeniami.

W razie upadłości przedsiębiorstwa państwowego sprzeciw może zgłosić także organ założycielski oraz organ uprawniony do reprezentowania Skarbu Państwa.

Sąd rozpoznając sprzeciw bada przede wszystkim, czy w sprzeciwie należcie przytoczono fakty i dowody na jego uzasadnienie. Sprzeciw nie odpowiadający tym wymaganiom albo sprzeciw spóźniony będzie przez sąd odrzucony.

Specjalne warunki ustawa przewiduje co do zgłoszenia sprzeciwu, jeżeli wierzytelność ustalona była wyrokiem prawomocnym. Sprzeciw w takim przypadku może być oparty tylko na zdarzeniach, zaszłych po zamknięciu rozprawy w sprawie, w której wyrok był wydany. Zdarzenia te powinny być stwierdzone dowodem na piśmie. Ponadto jeżeli wierzytelność stwierdzona jest tytułem egzekucyjnym, sprzeciw, oparty na tym, że czynność upadłego zdziałana została ze szkodą wierzycieli, może być wniesiony tylko przez syndyka.

SÄ…d rozstrzyga sprzeciwy po przeprowadzeniu rozprawy.

Na rozprawÄ™ sÄ…d wzywa:

  • syndyka,
  • upadÅ‚ego,
  • wierzyciela, który zÅ‚ożyÅ‚ sprzeciw,
  • oraz wierzyciela, którego wierzytelnoÅ›ci sprzeciw dotyczy.

Niestawiennictwo tych osób nie wstrzymuje jednak wydania postanowienia.

Co się dzieje, jeżeli sprzeciw zostanie uwzględniony?

Uwzględniony sprzeciw powoduje, że ustalona lista wierzytelności ulega zmianie. Jeżeli sprzeciw wierzyciela co do uznania wierzytelności został uwzględniony, syndyk zwróci wierzycielowi poniesione przez niego koszty o tyle, o ile wskutek sprzeciwu masa odniosła korzyść. Zwrot kosztów nie należy się wierzycielowi, jeżeli sprzeciw co do uznania tej samej wierzytelności wniósł syndyk. Wierzyciel może żądać zwrotu dokumentów złożonych na usprawiedliwienie wierzytelności. Sekretarz sądu wydaje dokument z zaznaczeniem na nim, w jakiej sumie wierzytelność została uznana.

Jeżeli wierzytelność została zgłoszona po upływie terminu wyznaczonego do zgłoszeń, zgłoszenie będzie również będzie rozpoznane. Jednakże wówczas koszty tego postępowania ponosi wierzyciel. W tym przypadku czynności już dokonane obowiązują zgłaszającego wierzyciela, a jego uznana wierzytelność będzie uwzględniona tylko w tych podziałach funduszów masy, które nastąpią po uznaniu.

Pamiętaj, że:

  • SÄ™dzia-komisarz uzupeÅ‚nia listÄ™ w miarÄ™ zgÅ‚oszenia wierzytelnoÅ›ci po upÅ‚ywie terminu do zgÅ‚oszeÅ„ oraz prostuje jÄ… stosownie do prawomocnych orzeczeÅ„,
  • Odmowa uznania wierzytelnoÅ›ci w caÅ‚oÅ›ci lub w części w trybie przepisów rozdziaÅ‚u niniejszego nie tamuje możnoÅ›ci jej dochodzenia przeciwko upadÅ‚emu po ukoÅ„czeniu lub umorzeniu postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego,
  • Po ukoÅ„czeniu lub umorzeniu postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego wyciÄ…g z ustalonej listy wierzytelnoÅ›ci, zawierajÄ…cy oznaczenie wierzytelnoÅ›ci oraz sumy na jej poczet przez wierzyciela otrzymanej, jest tytuÅ‚em egzekucyjnym przeciwko upadÅ‚emu. W ciÄ…gu roku od uprawomocnienia siÄ™ postÄ™powania o ukoÅ„czeniu lub umorzeniu postÄ™powania upadÅ‚y może w drodze powództwa żądać uchylenia mocy obowiÄ…zujÄ…cej tytuÅ‚u egzekucyjnego. UpadÅ‚y nie może żądać uchylenia mocy obowiÄ…zujÄ…cej tytuÅ‚u egzekucyjnego, gdy uznaÅ‚ wierzytelnoÅ›ci w postÄ™powaniu upadÅ‚oÅ›ciowym i gdy odnoÅ›nie wierzytelnoÅ›ci zapadÅ‚ już wyrok prawomocny.

Podstawa prawna:

  • RozporzÄ…dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 24 października 1934 r. Prawo upadÅ‚oÅ›ciowe (Dz. U. 1991 r., Nr 118, poz. 512 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • trix 2016-06-09 10:50:07

    A ile może być uzupełniających list ?


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika