Ogólne warunki umowy ubezpieczenia majątkowego - czy stanowią integralną część mojej umowy?

Praktycznie każdy zakład ubezpieczeń ustala ogólne warunki ubezpieczenia. Istotne jest to, że stanowią one składnik umowy ubezpieczeniowej i mają moc obowiązującą, tj. wiążą one strony umowy ubezpieczenia.

Jakie elementy powinny zawierać ogólne warunki ubezpieczenia?

Zgodnie z kodeksem cywilnym, ogólne warunki ubezpieczenia powinny zawierać w szczególności:

• przedmiot i zakres ubezpieczenia,
• sposób zawierania umowy ubezpieczenia,
• zakres i czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,
• prawa i obowiązki stron umowy
• tryb, warunki, sposób oraz przesłanki i terminy wypowiedzenia umowy przez ubezpieczającego lub zakład ubezpieczeń,
• sposób ustalani i opłacania składki ubezpieczeniowej lub opłat pobieranych przez zakład ubezpieczeń oraz metod ich indeksacji, a także ich wysokość,
• sposób indeksacji składki ubezpieczeniowej
• tryb, warunki oraz sposób dokonywania zmiany umowy ubezpieczenia zawartej na czas nieokreślony,
• sposób ustalania wysokości szkody oraz wypłaty odszkodowania lub innego świadczenia wypłacanego przez zakład ubezpieczeń,
• sposób i tryb dochodzenia roszczeń z umowy ubezpieczenia,
• informację o sądzie właściwym dla rozstrzygnięcia sporu mogącego wyniknąć z danej umowy ubezpieczenia,
• sumę ubezpieczenia i warunki jej zmiany.

Przedstawiona powyżej lista elementów ogólnych warunków ubezpieczenia może zostać wydłużona. Może też zostać skrócona, gdyż brak jednego z przedstawionych elementów ogólnych warunków umowy ubezpieczeniowej nie powoduje nieważności całej umowy. Pominięte w ogólnych warunkach elementy mogą być przecież uzupełnione w samej umowie ubezpieczenia.

Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią wzorzec umowny i odnoszą się do nich wszystkie rygory związane z ustaleniem wzorca umownego. Oznacza to m.in., że ogólne warunki ubezpieczenia nie mogą zawierać niedozwolonych klauzul umownych i np. uzależniać zawarcia, treści lub wykonania umowy od zawarcia innej umowy z zakładem ubezpieczeń lub też stanowić, że umowa zawarta na czas oznaczony ulega przedłużeniu, o ile ubezpieczony, dla którego określono rażąco krótki termin, nie złoży oświadczenia przeciwnego.

Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią integralną część umowy ubezpieczenia i postanowienia tych warunków wiążą obie strony umowy ubezpieczenia.

Jakie są obowiązki zakładu ubezpieczeń związane z ogólnymi warunkami ubezpieczenia?

Zakład ubezpieczeń ma obowiązek doręczenia tych ogólnych warunków podmiotowi, który zamierza zawrzeć umowę ubezpieczenia jeszcze przed jej zawarciem. Rozwiązanie takie ma na celu zapewnienie ubezpieczonemu zapoznanie się z tymi warunkami. Dlatego też zakład ubezpieczeń powinien zapewnić możliwość zapoznania się w nimi jeszcze przed zawarciem umowy. Stanowi to naturalną konsekwencję wiążącego charakteru ogólnych warunków ubezpieczeń.

Postanowienia umowy ubezpieczenia mogą odbiegać od ogólnych warunków ubezpieczenia. W takim wypadku - jeżeli postanowienia umowne określone zostały w sposób odmienny od ogólnych warunków ubezpieczeń - zakład ubezpieczeń zobowiązany jest przedstawić wynikające stąd różnice pomiędzy postanowieniami umownymi a ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Jeżeli tego nie zrobi, postanowienia umowy sprzeczne z ogólnymi warunkami ubezpieczenia są nieważne. Obowiązek przedstawienia różnic pomiędzy postanowieniami umownymi a ogólnymi warunkami ubezpieczenia nie dotyczą sytuacji, w której umowa ubezpieczenia zawierana była w drodze rokowań.

Jak kształtują się ogólne warunki ubezpieczenia w przypadku ofertowego zawarcia umowy ubezpieczenia?

Kodeks cywilny zawiera możliwość zawarcia umowy ubezpieczeniowej w sposób ofertowy. Osoba zamierzająca zawrzeć umowę ubezpieczenia może wysłać do zakładu ubezpieczeń swoją ofertę na piśmie. Jeżeli zakład ubezpieczeń, na złożoną ofertę, nie odpowie w ciągu 14 dni, uważa się, że umowa ubezpieczenia została zawarta zgodnie z treścią złożonej oferty. Zakład ubezpieczeń może jednak w odpowiedzi na złożoną ofertę przesłać oferentowi dokument ubezpieczenia. Jeżeli dokument ubezpieczenia zawiera postanowienia, które odbiegają na niekorzyść ubezpieczającego od treści złożonej przez niego oferty lub od ogólnych warunków ubezpieczenia, zakład ubezpieczeń obowiązany jest zwrócić ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie przy doręczeniu tego dokumentu, wyznaczając mu co najmniej siedmiodniowy termin do zgłoszenia sprzeciwu. W razie niewykonania tego obowiązku przez zakład zmiany dokonane na niekorzyść ubezpieczającego są nieważne.

Pamiętaj, że:

• Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią integralną cześć umowy ubezpieczenia,
• Niewskazanie różnic pomiędzy postanowieniami umowy sprzecznymi a ogólnymi warunkami umowy ubezpieczenia powoduje nieważność odpowiednich postanowień umowy ubezpieczenia.

Zespół
e-prawnik.pl