Ogólne zasady przekształcania spółek w k.s.h

Kodeks spólek handlowych przewiduje możliwość przekształcenia spółek handlowych, to jest spólki jawnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo - akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej w inną spółkę handlową. Przekształceniu może również ulec spółka cywilna (uregulowana przepisami kodeksu cywilnego).

Jakiego rodzaju przekształcenia są możliwe na gruncie k.s.h.?

Kodeks spólek handlowych wyróżnia nastepujące rodzaje przekształceń:

1. przekształcenie spółki osobowej w spółkę kapitałową
2. przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę osobową
3. przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową
4. przekształcenie spółki osobowej w inna spółkę osobową.

Jakiego rodzaju ograniczenia przewidziane są odnośnie przekształceń - kiedy spółka nie może ulec przekształceniu?

Nie może zostać przekształcona spólka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości.

Jakie czynności są wymagane do przekształcenia spółki?

Dla przeprowadzienia przekształcenia spółki przepisy kodeksu spółek handlowych wymagają :

1. sporządzenia planu przekształcenia spólki wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta,
2. powzięcie uchwały o przekształceniu spółki,
3. powołanie członków organów spółki przekształconej albo określenie wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją,
4. zawarcia umowy albo podpisania statutu spółki przekształconej,
5. dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.

Dopiero dokonanie wszystkich powyższych czynności będzie skutkowało przekształceniem spółki. Należy przy tym zauważyć, że spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwila wpisu spółki przekształconej do rejestru. Wpis jest więc wpisem konstutywnym.

Jakie elementy powinien zawierać plana przekształcenia i kto plan przekształcenia przygotowuje?

Plan przekształcenia jest przygotowywany przez zarząd spółki przekształcanej albo wszystkich wspólników prowadzący sprawy spółki przekształcanej.

Plan powinien zawierać następujące elementy:

• określenie wartości blinasowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia,
• określenie wartości udziałów albo akcji wspólników zgodnie ze sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia,

Do planu przekształcenia należy dołączyć:

1. projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki,
2. projekt umowy albo statut spółki przekształconej,
3. wycene skadników majątku spólki przekształcanej,
4. sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia przy zastosowaniu tych samych metod i w takim samym układzie jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Plan przekształcenia podlega badaniu przez biegłego rewidenta przy zastosowaniu kryterów poprawności i rzetelności. Opinia sporządzona przez biegłego rewidenta zostaje przekazana przez niego wraz z planem przekształcenia do sądu rejestrowego oraz spółce przekształcanej.

W jakiej formie jest sporządzany plan przekształcenia?

Plan przkształcenia pod rygorem nieważności winien być sporzadzony w formie pisemnej, a w przypadku spółki jednoosobowej w formie aktu notarialnego.

Jak przebiega procedura powiadamiania wspólników o zamiarze przekształcenia spółki?

Spółka jest zobowiązana zawiadomić wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu dwa razy. Powiadomienia winny odbywać się w odstępach nie ktrótszych niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed zaplanowanym dniem powzięcia przedmiotowej uchwały. Zawiadomienie ma nastąpić przy tym w sposób przewidziany dla zawiadomienia spółki przekształcanej.

Zawiadominie powinno zawierać:

1. istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta,
2. określenie miejsce i termin, w którym wspólnicy spółki przekształcanej mogą zapoznać się z pełną treścią planu oraz opinią biegłego rewidenta.

Jakie urawnienia mają wspólnicy powiadomieni o zamiarze przekształcenia spółki?

Wspólnicy mają prawo przeglądania w lokalu spółki planu przekształcenia wraz z dokumentami, które winny być do niego dołączone oraz ma prawo żądać wydaniam mu bezpłatnie odpisów tych dokumentów.

Jakie elementy powinna zawierać uchwała o przekształceniu spółki?

Uchwała o przekształceniu spółki powinna zawierać co najmniej:

1. typ spółki w jaki spółka zostaje przekształcona,
2. wysokość kapitału zakładowego w przypadku przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością bądź spółkę akcyjną albo wysokość sumy komandytowej w przypadku przekształcenia w spółkę komandytową albo wartość nominalną akcji w przypadku przekształcenia w spółkę komandytowo - akcyjną,
3. wysokość kwoty przeznaczonej na wypłaty dla wspólników nieuczestniczących w spółce przekształconej, która nie może przekraczać 10 % wartości bilansowej majątku spółki,
4. zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane,
5. nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej w przypadku przekształcenia w spółkę kapitałową albo nazwiska i imiona wspólników prowadzących sprawy spółki i mających reprezentować spółkę przekształconą w przypadku przekształcenia w spółkę osobową,
6. zgodę na brzmienie umowy lub statutu spółki przekształconej.

Jakie roszczenie przysługuje wspólnikom, którzy nie złożyli oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej?

Przepisy kodeksu spólek handlowych zobowiązują spółkę do wezwania wspólników do złożenia przez nich oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej. Oświadczenie to winno zostać złożone w termine jednego miesiąca od dnia powzięcia uchwały o przekształceniu. Dla swej ważności oświadczenia wymagają formy pisemnej.

Wspólnikom, którzy nie złożyli oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej przysługuje roszczenie o wypłatę kwoty odpowidającej wartości jego udzialu albo akcji w spółce przekształcanej. Roszczenie to przedwania się z upływem dwóch lat od dnia przekształcenia.

Spółka jest zobowiązana do dokonania wypłaty powyższej kwoty w terminie nie dłużyszym niż sześć miesięcy od dnia przekształcenia. Natomiast w przypadku gdy roszczenie zostało zgłoszone po dniu przekształcenia termin ten biegnie od dnia zgłoszenia roszczenia.

Jakie uprawnienie przysługuje wspólnikowi kwestionującemu wartość udziału albo akcji przyjętą w planie przekształcenia?

W sytuacji gdy wspólnik ma zastrzeżenia co do rzetelności wyceny wartości udziałów albo akcji przyjętej w planie przekształcenia może zgłosić najpóźniej w dniu powzięcia uchwały o przekształceniu żądanie ponownej wyceny wartości bilansowej jego udziałów albo akcji (zgodnie z nowelizacją Kodeksu spółek handlowych, dokonaną ustawą z dnia 14 listopada 2003r., a wchodzącą w życie 15 stycznia 2004r., uprawnienie do żądania ponownej wyceny wartości bilansowej udziałów lub akcji przysługuje zarówno wspólnikowi, który nie złożył oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej, jak również wspólnikowi wyrażającemu wolę wzięcia udziału w przekształceniu; poprzednio prawo kwestionowania wyceny miał tylko wspólnik, który nie złozył oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej).

Jeżeli spółka nie uwzględni jego żądania w terminie dwóch miesięcy od jego zgłoszenia, wówczas wspónik ma prawo wytoczyć powództwo o ustalenie wartości udzału albo akcji. Należy jednak podkreślić, że powództwo takie nie wstrzymuje rejestracji przekształcenia.

Kto jest uprawnionym do wniesiena wniosku o wpis przekształcenia do rejestru?

Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu albo wspólnicy mający prawo reprezentacji spółki przekszatałconej.

Jak kształtuje się odpowiedzialność poszczególnych osób za szkodę powstałą w trakcie przekształcenia?

Osoby działające za spółkę przekształcaną odpowiadają solidarnie wobec spółki, wspólników, akcjonariuszy oraz osób trzecich za szkody spowodowane naruszeniem prawa lub umowy albo statutu spółki przekształcanej w trakcie jej przekształcania za wyjątkiem jednak sytuacji gdy nie ponoszą oni winy. Biegły rewident natomiast odpowiada wobec spółki i wspólników spółki przekształcanej za szkody wyrządzone z jego winy. W przypadku gdy biegłych jest kilku ponoszą oni odpowiedzialność solidarną.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.