Ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych.

Kto podlega ograniczonemu a kto nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?

Nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, podlegają podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zatem w przypadku podatników mających siedzibę lub zarząd w Polsce, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych podlega całość dochodów, niezależnie od tego, czy dochody zostały osiągnięte na terytorium Polski, czy też poza jej granicami.

Ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tylko od dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają podatnicy, którzy nie mają w Polsce siedziby lub zarządu. Istota tej konstrukcji sprowadza się do tego, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega jedynie dochód osiągnięty przez podatnika w Polsce.

Co determinuje zakres obowiązku podatkowego?

Kluczowym dla określenia zakresu obowiązku podatkowego podatnika jest określenie, czy jego siedziba lub zarząd znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W jaki sposób określić siedzibę lub miejsce zarządu?

Siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w którym siedzibę ma jej organ zarządzający, jeżeli statut spółki nie stanowi inaczej. W przypadku kapitałowych spółek prawa handlowego, siedziba musi być określona w statucie.
Miejsce zarządu jest natomiast pewnym stanem faktycznym i określane jest na podstawie rzeczywistego miejsca, w którym sprawowany jest zarząd.

Zakres opodatkowania dochodów uzyskanych za granicą.

W przypadku zysków uzyskiwanych za granicą, zakres opodatkowania uzależniony jest głównie od postanowień umów międzynarodowych w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Większość umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, i których przepisy wiążą organy podatkowe umawiających się państw, rozstrzyga kwestię opodatkowania zysków z przedsiębiorstw w sposób następujący:

Zyski przedsiębiorstwa jednego z umawiających się państw będą podlegać opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim państwie przez położony tam zakład.

Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

Przykładowo: jeżeli osoba prawna z siedzibą na terytorium Australii prowadzi działalność w Polsce, jego zyski osiągane w Polsce mogą być w Polsce opodatkowane tylko, jeżeli firma prowadzi w Polsce działalność poprzez położony tutaj zakład. Opodatkowaniu w Polsce będą podlegać zyski przedsiębiorstwa tylko w takiej wysokości, w jakiej można je przypisać temu zakładowi.

Co należy rozumieć przez zakład?

Umowy międzynarodowe definiują zakład w mniej więcej jednakowy sposób:
"Zakład" oznacza stałą placówkę, poprzez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa.

Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

• miejsce zarządu,
• filię,
• biuro,
• zakład fabryczny,
• warsztat
• kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych,
• gospodarstwo rolne, hodowlane lub lasy i grunty leśne,
• budowlę, montaż lub instalację, jeżeli trwają one dłużej niż 12 miesięcy.

Czy podatnik, którego sytuacja podpada pod przepisy danej umowy międzynarodowej jest automatycznie obejmowany jej uregulowaniami?

Niezupełnie. Przede wszystkim należy sobie w pełni zdawać sprawę z tego, kto jest adresatem norm określonych w umowach międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wbrew powszechnej opinii nie są to podatnicy, lecz tylko i wyłącznie organy podatkowe. W Polsce organy podatkowe mogą stosować przepisy umów międzynarodowych tylko, jeżeli przedstawiony im zostanie certyfikat rezydencji. Zatem w praktyce, podatnik, który chce skorzystać z korzystnych dla niego uregulowań zawartych w przepisach prawa międzynarodowego, najpierw musi uzyskać certyfikat rezydencji, a później przedłożyć go organowi podatkowemu.

Co to jest certyfikat rezydencji?

Jest to dokument potwierdzający, wydawany przez właściwe organy danego państwa, stwierdzający, że miejsce zamieszkania osoby fizycznej lub siedziba osoby prawnej znajdują się na terytorium danego kraju.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2011 r. Nr 74 poz. 397 ze zm.)

Zespół
e-prawnik.pl