Podstawowe obowiązki związane z rozpoczynaniem działalności gospodarczej

dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z lokalu lub nieruchomości, który powinien być dołączony do zgłoszenia identyfikacyjnego dokonywanego w urzędzie skarbowym). Opisana możliwość łączenia wyżej wymienionych wniosków ze zgłoszeniem do ewidencji działalności gospodarczej ma na celu ułatwienie przedsiębiorcom rozpoczynania prowadzenia działalności przez częściowe przesunięcie obowiązków zgłoszeniowych na organ ewidencyjny.

Organ ewidencyjny doręcza z urzędu przedsiębiorcy zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, nie później niż w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia.

Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej podlega opłacie w kwocie 100 zł. Przedsiębiorca nie może podjąć działalności gospodarczej przed uzyskaniem wpisu do ewidencji.

Opisane powyżej zasady zgłaszania wspólników spółki cywilnej do ewidencji działalności gospodarczej będą obowiązywać do dnia 1 stycznia 2007 r., kiedy to wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, wprowadzające bardziej rozbudowane i precyzyjne zasady zgłaszania przedsiębiorców do ewidencji. Przedsiębiorcy wpisani do ewidencji działalności gospodarczej na "starych" zasadach (na podstawie ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej) zostaną automatycznie przeniesieni do "nowej" ewidencji (nie później niż do dnia 30 września 2007 r.) po uzupełnieniu danych wymaganych przez nowe przepisy, do czego indywidualnie wezwie każdego przedsiębiorcę organ ewidencyjny.

Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.

Jeżeli chcesz prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki handlowejmusisz już dziś uzyskać wpis do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Aby uzyskać wpis należy:

1. Udać się do siedziby sądu rejestrowego (funkcje te pełnią sądy rejonowe- gospodarcze, obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część) i złożyć wniosek o wpis do rejestru. Wniosek składa się na urzędowym formularzu, o który należy poprosić w siedzibie sądu rejestrowego.
2. Musisz uiścić opłatę sądową, a jeśli wpis podlega ogłoszeniu, to także opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

3. Do wniosku powinieneś dołączyć:
   • uwierzytelnione notarialne albo złożone przed sędzią lub upoważnionym pracownikiem sądu wzory podpisów osób upoważnionych do reprezentacji spółki,
   • dokument potwierdzający prawo do lokalu lub nieruchomości, w której będzie prowadzona działalność gospodarcza,
   • odpowiednie dokumenty (umowę spółki, statut spółki) - oryginały lub uwierzytelnione urzędowo odpisy lub wyciągi.
4. zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. W tym celu musisz udać się w terminie 14 dni od zawarcia umowy spółki do urzędu skarbowego i zapłacić w kasie lub na rachunek urzędu skarbowego podatek w odpowiedniej wysokości albo, jeśli umowa spółki została zawarta w formie aktu notarialnego - zrobi to za nas notariusz. Podstawę opodatkowania przy zawarciu umowy spółki stanowi wartość wkładów wniesionych do majątku spółki albo wartość kapitału zakładowego (akcyjnego). Stawki tego podatku są zależne od wartości wkładów wniesionych do majątku spółki (kapitału zakładowego, akcyjnego) i wynoszą:
   • do 20 tys. zł - 1%
   • od 20 tys. do 30 tys. zł - 200 zł plus 0,5% nadwyżki ponad 20 tys. zł,
   • ponad 30 tys. zł - 250 zł plus 0,1% nadwyżki ponad 30 tys.
5. Do urzędu skarbowego musimy złożyć odpowiednią deklarację, której formularze są dostępne w urzędach skarbowych, oraz dowód wpłaty podatku. Dowód wpłaty powinien zawierać: imię i nazwisko albo nazwę lub firmę podatnika dokonującego zapłaty, numer identyfikacji podatkowej, datę dokonania czynności cywilnoprawnej oraz jej przedmiot.

Przedsiębiorca wraz z wnioskiem o pierwszy wpis do Krajowego Rejestru Sądowego może złożyć wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON) oraz zgłoszenie identyfikacyjne do urzędu skarbowego, wymagane ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. W takim przypadku sąd rejestrowy przesyła z urzędu powyższy wniosek do urzędu statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma siedzibę, zaś zgłoszenie identyfikacyjne do wskazanego przez przedsiębiorcę urzędu skarbowego wraz z odpisem postanowienia o wpisie i zaświadczeniem o dokonaniu wpisu niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni od dnia dokonania wpisu.

Sąd rejestrowy przesyła również do urzędu skarbowego, dołączony do wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, dodatkowy odpis umowy spółki, dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z lokalu lub nieruchomości, w których znajduje się siedziba przedsiębiorcy oraz inne dokumenty, do załączenia których obowiązany jest przedsiębiorca.

Sąd rejestrowy ma obowiązek rozpoznać wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców nie później niż w terminie 14 dni od daty jego złożenia, a jeśli rozpoznanie wniosku wymaga wysłuchania uczestników postępowania albo przeprowadzenia rozprawy, należy rozpoznać go nie później niż w ciągu miesiąca.

Jak dokonać zgłoszenia w urzędzie statystycznym województwa?

Zgłoszenia do rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), prowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny powinieneś dokonać w terminie do 14 dni od daty powstania podmiotu, który będzie prowadził działalność. Zgłoszenia dokonuje się w urzędzie statystycznym województwa, na terenie którego mieści się siedziba przedsiębiorcy lub, w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, na terenie którego przedsiębiorca ma miejsce zamieszkania.

Należy do niego dołączyć wypis (wyciąg, zaświadczenie), potwierdzające powstanie przedsiębiorcy (wypis z właściwego rejestru lub z ewidencji działalności gospodarczej). Do zgłoszenia są zobowiązane także te podmioty, których działalność gospodarcza nie podlega wpisowi do ewidencji. Rejestr jest prowadzony dla celów statystycznych i przedsiębiorstwa mają obowiązek udzielania pewnych informacji dotyczących ich funkcjonowania, posługując się właśnie numerem REGON.

Przedsiębiorca podejmujący działalność może złożyć wniosek o wpis do rejestru podmiotów gospodarki narodowej jednocześnie ze złożeniem wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców lub zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej. W takiej sytuacji wypis z właściwego rejestru lub ewidencji jest przedstawiany urzędowi statystycznemu już po uzyskaniu numeru identyfikacyjnego REGON.

Urząd statystyczny wydaje numer identyfikacyjny REGON nie później niż w ciągu 7 dni od daty otrzymania wniosku.

Co należy zrobić aby uzyskać NIP?

Złóż wniosek o nadanie numeru NIP przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT lub akcyzowym albo przed złożeniem pierwszej deklaracji podatkowej (w przypadku podatku dochodowego).

Składa się go w urzędzie skarbowym miejsca zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy.

Zgłoszenie musi zawierać określone dane dotyczące przedsiębiorcy (gdy jest on osobą fizyczną m.in. nazwisko i imię, adres, obywatelstwo, numer PESEL) oraz prowadzonej przez niego działalności (forma organizacyjno-prawna, siedziba, numer REGON, organ rejestrujący).

Zgłoszenie rozpoczęcia działalności do urzędu skarbowego ma na celu uzyskanie numeru identyfikacji podatkowej (NIP), którym osoba prowadząca działalność będzie się posługiwać przy wykonywaniu obowiązków podatkowych. Nadanie tego numeru danej osobie następuje tylko raz, bez względu na to ile i jakie podatki będzie ona płacić.

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą złożyć zgłoszenie identyfikacyjne jednocześnie ze złożeniem wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców lub zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, a w przypadku osób fizycznych mających nadany NIP, rozpoczynających działalność gospodarczą - zgłoszenie aktualizacyjne, jednocześnie ze złożeniem zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej. W takiej sytuacji przedsiębiorca będzie obowiązany do przedstawienia dowodu wpisu w rejestrze przedsiębiorców lub wpisu do ewidencji już po uzyskaniu NIP.

Od 1 stycznia 2007 r. przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo do ewidencji będzie obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. Identyfikacja przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach będzie następowała na podstawie numeru NIP.

Co należy zgłosić do ZUS?

Rozpoczynający działalność gospodarczą ma obowiązek zgłoszenia do ZUS:

• osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym,
• płatnika składek na te ubezpieczenia.

Obowiązkiem ubezpieczenia społecznego (emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego) jest objęty tak przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą jak i zatrudnieni przez tę osobę pracownicy.

Obowiązek zgłoszenia tych osób do ubezpieczenia powstaje w momencie rozpoczęcia prowadzenia działalności (dla przedsiębiorcy) lub w momencie zatrudnienia pracownika. Zgłoszenia trzeba dokonać w terminie 7 dni od tej daty i musi być ono własnoręcznie podpisane przez osobę zgłaszaną. W razie niedopełnienia obowiązku zgłoszenia przez przedsiębiorcę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych sam dokonuje rejestracji osoby, która podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu.

Ponadto przedsiębiorca, który zatrudnia pracowników, ma też obowiązek zgłoszenia siebie do ewidencji ZUS jako płatnika składek w sytuacji, gdy zatrudnia przynajmniej jedną osobę objętą obowiązkiem ubezpieczenia (w terminie 7 dni od zatrudnienia tej osoby).

Kiedy musisz założyć konto bankowe?

Założenie rachunku bankowego jest konieczne w przypadku przedsiębiorcy, który ma obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Istnieje bowiem obowiązek dokonywania operacji finansowych za pośrednictwem tego rachunku w stosunkach z innymi przedsiębiorcami, gdy suma zobowiązania jest odpowiednio wysoka.

Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku gdy:

• stroną transakcji, z której wynika płatność jest inny przedsiębiorca oraz
• jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Przedsiębiorca będący członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może realizować powyższy obowiązek za pośrednictwem rachunku w tej spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Pamiętaj, że:

• Istnieje możliwość złożenia wraz z wnioskiem o wpis do rejestru przedsiębiorców lub ze zgłoszeniem do ewidencji działalności gospodarczej wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON) oraz zgłoszenia identyfikacyjnego do urzędu skarbowego według zasad opisanych powyżej, a od 1 stycznia 2007 r.

  również zgłoszenia płatnika składek lub zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych;

• Opisane w poradzie zasady wpisu do ewidencji działalności goapodarczej ulegają zmianie z dniem 1 października 2008 r.;
• Za niedopełnienie obowiązku koniecznych zgłoszeń do rejestru REGON, do ZUS oraz do urzędu skarbowego przepisy przewidują karę grzywny;
• Numer NIP jest nadawany dla danej osoby tylko raz, więc gdy ktoś, kto płaci podatek dochodowy i w związku z tym ma już nadany NIP, zamierza rozpocząć działalność gospodarczą, nie musi drugi raz składać wniosku o jego nadanie, ale składa w urzędzie skarbowym tzw. zgłoszenie aktualizacyjne.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 19 listopada 1999r. Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. 1999r., nr 101, poz. 1178 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U.1995r., nr 88, poz. 4 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U.1995r., nr 142, poz.702 ze zmianami),
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1999r. w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń, oraz szczegółowych warunków i trybu współdziałania służb statystyki publicznej z innymi organami prowadzącymi urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej (Dz. U. 1999r., nr 69, poz. 763 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 r. Nr 173, poz. 1807),
• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 r. Nr 173, poz. 1808).