Co pacjent powinien wiedzieć o przewozie lekarstw przez granice Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw?
Osoby przewlekle przyjmujące leki mogą przewozić je przez granicę, pod warunkiem że odbywa się to w celach medycznych i wyłącznie na własny użytek.
Według aktualnych zaleceń Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego, ilość przewożonych preparatów nie powinna przekraczać zapotrzebowania na czas pobytu za granicą, zwiększonego o rezerwę na nieprzewidziane okoliczności, takie jak opóźnienia w powrocie.
Standardem przyjętym w krajach Unii Europejskiej i przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jest możliwość przewozu zapasu leków na 30 do 90 dni terapii. Dłuższy okres może wymagać dodatkowych formalności, m.in. zgody lokalnych organów nadzoru farmaceutycznego.
Wwóz leków na terytorium innych krajów
Prawo wywozu danych leków z Polski nie oznacza, iż te produkty automatycznie (bez dodatkowych ograniczeń czywymogów) można wwieźć na terytorium innego kraju. Wwóz leków na terytorium innych państw (jak i ich wywóz z tych państw w celu ewentualnego przywozu ich do Polski) pozostaje poza polskim prawodawstwem. Przepisy polskiego prawa nie obowiązują eksterytorialnie, tzn. nie normują zasad, w tym ograniczeń co do leków czy podobnych substancji, jakie mogą być wwożone na terytorium obcych krajów.
Wywóz z terytorium innych państw
Określenie tego, jakie leki można wywozić z terytorium innych państw (w celu ich przywozu do Polski), należy do wyłącznych kompetencji instytucji i placówek dyplomatycznych krajów, z których leki mają być wywiezione. Taka sama reguła jest w przypadku przywozu leków na terytorium innych krajów – jedynie instytucje tych państw mogą wskazywać, jakie lekarstwa można przywieźć oraz w jakich ilościach.
Podróżujący pacjent z reguły może, na własny użytek, przywieźć do Polski leki w liczbie nieprzekraczającej 5 najmniejszych opakowań danego leku, pod warunkiem, że nie zawierają substancji odurzających lub psychotropowych. Planując jednakże przywóz leków do Polski, trzeba sprawdzić m.in., czy leki te można w ogóle wywieźć z państwa, z którego wyjeżdżamy.
Co warto sprawdzić?
Przywóz bądź wywóz środków odurzających, substancji psychotropowych czy prekursorów kategorii 1 na własne potrzeby lecznicze, na podstawie recepty lub dokumentacji medycznej dotyczącej zaleconego przyjmowania danego produktu leczniczego, wymaga stosownego zaświadczenia wydanego przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego (GIF).
Prawu wywozu leków z Polski (w tym również tych wymagających stosownych dokumentów wydanych przez GIF) nie odpowiada automatyczne prawo ich wwozu na terytorium innych krajów. Osoba zamierzająca przywieźć lekarstw na terytorium innego państwa powinna każdorazowo rzetelnie zweryfikować we właściwych instytucjach kraju docelowego taką możliwość.
Z ostrożności, przywożąc leki do Polski z innego państwa, jak też wywożąc leki z Polski do innego państwa, warto posiadać przy sobie dokument uprawdopodabniający taką potrzebę, tzn. dokument potwierdzający, iż przywóz tego leku wynika z potrzeb zdrowotnych osoby dokonującej przywozu bądź innej osoby, dla której ten lek jest przeznaczony. Warto więc mieć ze sobą kopię recepty bądź zaświadczenie lekarskie – zwłaszcza przy lekach na receptę, psychotropowych lub wymagających chłodzenia.
Lekarstwa przewożone na własny użytek powinny znajdować się w oryginalnych opakowaniach z etykietą oraz ulotką. W bagażu podręcznym można przewozić leki w płynie nawet w pojemnościach powyżej 100 ml – o ile są niezbędne do leczenia oraz odpowiednio zgłoszone w kontroli bezpieczeństwa. Powinno się je trzymać w przezroczystej saszetce.
Przed spakowaniem lekarstw do zagranicznego wyjazdu, warto sprawdzić przepisy kraju, do którego się wybieramy. Niektóre państwa mają bardzo restrykcyjne przepisy dotyczące substancji psychotropowych i ich złamanie może grozić poważnymi sankcjami, nawet surowymi karami. Informacje na ten temat można znaleźć na stronach ambasad lub konsulatów danych krajów.