Stypendium od organizacji pozarządowej a podatek dochodowy

Organizacje pozarządowe zgodnie ze swoimi celami statutowymi mogą przeznaczać środki finansowe m. in. na wypłatę stypendiów. Fakt ten wiąże się z określonymi konsekwencjami podatkowymi - zarówno dla otrzymującego stypendium, jak i dla wypłacającego.

Wypłacone przez Twoją organizację stypendium jest dla stypendysty przychodem. Przychodami podatnika - osoby fizycznej "są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Zgodnie z art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami z innych źródeł są m. in. stypendia.

Stypendia stanowią więc przychód (dochód) osoby, która je otrzymuje, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Bardzo często dzieje się tak, że stypendia wypłacane są osobom nieletnim, przede wszystkim uczniom. Pamiętaj, że mimo niepełnoletności, to uczeń, a nie jego rodzic, jest beneficjentem przychodu w postaci stypendium, w związku z tym to on w rozumieniu prawa jest podatnikiem. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych podaje, że dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz z dochodów oddanych im do swobodnego użytku, dolicza się do dochodów rodziców lub dochodów osób samotnie wychowujących. Tak więc dochód ucznia w postaci stypendium nie może być sumowany z dochodem rodzica i w związku z tym podlega opodatkowaniu samodzielnie.

Dla kogo zwolnienie z opodatkowania?

Zwolnienie całkowite

Niektóre osoby korzystają jednak ze zwolnienia z opodatkowania otrzymanych stypendiów w całości lub w części. Do zwolnionych z podatku w całości należą:

• stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawowe przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania (art. 21 ust. 1 pkt 39 updof).

• świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym

Zwolnienie częściowe

Stypendia wypłacane uczniom i studentom podlegają częściowemu zwolnieniu z opodatkowania. Możliwość zwolnienia obwarowana jest następującymi warunkami:

• wysokość i zasady udzielania stypendiów muszą być określone w regulaminie zatwierdzonym przez organy statutowe organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
• regulaminy te muszą być udostępnione do publicznej wiadomości za pomocą Internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych
• wysokość wypłaconego stypendium nie może przekraczać w roku podatkowym kwoty 3.800 zł

(art. 21 ust. 1 pkt 40b updof)

Uwaga
Aby stypendium wypłacone uczniowi bądź studentowi podlegało zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych, powyższe warunki muszą być spełnione łącznie.

Przykład
Fundacja przeznaczyła na cele stypendialne aktem notarialnym kwotę 26.500 zł. Zarząd Fundacji zamierza uruchomić pierwsze wypłaty pieniężnych stypendiów dla uczniów i studentów w bieżącym roku. W tym celu nie będzie tworzony odrębny regulamin, decyzję podejmie Zarząd Fundacji i udostępni regulamin do publicznej wiadomości. Kwoty stypendiów będą miały różną wysokość. Czy wypłaty stypendiów przez fundację będą opodatkowane podatkiem dochodowym?

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Fundacja zamierza dokonać wypłaty stypendium pieniężnego, dla którego zostanie utworzony regulamin, a więc także zostanie on zatwierdzony przez organy statutowe oraz będzie udostępniony do publicznej wiadomości. Mając powyższe na uwadze, stypendium zostało wymienione w art. 21 updof, który jest katalogiem zwolnień przedmiotowych od podatku dochodowego. Reasumując, otrzymane stypendium jest wymienione w art. 21 ust. 1 jako przychód wolny od podatku, nie podlega więc opodatkowaniu zgodnie z przepisami updof.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 361 ze zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl