Ugoda administracyjna

W toku postępowania administracyjnego,  strony co do zasady mogą zawrzeć ugodę, skracając w ten sposób czas trwania postępowania oraz osiągając wspólnie pożądane efekty. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło w drodze ugody?

Dopuszczalność ugody

Ugodę należy rozumieć jako porozumienie pomiędzy stronami postępowania administracyjnego, określające ich wzajemne prawa i obowiązki w ramach danej, konkretnej sprawy administracyjnej. Zawarcie ugody jest możliwe wówczas, gdy charakter sprawy na to pozwala i nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne. Istotne jest podkreślenie, że zawarcie ugody nie może nastąpić w ramach postępowań toczących się z udziałem jednej strony. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 kwietnia 2019 roku (sygn. akt I OSK 3044/18), strona nie może zawrzeć ugody z organem administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie.

Termin zawarcia ugody

Zawarcie ugody może nastąpić zarówno na etapie pierwszej lub drugiej instancji postępowania. Granicę czasową stanowi chwila wydania decyzji w ramach danej instancji. Jeżeli istnieją przesłanki do zawarcia ugody, organ przed którym toczy się postępowanie odracza wydanie decyzji oraz wyznacza stronom odpowiedni termin do zawarcia ugody. Jeżeli jedna ze stron zrezygnuje z zawarcia ugody, organ rozstrzyga sprawę wydając decyzję. Jeżeli ugoda została zawarta w toku postępowania odwoławczego, decyzja organu pierwszej instancji traci moc z dniem, w którym stanie się ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę.

Warunki zawarcia i skuteczności ugody

Ugodę sporządza upoważniony pracownik organu administracji publicznej w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego, na podstawie zgodnych oświadczeń stron. Przed podpisaniem treści ugody, zostaje ona odczytana stronom, chyba że ugoda sporządzona jest w formie dokumentu elektronicznego. Skuteczność ugody wymaga jej zatwierdzenia przez organ, przed którym została zawarta. Odmowa zatwierdzenia ugody obejmuje sytuacje, gdy ugoda narusza ona interes społeczny lub słuszny interes stron. Przykładem takiej sytuacji może być ugoda dotycząca wznowienia robót budowlanych, podczas gdy przepisy prawa budowlanego wymagają nakazania rozbiórki (wyrok WSA w Warszawie z dnia 5 października 2005 roku, sygn. akt VII SA/Wa/176/05). Dodatkowo organ odmówi zatwierdzenia ugody, jeżeli jej zawarcie wymaga uzyskania stanowiska innego właściwego organu, zgodnie z art. 106 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zatwierdzenie bądź odmowa zatwierdzenia ugody następują w drodze postanowienia, które powinno zostać wydane w terminie 7 dni od daty zawarcia ugody. Na powyższe postanowienie  przysługuje zażalenie. Z dniem, w którym postanowienie o zatwierdzeniu ugody stanie się prawomocne, wykonalna staje się również ugoda. Wywiera ona takie same skutki jak decyzja wydana w toku postępowania administracyjnego.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2023, poz.775, z późn.zm.).

Michał Pichór

Radca prawny

Radca prawny, prawnik biznesu. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Swoją pracę magisterską napisał w Instytucie Prawa Własności Intelektualnej UJ. Ukończył aplikację radcowską prowadzoną przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Krakowie. Specjalista w zakresie obsługi prawnej przedsiębiorców, ze szczególnym uwzględnieniem windykacji należności oraz prawa umów.