Zwolnienie z wykonywania pracy z powodu opieki nad chorym - opinia prawna

53 KP).

Ponieważ opiekować się członkiem rodziny można zawsze, rozumiem, że chodzi o ubieganie się o zasiłek opiekuńczy. Według ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z dnia 25 czerwca 1999 r. (Dz. U. 1999 r., Nr 60, poz. 636 ze zmianami) zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu podlegającemu obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w ściśle określonych przypadkach, chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat, oraz innym chorym członkiem rodziny (małżonkiem, rodzicami, teściami, dziadkami, wnukami, rodzeństwem oraz dziećmi w wieku ponad 14 lat) - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki (art. 32). Zarówno pojęcie pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym, jak i okres sprawowania opieki nie są określeniami sprecyzowanymi. Na tle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1982r. OSNC 1983/2-3/21 stwierdzić należy, że po pierwsze nie jest konieczne, aby chory członek rodziny wymagający opieki pozostawał z nim we wspólnym gospodarstwie domowym nie tylko w okresie trwania choroby, lecz także przed tym okresem. „Wykładnia, według której przesłanka pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym z pracownikiem jest spełniona dopiero wtedy, gdy chory członek rodziny pozostawał w tym gospodarstwie także przed zachorowaniem, prowadzi do skutków nie zamierzonych przez ustawodawcę i nie nadających się do zaakceptowania. Przykładowo nie znalazłby bowiem w razie zachorowania koniecznej opieki ze strony pracownika, członek jego rodziny, którego przyjęcie do wspólnego gospodarstwa domowego zbiegło się z wystąpieniem choroby.”
Po drugie nie jest możliwe dostatecznie ścisłe i wyczerpujące wyliczenie elementów, których wystąpienie wskazuje na pozostawanie członków rodziny we wspólnym gospodarstwie domowym, ze względu na „złożoność sytuacji faktycznych występujących w życiu, zależnych od warunków środowiska, czy specyfiki danego zawodu. Dlatego ocena, czy dana osoba pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z pracownikiem, zależy od okoliczności konkretnego przypadku. Przykładowo świadczyć o tym będzie wspólne zamieszkiwanie w charakterze okresowego lub stałego domownika, udział i wzajemna współpraca przy załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, wspólne korzystanie ze sprzętu i urządzeń domowych, czy spożywanie posiłków itp.

”

Zameldowanie, o którym Pan wspomina jest jedynie obowiązkiem administracyjnym, który pozostaje bez wpływu na ocenę stanu faktycznego. Tak więc w Pańskim przypadku nie będzie wymagane zameldowanie u osoby, nad którą ma Pan sprawować opiekę, ale konieczne będzie faktyczne wspólne zamieszkiwanie z nią w gospodarstwie domowym, przynajmniej przez okres sprawowania opieki. Zaznaczyć jednak dodatkowo należy, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny.

Na podstawie §21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 1999 r. (Dz. U. 1999 r., Nr 65, poz. 742 ze zmianami) w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa uznaje się, że w celu uzyskania zasiłku opiekuńczego ubezpieczony powinien udokumentować pozostawanie z chorym członkiem rodziny we wspólnym gospodarstwie domowym swoim oświadczeniem.

Ze względu na możliwość uzyskania zasiłku opiekuńczego należy się zastanowić, czy rozwiązanie umowy o pracę nie będzie odnosiło negatywnego skutku. Mając bowiem na uwadze pozostałe czynniki może Pan rozwiązać umowę o pracę na czas określony za przewidzianym dwutygodniowym wypowiedzeniem w każdym przypadku, jak to już było wcześniej zaznaczone.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu podlegającemu obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, jeżeli pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki (art. 32 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają tylko dwie grupy osób, wymienione w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz. U. 1998 r., Nr 137, poz. 887 ze zmianami). Są to mianowicie - pracownicy (czyli osoby pozostające w stosunku pracy - zarówno na czas nieokreślony, jak i określony), z wyłączeniem prokuratorów (art. 11 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1) oraz członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych (art. 11 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 3). Pracownik podlega ubezpieczeniu chorobowemu od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku (art. 13 pkt 1 w/w ustawy). A zatem, jeżeli nie będzie Pan podlegał chorobowemu ubezpieczeniu obowiązkowemu z innego tytułu, to w momencie rozwiązania stosunku pracy nie będzie już Panu przysługiwało prawo do zasiłku opiekuńczego.